KRONOS 1/2018. Goethe. Holderlin. Roth / Opracowanie zbiorowe

Kolejny numer kwartalnika „Kronos” o męczeństwie rozumu i wielkich zmyśleniach oraz wpływie literatury na filozofię i politykę niemiecką (i odwrotnie):

• Johann Wolfgang Goethe, Lata wędrówki Wilhelma Meistra

• Johann Wolfgang Goethe, Natura

• Johann Wolfgang Goethe, O Poetyce Arystotelesa

• Johann Wolfgang Goethe, Platon jako towarzysz chrześcijańskiego objawienia

• Johann Wolfgang Goethe, Prasłowa orfickie

• Johann Wolfgang Goethe, Słowo dla młodego poety

• Johann Wolfgang Goethe, Studium według Spinozy

• Thomas Carlyle, Śmierć Goethego

• Friedrich Hölderlin, Listy do Boehlendorffa

• Friedrich Hölderlin, Uwagi o Antygonie

• Friedrich Hölderlin, Uwagi o Edypie

• Friedrich Hölderlin, Znaczenie tragedii

Ponadto:

Heinrich Heine o kobietach u Shakespeare’a, W.H. Auden o sztuce poezji, eseje Petera Szondiego oraz eseje o pisarstwie Josepha Rotha.

Czasami stosunek do tradycji wyraża się w naśladowaniu metod i środków, po które sięgali ci, co nas bezpośrednio poprzedzali. Kiedy indziej przejawia się on w trwożliwej adoracji wszystkiego, co przetrwało jako szacowne i z niejasnego powodu cenne skamieliny. Oba podejścia są równie zawodne. Pierwsze ma krótkie nogi: epigonizm bywa zazwyczaj bezmyślnym lub koniunkturalnym pochlebstwem i szybko wyczerpuje swą siłę lub zmienia się we własne przeciwieństwo. Podejście drugie wynika ze stanu dezorientacji, w którym czci się na chybił trafił wszystko, co było i minęło. A jednak przyswajanie tradycji nie może polegać na jej bezmyślnym wchłanianiu, gdyż nie dowiemy się wtedy, dlaczego coś, co cieszy się wielkim powodzeniem, nagle na setki lat znika, by równie nagle, nie wiadomo skąd i za jaką przyczyną, gwałtownie wypłynąć na wierzch. Tak stało się z twórczością Hölderlina, która umilkła na całe sto lat, następnie zaś zmartwychpowstała i w niewytłumaczalny sposób wniknęła we współczesną niemczyznę. Wynika stąd, że tradycji nie dziedziczy się w prostej linii, tradycję dopiero się stwarza – zawsze na zakwasie przeszłości, nigdy od zera.

PREZENTACJE

Johann Wolfgang von Goethe, Lata nauki Wilhelma Meistra

Lucjan Puchalski, Teatr, czyli wszystko. Wilhelm Meister jako powieść teatralna

Johann Wolfgang von Goethe, Fragmenty filozoficzne

Hans-Georg Gadamer, Goethe i filozofia

ESEJE

T.S. Eliot, Goethe jako mędrzec

Thomas Carlyle, Śmierć Goethego

Thomas Bernhard, Goethe ómiera

Friedrich Hölderlin, Uwagi o Antygonie

Friedrich Hölderlin, Uwagi o Edypie

Friedrich Hölderlin, Grecy i my. Dwa fragmenty o starożytności i tragedii

Friedrich Hölderlin, List do Casimira Ulricha Böhlendorffa

Peter Szondi, Przezwyciężenie klasycyzmu. List do Böhlendorffa z 4 grudnia 1801 roku

Maurice Blanchot, Typowe szaleństwo

Hans -Georg Gadamer, Hölderlin i starożytność

Giorgio Agamben, Filozoficzna przechadzka Walsera

JOSEPH ROTH (1894–1939)

Paweł Rzewuski, Agonia belle époque

Jan Tokarski, Obrona baniek mydlanych

Piotr Nowak, Ex oriente lux?

ARCHIWUM FILOZOFII POLSKIEJ

Piotr Nowak, Zofia Ciechanowska (1896–1972)

Zofia Ciechanowska, Mickiewicz a Goethe

ANTYKWARIAT

Friedrich Hölderlin, O listach Jacobiego na temat nauki Spinozy

RECENZJE I POLEMIKI

D.H. Lawrence, Opadłe liście Wasilija Rozanowa

Tomasz Herbich, Śmierć, Rozanow, Chrystus

Karol Marczak, Pojedynek