Nowe instytucje prawa spadkowego w praktyce notarialnej / Joanna Bocianowska, Maciej Ciszewski, Krzysztof Dubicki, Mateusz Paczkowski, Piotr Pietrzak

Publikacja omawia z praktycznej perspektywy nowe instytucje prawa spadkowego wprowadzone do polskiego porządku prawnego w ostatnich latach, w tym:
• europejskie poświadczenie spadkowe,
• notarialne poświadczenie dziedziczenia,
• zarząd sukcesyjny,
• zapis windykacyjny.

Autorzy – praktycy z wieloletnim doświadczeniem w działalności notarialnej – proponują rozwiązania najczęściej pojawiających się problemów, powodujących duże trudności w codziennej pracy, unikając przy tym zbędnych odniesień teoretycznych.

Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla notariuszy oraz radców prawnych, adwokatów i doradców podatkowych.

Wykaz skrótów | str. 11

Wstęp | str. 15

Rozdział I

Europejskie poświadczenie spadkowe jako czynność notarialna | str. 17

1.1. Zagadnienia wstępne | str. 17

1.1.1. Informacje ogólne | str. 17

1.1.2. Jurysdykcja | str. 18

1.1.3. Prawo właściwe i wybór prawa | str. 27

1.1.4. Ustalenie miejsca zwykłego pobytu przez notariusza | str. 31

1.2. Uczestnicy czynności | str. 34

1.2.1. Status wnioskodawcy | str. 34

1.2.2. Uczestnictwo innych osób w wydaniu EPS przez notariusza | str. 39

1.2.3. Reprezentacja w postępowaniu | str. 41

1.3. Wniosek o wydanie EPS | str. 43

1.3.1. Forma wniosku | str. 43

1.3.2. Wybrane zagadnienia związane z treścią wniosku  | str. 45

1.3.3. Zakres badania wniosku i odmowa sporządzenia EPS  | str. 48

1.4. Wydanie EPS  | str. 52

1.4.1. EPS a postępowanie krajowe | str. 52

1.4.2. Treść formularza EPS – wybrane zagadnienia | str. 54

1.4.3. Ujawnienie praw spadkobierców w EPS | str. 57

1.5. Czynności następcze | str. 61

1.5.1. Protokół z wydania EPS | str. 61

1.5.2. Odpisy EPS | str. 63

1.5.3. Sprostowanie, zmiana, uchylenie i zawieszenie skutków EPS  | str. 66

1.5.4. Zaskarżenie czynności notariusza związanych z wydaniem EPS | str. 68

Rozdział II

Poświadczenie dziedziczenia przez notariusza (akt poświadczenia dziedziczenia) | str. 71

