Celem głównym monografii jest identyfikacja poziomu transparentności dokonań polskich uniwersytetów z perspektywy zewnętrznych interesariuszy - w wymiarze finansowym i niefinansowym - oraz odniesienie go do poziomu transparentności dokonań najlepszych uczelni na świecie.
Praca ta wpisuje się w mało rozpoznany w literaturze polskiej nurt badań z zakresu wykorzystania systemu rachunkowości w procesie zarządzania uczelniami. Opracowanie jest dojrzałe, ma duże walory poznawcze i praktyczne. Szeroki zakres zawartej w publikacji wiedzy stanowi o jej przydatności dla potrzeb zarządzania zarówno uczelniami publicznymi, jak też niepublicznymi. Przejrzysty układ treści opracowania oraz przemyślany logiczny wywód to niewątpliwe atuty monografii. Recenzowana pozycja zwraca również uwagę swoją wieloaspektowością i kompleksowym potraktowaniem omawianej problematyki.
Z recenzji prof. Teresy Martyniuk
Monografia jest opracowaniem wartościowym, dojrzałym naukowo [...]. Jest pozycją ważną, stanowiącą głos w dyskusji naukowej na temat transparentności uczelni wyższych z perspektywy zewnętrznych interesariuszy. Badania naukowe przeprowadzone dla potrzeb recenzowanego opracowa nia są unikalne i innowacyjne (w szczególności zastosowanie zapytania o dostęp do informacji publicznej) oraz istotne w obszarze zarządzania uniwersytetami w Polsce. Zaprezentowane treści mogą stanowić bazę odniesienia do przyszłych badań, których kierunki zostały wskazane w monografii.
Z recenzji dr hab. Bogusławy Bek-Gaik, prof. AGH
Wstęp 7 Rozdział 1 Historia powstania i rozwoju uniwersytetów 15 1.1. Starożytność – narodziny tradycji uniwersytetu 15 1.2. Rozwój nauki i dydaktyki w średniowieczu 18 1.3. Reformacja, oświecenie i czasy nowożytne – upadek i ponowne powstanie uniwersytetów 26 1.4. Przyszłość uniwersytetu – uniwersytet liberalny Humboldta a uniwersytet korporacyjny Clarka 30 1.5. Powstanie i rozwój uniwersytetów w Polsce 35 1.6. Podsumowanie i wnioski 42 Rozdział 2 Podstawy teoretyczne transparentności dokonań uniwersytetu w naukach o zarządzaniu 45 2.1. Istota i źródła pojęcia transparentności 45 2.2. Teoria interesariuszy 48 2.3. Znaczenie transparentności w teorii agencji 52 2.4. Transparentność jako element ładu akademickiego 56 2.5. Podsumowanie i wnioski 60 Rozdział 3 Raportowanie zewnętrzne uczelni wyższych w Polsce 63 3.1. Instytucje szkolnictwa wyższego w Polsce 63 3.2. Ujawnianie informacji dotyczących zasad funkcjonowania uczelni 66 3.3. Sprawozdawczość finansowa uczelni 72 3.4. Sprawozdawczość niefinansowa uczelni jako szczególny element jej systemu raportowania zewnętrznego 77 3.5. Podsumowanie i wnioski 88 Rozdział 4 Analiza transparentności dokonań uniwersytetów – wyniki badań 91 4.1. Wprowadzenie 91 4.2. Analiza transparentności wybranych uniwersytetów w Polsce 96 4.3. Analiza transparentności wybranych uniwersytetów zagranicznych – liderów rankingu szanghajskiego 147 4.4. Podsumowanie i wnioski 155 Rozdział 5 Zintegrowany raport o dokonaniach uczelni – propozycja struktury informacyjnej 159 5.1. Cele i zakres raportu 159 5.2. Raport o uwarunkowaniach funkcjonowania uczelni 161 5.3. Raport o dokonaniach finansowych 167 5.4. Raport o dokonaniach niefinansowych 188 Zakończenie 197 Wykaz literatury 201 Wykaz skrótów 217 Spis rysunków 219 Spis tabel 221