Prawa i obowiązki małżonków / Marta Anna Jadczak-Żebrowska, Marta Jadczak-Żebrowska

Książka zawiera szczegółową analizę unormowań działu II kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczących praw i obowiązków małżonków (art. 23-30 k.r.o.), określanych mianem "podstawowych". Zgodnie z przyjętą nowatorską klasyfikacją omówiono zatem grupę praw i obowiązków małżonków o charakterze wzajemnym oraz względem rodziny, takich jak:

• wspólne pożycie małżonków,
• wierność małżeńską,
• wzajemną pomoc,
• wzajemną reprezentację małżonków,
• wybór nazwiska
• współdziałanie dla dobra rodziny,
• wspólne rozstrzyganie o istotnych sprawach rodziny,
• przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny,
• korzystanie z mieszkania oraz z przedmiotów urządzenia domowego (w celu zaspokojenia potrzeby rodziny),
• solidarna odpowiedzialność za zobowiązania zaciągane w związku z zaspokajaniem zwykłych potrzeby rodziny.
• Publikacja skierowana jest do adwokatów, radców prawnych, sędziów, notariuszy, oraz pracowników naukowych - specjalistów w dziedzinie prawa rodzinnego i opiekuńczego, studentów prawa, doktorantów czy aplikantów.

Wykaz skrótów 9
Wstęp 13
Rozdział I Małżeństwo jako zjawisko prawne 17 1. Małżeństwo i rodzina - uwagi ogólne 17 1.1. Małżeństwo jako stosunek cywilnoprawny 20 1.2. Małżeństwo jako instytucja prawna 28
Rozdział II Prawna treść stosunku małżeństwa 43 1. Prawa i obowiązki małżonków - zagadnienia wprowadzające 43 1.1. Klasyfikacja praw i obowiązków 43 1.2. Konstrukcja i charakter prawny praw i obowiązków małżonków 51 1.3. Ochrona praw oraz egzekucja obowiązków 58 2. Zasada równouprawnienia 62 3. Prawa i obowiązki małżonków w świetle standardów międzynarodowych 68 3.1. Standardy uniwersalne 68 3.2. Standardy regionalne 72
Rozdział III Prawa i obowiązki o charakterze wzajemnym 77 1. Wspólne pożycie 77 1.1. Treść i zakres obowiązku 77 1.1.1. Wspólnota duchowa 81 1.1.2. Wspólnota fizyczna 84 1.1.3. Wspólnota gospodarcza 87 1.2. Separacja jako skutek zerwania wspólnego pożycia 90 2. Wierność 96 2.1. Treść i zakres obowiązku 96 2.2. Obowiązek wierności w świetle sztucznego wspomagania naturalnej prokreacji 103 2.3. Obowiązek wierności po orzeczeniu separacji 114 3. Wzajemna pomoc 118 3.1. Zakres i treść obowiązku 118 3.2. Świadczenie pracy podporządkowanej w ramach małżeńskiego obowiązku pomocy 124 3.3. Wzajemna pomoc po orzeczeniu separacji 129 4. Nazwisko 135 4.1. Nazwisko jako element tożsamości 135 4.2. Wybór nazwiska 136 4.3. Modyfikacja nazwiska małżonków po dokonaniu wyboru 144 4.4. Ustanie małżeństwa oraz separacja a nazwisko małżonków 150 5. Wzajemna reprezentacja 153 5.1. Konstrukcja wzajemnej reprezentacji na tle instytucji przedstawicielstwa 153 5.2. Przesłanki reprezentacji 157 5.3. Przedmiot wzajemnej reprezentacji 163 5.5. Skutki działań małżonka reprezentowanego. Ochrona dobrej wiary osób trzecich 174
Rozdział IV Prawa i obowiązki małżonków względem rodziny 179 1. Współdziałanie dla dobra rodziny 179 1.1. Obowiązek współdziałania na tle innych obowiązków względem rodziny 179 1.2. "Dobro rodziny" jako główne kryterium obowiązku 183 1.3. Formy i zakres współdziałania 188 1.4. Separacja a obowiązek współdziałania 194 2. Wspólne rozstrzyganie o istotnych sprawach rodziny 196 1.1. Pojęcie i zakres istotnej sprawy rodziny 196 1.2. Rozstrzygnięcia sądu w przedmiocie istotnych spraw rodziny 206 1.3. Wyłączenie rozstrzygnięć w trybie art. 24 k.r.o. 210 1.4. Separacja a obowiązek wspólnego rozstrzygania o istotnych sprawach rodziny 215 3. Przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny 217 3.1. Koncepcja obowiązku - ogólna charakterystyka 217 3.2. Zakres, treść i kryteria obowiązku 219 3.3. Wpływ ustania pożycia na treść i zakres obowiązku z art. 27 k.r.o. 241 3.4. Obowiązek z art. 27 k.r.o. a obowiązek alimentacyjny. 252 3.5. Realizacja obowiązku 263 3.5.1. Droga procesowa 263 3.5.2. Tryb uproszczony 268 4. Korzystanie z mieszkania oraz przedmiotów urządzenia domowego 288 4.1. Mieszkanie współmałżonka w świetle praw i obowiązków małżonków 288 4.2. Przedmiot i zakres uprawnień małżonka wynikających z art. 281 k.r.o. 292 4.3. Charakter uprawnień małżonka do mieszkania i przedmiotów urządzenia domowego 298 4.4. Utrata prawa do korzystania z mieszkania 303 5. Solidarna odpowiedzialność małżonków za zobowiązania wynikające z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny 308 5.1. Koncepcja odpowiedzialności solidarnej małżonków 309 5.2. Sytuacja prawna współmałżonka osoby zaciągającej zobowiązanie 315 5.3. Przesłanki i zakres solidarnej odpowiedzialności małżonków 320 5.3.1. Istnienie małżeństwa 320 5.3.2. Zaciągnięcie zobowiązania 326 5.3.3. Zwykłe potrzeby rodziny 328 5.4. Roszczenia regresowe 336 5.5. Wyłączenie solidarnej odpowiedzialności małżonków 338 5.5.1. Uwagi wprowadzające 338 5.5.2. "Ważne powody" jako podstawa wyłączenia 340 5.5.3. Postępowanie w sprawach dotyczących wyłączenia 345 5.5.4. Skutki wyłączenia 347 5.5.5. Uchylenie wyłączenia 349 5.5.6. Ochrona osoby trzeciej 350
Uwagi końcowe i wnioski 355
Bibliografia 365
Orzecznictwo 383