Konflikt arabsko - żydowski. Perspektywy rozwiązania w latach 2003-2006 / Gniewomir Pieńkowski

Stosunki arabsko – żydowskie nigdy nie były łatwe. Mimo licznych podobieństw, Żydów i Arabów zawsze więcej dzieliło niż łączyło. Nawet jeśli w różnych epokach historycznych mieliśmy do czynienia z okresami pokoju, albo nawet względnej przyjaźni, to zawsze prędzej czy później pojawiał się jakiś „punkt zapalny”, który dla jednej lub drugiej strony stawał się pretekstem do rozpoczęcia wyniszczającej, wieloletniej walki.

Powrót Żydów na terytorium Palestyny pod koniec XIX wieku stał się zarzewiem jednego z największych konfliktów współczesnego świata. Często nie ma w nim miejsca na „żelazną logikę” i jakiekolwiek ustępstwa. Jest tylko chęć zemsty, podporządkowania drugiej strony i udowodnienia swojej racji, bez oglądania się na koszty, zarówno finansowe jak i te w ludziach.

Konflikt arabsko – żydowski od lat przyciąga uwagę społeczności międzynarodowej. Bliskowschodnia spirala przemocy wymusza zadawanie przez nią licznych  pytań, w tym najważniejszych: „Czy to wszystko kiedyś się skończy?!”; „Czy Arabowie i Żydzi są w stanie dojść do porozumienia i nie tylko stworzyć niepodległą Palestyną dla milionów Arabów palestyńskich, ale także żyć ze sobą w zgodzie i pokoju?!”, „Czy metody dobierane przez wyspecjalizowane organizacje międzynarodowe oraz mocarstwa w celu rozwiązania konfliktu są odpowiednie dla tak specyficznego regionu jakim jest Bliski Wschód?!”. Od dekad te i inne pytania zaprzątają umysły wybitnych badaczy problemu z całego świata, którzy jednak często „rozkładają ręce”, kiedy kolejny plan pokojowy dla regionu, nie tylko nie spotyka się z akceptacją obydwu stron konfliktu, ale dodatkowo podsyca ich wzajemną niechęć i wrogość.

Intencją monografii jest przybliżenie Czytelnikowi rozwiązań, które zostały wypracowane w celu zakończenia konfliktu arabsko – żydowskiego w latach 2003-2006 oraz umiejscowienie ich w ramach społeczno – kulturowych, ekonomicznych oraz czasowych (od końca XIX wieku), umożliwiających lepsze zrozumienie nie tylko problemu jego rozwiązania, ale także trudnych relacji pomiędzy Żydami i Arabami.
Wybór ram czasowych powyższej monografii nie był przypadkowy. Tak jak wspomniałem, od końca XIX wieku, przez ponad sto lat relacje arabsko – żydowskie przypominały sinusoidę. Początek i połowa pierwszej dekady XXI wieku był zaś okresem, w którym konflikt arabsko – żydowski przechodził liczne i gwałtowne przeobrażenia – przemoc zamachów terrorystycznych i akcji odwetowych izraelskiego wojska przeplatana była z częstą nadzieją na szybkie zakończenie konfliktu. To na ten okres przypada niespotykana wcześniej liczba inicjatyw pokojowego zakończenia konfliktu.
Umiejscowienie konfliktu arabsko – żydowskiego w ramach społeczno – kulturowych i ekonomicznych powinno ukazać Czytelnikowi, że tak naprawdę w konflikcie, z którym mamy do czynienia na Bliskim Wschodzie, największymi przegranym nie są państwa, ale ludzie, którzy często nie mają nic wspólnego, ani z decyzjami władz, przywódców ugrupowań fundamentalistycznych (zarówno po jednej jak i drugiej stronie). W wyniku braku porozumienia tracą szansę na normalne życie i często, w wyniku traumatycznych przeżyć zaczynają popierać ekstremalne rozwiązania konfliktu.