2.1. Ogólna charakterystyka notarialnego poświadczenia dziedziczenia | str. 71

2.1.1. Wprowadzenie | str. 71

2.1.2. Dopuszczalny zakres możliwości poświadczenia dziedziczenia przez notariusza | str. 72

2.2. Czynności przygotowawcze, w tym notarialne otwarcie i ogłoszenie testamentu | str. 75

2.2.1. Aspekty podlegające weryfikacji przez notariusza przed przystąpieniem do dokonywania czynności  | str. 75

2.2.2. Ocena autentyczności i aktualności testamentu | str. 76

2.2.3. Notarialne otwarcie i ogłoszenie testamentu  | str. 77

2.3. Podstawowe zasady dokonywania czynności składających się na postępowanie spadkowe przed notariuszem | str. 79

2.3.1. Uczestnicy notarialnego poświadczenia dziedziczenia  | str. 79

2.3.2. Obligatoryjne dokumenty | str. 87

2.4. Forma oraz elementy konstrukcyjne protokołu dziedziczenia | str. 91

2.4.1. Forma | str. 91

2.4.2. Elementy konstrukcyjne | str. 91

2.5. Forma oraz elementy konstrukcyjne APD | str. 99

2.5.1. Forma | str. 99

2.5.2. Elementy konstrukcyjne | str. 100

2.6. Rejestracja APD oraz czynności następcze | str. 105

2.6.1. Wpis do Rejestru Spadkowego | str. 105

2.6.2. Wypisy APD | str. 107

2.6.3. Obowiązek zawiadomienia odpowiednich instytucji | str. 110

2.7. Uchylenie APD | str. 111

Rozdział III

Zarząd sukcesyjny | str. 113

3.1. Charakterystyka ogólna instytucji zarządu sukcesyjnego | str. 113

3.2. Pojęcie przedsiębiorstwa w spadku | str. 114

3.2.1. Własność i skład przedsiębiorstwa w spadku | str. 114

3.2.2. Pojęcie i zakres czynności zachowawczych | str. 118

3.2.3. Przedsiębiorstwo w spadku a przedsiębiorstwo w rozumieniu Kodeksu cywilnego | str. 120

3.3. Zarządca sukcesyjny | str. 122

3.3.1. Wymagania wobec osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego | str. 122

3.3.2. Dopuszczalność powołania zarządcy sukcesyjnego | str. 127

3.3.3. Powołanie zarządcy sukcesyjnego przez przedsiębiorcę | str. 131

3.3.4. Powołanie zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy | str. 138

3.3.5. Powołanie zarządcy sukcesyjnego w spółce cywilnej | str. 144

3.3.6. Status zarządcy sukcesyjnego | str. 146

3.4. Czynności notarialne związane z powołaniem zarządcy sukcesyjnego | str. 152

3.4.1. Protokół powołania zarządcy sukcesyjnego | str. 152

3.4.2. Oświadczenie osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego o braku przeszkód do pełnienia tej funkcji  | str. 156

3.4.3. Oświadczenie osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego o wyrażeniu zgody na pełnienie tej funkcji  | str. 158

3.4.4. Zgoda na powołanie zarządcy sukcesyjnego | str. 159

3.4.5. Akt powołania zarządcy sukcesyjnego | str. 161

Rozdział IV

Zapis windykacyjny | str. 165

4.1. Zapis windykacyjny – uwagi ogólne | str. 165

4.2. Forma i treść zapisu windykacyjnego | str. 166

4.3. Wybrane przedmioty zapisu windykacyjnego  | str. 169

4.3.1. Przedmioty objęte majątkową małżeńską wspólnością ustawową  | str. 172

4.3.2. Ekspektatywa prawa jako przedmiot zapisu windykacyjnego  | str. 175

4.3.3. Wierzytelność obejmująca wypłatę środków znajdujących się na rachunku bankowym a dyspozycja wkładem pieniężnym na wypadek śmierci  | str. 177

4.3.4. Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością | str. 183

4.4. Wypłata zachowku, przedawnienie roszczenia | str. 185

4.5. Zaliczanie zapisów windykacyjnych na schedę spadkową | str. 186

4.6. Odpowiedzialność zapisobierców windykacyjnych za długi spadkowe | str. 188

4.7. Odwołanie zapisu windykacyjnego | str. 189

4.8. Opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego | str. 191

Rozdział V

Akt poświadczenia dziedziczenia a postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku | str. 193

5.1. Uwagi ogólne | str. 193

5.2. Wzajemna relacja pomiędzy postępowaniem w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku a sporządzeniem APD | str. 195

5.3. Wszczęcie postępowania w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku | str. 197

5.3.1. Pojęcie zainteresowanego i osoby zainteresowanej  | str. 197

5.3.2. Podmioty uprawnione do wszczęcia postępowania w przedmiocie nabycia spadku | str. 198

5.3.3. Udział prokuratora w postępowaniu w przedmiocie nabycia spadku | str. 204

5.4. Postępowanie przed sądem spadku | str. 205

5.4.1. Właściwość miejscowa sądu spadku | str. 205

5.4.2. Wydanie przez sąd spadku orzeczenia bez rozstrzygania w przedmiocie żądania wniosku | str. 208

5.4.3. Rozpoznanie na rozprawie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku  | str. 211

5.4.4. Przebieg rozprawy | str. 213

5.4.5. Czynności sądu w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego | str. 215

5.5. Zakończenie postępowania w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku | str. 221

5.5.1. Podstawa wydania orzeczenia  | str. 221

5.5.2. Postanowienie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku | str. 222

5.5.3. Elementy postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku  | str. 223

5.5.4. Stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego  | str. 225

5.6. Prawomocność postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku  | str. 229

5.6.1. Oznaczenie daty prawomocności oraz jej skutki | str. 229

5.6.2. Możliwość wzruszenia prawomocnego postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku | str. 230

5.7. Uchylenie APD | str. 232

5.8. Notariusz jako świadek w postępowaniu sądowym | str. 233

Bibliografia  | str. 237