Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć dla młodzieży / Elżbieta Płóciennik

Kolejna publikacja w ramach serii „Edukacja dla Mądrości”, inspirowanej koncepcją i dokonaniami Roberta J. