Andrzej czuł się zobowiązany do dokończenia pracy nad książką, którą traktował trochę jak postawienie kropki nad „i” w swoim dorobku publicystycznym oraz swój polityczny testament.
Ze wstępu Joanny Schiller-Walickiej
Profesor pokazuje, że nie można zbudować obiektywnej oceny PRL przy pomocy mitologizacji zasług opozycji politycznej i autogloryfikacji kombatantów, którzy stworzyli wygodną dla siebie wersję historii.
Z recenzji prof. Stanisława Bielenia
Zawarte w książce teksty są również dokumentem osobistej jego wrażliwości czy wręcz przeczulenia na sprawy polskie, co nadaje im dodatkowego, unikatowego znaczenia.
Z recenzji prof. Adama Chmielewskiego
Andrzej Walicki (1930–2020), historyk idei, profesor Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Australijskiego Uniwersytetu Narodowego w Canberze oraz Uniwersytetu Notre Dame USA), członek Polskiej Akademii Nauk. Autor licznych prac z zakresu myśli rosyjskiej, polskiej filozofii narodowej, historii marksizmu i liberalizmu. Laureat Nagrody im. Eugenia Balzana (Włochy) – najważniejszej europejskiej nagrody w dziedzinie humanistyki, za wkład w badanie dziejów myśli rosyjskiej i polskiej. Jego książki i artykuły zostały przetłumaczone na wiele języków. Fundacja Oratio Recta w 2019 r. opublikowała jego książkę O Rosji inaczej.
Spis rzeczy
Andrzeja testament polityczny (Joanna Schiller-Walicka)
Dzieło Andrzeja Walickiego jako wypełnienie powinności klerka (Jarosław Dobrzański)
I. Spór o totalitaryzm
Polemika z Adamem Michnikiem
Czy PRL była państwem totalitarnym?
Totalitaryzm i posttotalitaryzm. Próba definicji
Myśl Mirosława Dzielskiego – po latach. Z „Dziennika”
Czy Polska 13 grudnia 1981 roku była państwem totalitarnym?
II. Pożegnanie z PRL. Pierwsze oceny
W przededniu stanu wojennego.
Charakter narodowy… przemiany… „Solidarność”
Osobiste spojrzenie na sytuację w Polsce
Zrozumieć przeszłość
Złożone dziedzictwo
Adam Schaff – Andrzej Walicki, Korespondencja (1982–1985)
Niewinny marksizm?
Fałszywe podziały
III. „Solidarność” jako robotnicze rozliczenie z obietnic PRL
W stronę przeciętności
Jeszcze raz o równości. Polemiki
Myśli o sytuacji politycznej i moralno-psychologicznej w Polsce
W objęciach utopii. Bilans „Solidarności” w oczach konserwatywnego liberała
Źródła społecznych kłopotów. Od wulgarnego socjalizmu do wulgarnego kapitalizmu, czyli…
Jak robotników zdradziły elity
Dlaczego „post-Solidarność” jako formacja polityczna musi zniknąć
„Solidarność” i „post-Solidarność”. Z „Dziennika”
IV. Generał Wojciech Jaruzelski
Wyimaginowany monolog Generała (Zapisane w „Dzienniku”)
Paradoksy Polski Jaruzelskiego
Stan wojenny
Znamienne milczenie
Generał Jaruzelski i stan wojenny. Z „Dziennika”
V. Od PRL do III RP
Z „Dziennika”
Nota edytorska
Indeks