W niniejszej książce starałem się, po pierwsze, ukazać względnie szerokie perspektywy postępowania penitencjarnego, stosowanego w polskich zakładach karnych, po drugie zaś – i to jest istotą pracy – zaprezentować niszową, jak dotąd, problematykę resocjalizacyjnej pracy z „niebezpiecznymi”, uwzględniając jej aspekty ochronne. Wprowadzeniem do rozważań teoretycznych dotyczących „niebezpiecznych” jest w każdym podrozdziale niniejszego opracowania w miarę wielopłaszczyznowe i holistyczne spojrzenie na wiele zagadnień i kwestii powiązanych z nimi merytorycznie. Zatem rozpoczynam od ogólnego postrzegania problemu, a następnie przechodzę na poziom szczegółu, starając się kreślić poszczególne już wówczas ramy tematyczne dotyczące kategorii osadzonych „niebezpiecznych”. Nie było to zadanie łatwe, biorąc pod uwagę niedostatek literatury przedmiotu z omawianego zagadnienia.
Pracę podzieliłem na dwie korespondujące ze sobą części. Pierwsza ma charakter teoretyczny i składa się na nią pięć rozdziałów przybliżających wielość zagadnień, które stanowią istotę funkcjonowania w izolacji więźniów „niebezpiecznych”….
Część druga publikacji stanowi relację z badań własnych. Również składa się z pięciu rozdziałów, z czego rozdział pierwszy to prezentacja koncepcji metodologicznej. Pozostałe cztery rozdziały zawierają analizę zgromadzonego materiału badawczego...
Nie ulega wątpliwości, że permanentnie izolowany człowiek tworzy swoistą rzeczywistość wyobrażeniową, co niejednokrotnie przekłada się na brak realnego spojrzenia na świat „tu i teraz” oraz świat poza murem więziennym. Należy więc mieć na uwadze, że treści zawarte w rozdziałach badawczych były konstruowane w przestrzeni zdeformowanej sensorycznie i poznawczo. Tam, gdzie funkcjonują moi rozmówcy, zmienia się wizja otoczenia, a pojęcia nabierają innych znaczeń. Skazani tworzą wówczas subiektywne scenariusze, nierzadko mutując jego obraz. Mimo wszystko pozwala to choćby częściowo przybliżyć swoistość środowiska więźniów „niebezpiecznych”, wzbogacając – mam nadzieję – obecny stan wiedzy na temat ich funkcjonowania, myślenia i postrzegania oraz rodzimą refleksję naukową w tym zakresie.
Autor
Wprowadzenie; 9
Część I
Więźniowie „niebezpieczni” – prezentacja zagadnień; 15
Rozdział 1. Więźniowie „niebezpieczni” – kontekst pojęciowy; 17
1.1. Skazany „niebezpieczny” a przestępca „niebezpieczny” ; 17
1.2. Tymczasowo aresztowany „niebezpieczny” a skazany „niebezpieczny” ; 19
1.3. Osadzeni „niebezpieczni” w perspektywie czasowej (1991–2010); 29
Rozdział 2. Więźniowie „niebezpieczni” – kontekst klasyfikacyjny w aspekcie penitencjarnym; 39
2.1. Klasyfikowanie więźniów – dziejowe ujęcie polskiej myśli penitencjarnej; 39
2.2. Współczesne przesłanki klasyfikowania do więźniów „niebezpiecznych”? ?64
2.3. Procedury kwalifikowania, weryfikowania i odwoływania statusu osadzonego „niebezpiecznego”; 72
Rozdział 3. Więźniowie „niebezpieczni” – kontekst instytucjonalny; 81
3.1. Oddziały dla osadzonych „niebezpiecznych” – sens i idea przewodnia; 81
3.2. Zabezpieczenia techniczno-ochronne na specjalnych oddziałach; 90
3.3. Uniformizacja odzieży osadzonych N jako element przyporządkowania, dyscyplinowania i stygmatyzowania; 104
Rozdział 4. Więźniowie „niebezpieczni” – kontekst resocjalizacyjny; 111
4.1. Resocjalizacyjny aspekt kontaktów skazanych „niebezpiecznych” ze światem zewnętrznym; 111
4.2. Znaczenie zajęć sportowych, kulturalno-oświatowych oraz posługi duszpasterskiej w funkcjonowaniu więźniów N; 132
4.3. Istota zatrudnienia i edukacji szkolnej wśród skazanych zakwalifikowanych do „niebezpiecznych” ; 148
Rozdział 5. Więźniowie „niebezpieczni” – kontekst problemowy; 165
5.1. Skazani ze statusem N a zjawisko podkultury więziennej; 165
5.2. Samouszkodzenia w środowisku „niebezpiecznych” ; 171
5.3. Personel więzienny w pracy ze skazanymi „niebezpiecznymi” – zagrożenia; 184
Część II
Więźniowie „niebezpieczni” – badania własne; 197
Rozdział 1. Wybór orientacji metodologicznej; 199
1.1. Paradygmatyczna perspektywa poznawcza; 199
1.2. Przedmiot, cel i problemy badawcze – algorytm poznawczy; 205
1.3. Więzienie jako miejsce eksploracji – dobór próby badawczej. Sylwetki skazanych; 208
1.4. Instrumenty zbierania danych w konwencji jakościowej; 218
1.5. Strategia interpretacji materiału badawczego; 221
Rozdział 2. Pokrzywdzeni przez wszystkich – Oni mnie uniewinnią na 99% [...]; 225
2.1. Życiowa filozofia przestępcza – [...] miał być obity, a na końcu wyszło na to, że musi być zabity; 225
2.2. Dlaczego tu? Dlaczego na oddziale N? – [...] a ja obciąłem głowę i wyrzuciłem do sadzawki; 232
2.3. Być więźniem „niebezpiecznym” – [...] nie posiadam uczuć wyższych, więc ja nie czuję się winny...; 241
Rozdział 3. Maksymalne zawężenie przestrzeni życiowej – [...] tu się wyniszczam, bo nic nie mogę zrobić ze sobą; 247
3.1. Oddziały specjalne dla „niebezpiecznych” – Ja bym te oddziały to w ogóle skasował, bo tutaj się tylko człowiek zasklepia, zamyka i „rdzewieje” nienawiść [...]; 247
3.2. Warunki socjalno-bytowe – [...] moja cela wyglądała praktycznie jak namiastka wolności; 255
3.3. Zabezpieczenia techniczno-ochronne w oddziałach – [...] kamera na kąt, jak idę się wyłamać, wyjszczać, to też, bo musi być, tak jest; 261
3.4. Odzież więzienna – [...] on jest na czerwono, to musi być skurwysyn [...]; 270
3.5. Personel penitencjarny – [...] to są gestapowcy, to nie są ludzie, to są, kurwa, gestapowcy, oni się urodzili o sześćdziesiąt trzy lata za późno; 275
Rozdział 4. Krzywe zwierciadło resocjalizacji – czy ktoś wychodzi normalny z więzienia? ; 283
4.1. Trudne myśli – [...] skończę ze sobą i chuj, pierdolę, nie będę siedział; 283
4.2. Relacje rodzinne – [...] matka mordercy, matka zbrodniarza czy ojciec zbrodniarza. Wytykanie palcami [...]; 288
4.3. Proces resocjalizacji – Resocjalizacja? Muszę to słowo wyśmiać [...] więzienie jest takim światem, gdzie resocjalizacja nie istnieje; 297
4.4. Mglista przyszłość – [...] byłem podejrzany o dziewięć zabójstw, kto mnie przyjmie do pracy? ; 304
Rozdział 5. Z historią życia w tle... – opowieści o trudnym losie i złej przeszłości; 311
5.1. Kamil, 38 lat – Do tej sprawy policjanta teraz mam siedem zarzutów [...] zabójstwo jego mam nieudowodnione, ja miałem alibi, niemal żadnych śladów [...]; 312
5.2. Andrzej, 35 lat – [...] ja nie ukrywam, że ona była w tym pomieszczeniu, ale ją przekazaliśmy innym ludziom i ona została wywieziona za granicę [...]; 315
5.3. Mirosław, 52 lata – [...] stawia nam zarzuty rejonowa prokuratorka o zabójstwo z poćwiartowaniem, bo znaleziono głowę i rękę tylko, w sadzawce [...]; 318
5.4. Emil 25, lat – [...] tylko że nie wziąłem pod uwagę jednego: że te osoby mają to wszystko, ale nie kradną, zarabiają to uczciwą pracą albo dostają od rodziców pieniądze na to, a ja musiałem sobie radzić sam, bo ja od nikogo tych pieniędzy nie dostałem; 325
Konkluzje – wokół dylematów sprawiedliwej kary, procesu resocjalizacji i izolacji – implikacje dla praktyki penitencjarnej; 331
Bibliografia; 341
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka