Kronos 3/2015. Odbudowa nowoczesności / Opracowanie zbiorowe

Kolejny numer kwartalnika „Kronos”, zatytułowany Odbudowa nowoczesności, a przygotowany we współpracy z Muzeum Sztuki w Łodzi, pokazuje, do jakiego stopnia spór o sztukę nowoczesną stał się ośrodkowym sporem o sens naszych czasów.

Czy wypowiadając nerwicę urazową nowoczesnej abstrakcji, sztuka dzisiejsza – idąc śladem mistrzów modernizmu, takich jak Lukács, Adorno i Benjamin (ale też Heidegger, rewolucyjni konserwatyści niemieccy albo Gómez Dávila) – głosić powinna tęsknotę za utopijnym i paradoksalnym stanem człowieczeństwa przedabstrakcyjnego? Prostować ścieżki człowiekowi, który znowu wiedzieć będzie, kim jest i skąd pochodzi, a zatem zdobyć może kontrolę nad tym, dokąd zmierza? Czy da się zachować modernistyczną wiarę w to, że nad abstrakcją można zapanować, albo chociaż – wypowiadając jej prawdę – zakwestionować jej konieczność? Jest to wiara w możliwość spoczywania lwa obok jagnięcia, rynkowej indywidualności obok zakorzenienia w kontekście; abstrakcyjnego języka obok jednostkowego cielesnego bytu. A może przeciwnie, należy pozbyć się złudzeń i zahamowań i w pełni utożsamić z pracą abstrakcji, jak doradza Nick Land? Jednak praca ta – współczesny kapitalizm – nie jest już niczym ludzkim, ale raczej rozpętaną, niszczącą potęgą twórczości, technologicznym Dionizosem. Nie pozwala ona na istnienie żadnych miar wobec niej zewnętrznych, z jej perspektywy niewytłumaczalne okazują się nie tyle Szoah, Gułag i nowoczesne wojny, ile raczej to, dlaczego należałoby się nimi w ogóle przejmować. Niemożliwy anachronizm człowieczeństwa czy technologiczny Dionizos abstrakcyjnego kapitalizmu? Oto Scylla i Charybda nowej sztuki.

PREZENTACJE

• Jarosław Suchan, Atlas nowoczesności

• Atlas nowoczesności. Kolekcja sztuki XX i XXI wieku

LEKCJA INTERPRETACJI

• Piotr Graczyk, Sala Neoplastyczna w Łodzi

• Jakub Woynarowski, Taksydermia

• Marek Chlanda, Uwagi na temat Sali Neoplastycznej

• Piotr Bosacki, Krótko o unizmie Władysława Strzemińskiego

• Marek Sobczyk, Trzy do pięciu do ośmiu…

ESEJE

• Robin Mackay, Nick Land – antyhumanistyczny eksperyment

• Nick Land, Sztuka jako rebelia. Zagadnienie estetyki u Kanta, Schopenhauera i Nietzschego

• Nick Land, Ze śmiercią w aliansach. Uwagi o Tanatosie i produkcji pragnień

• Piotr Graczyk, Nick Land i hiperprawica deleuzjańska

• Alphonso Lingis, Społeczeństwo rozczłonkowane

• Suhail Malik, Powód, by zniszczyć sztukę współczesną

• Boris Groys, Poza różnorodnością: kulturoznawstwo i jego postkomunistyczny Inny

• Boris Groys, Sztuka w epoce biopolityki: od dzieła sztuki do dokumentacji sztuki

• Boris Groys, Towarzysze czasu

• Svetlana Boym, Anioł historii. Nostalgia i nowoczesność

• Barbara Markowska, Sztuka jako pole walki

• Daniel Muzyczuk, Torpeda i jej ogon

• Alberto Toscano, Jeff Kinkle, Granice znanego świata, czyli propozycja nowego spojrzenia na mapowanie poznawcze

• Peter Osborne, Gdziekolwiek albo wcale

ARCHIWUM FILOZOFII POLSKIEJ

• Mateusz Werner, Sześć własności awangardy

• Stefan Morawski, O słabościach praxis neoawangardowej i niedostatkach teorii awangardy

ANTYKWARIAT

• Georges Didi-Huberman, Tragedia kultury: Warburg i Nietzsche

RECENZJE I POLEMIKI

• Henryk Izydor Rogacki, Prelekcje nowojorskie, czyli Wykłady o Shakespearze W.H. Audena

• Irena Księżopolska, Bostończycy: kuszenie ofiarą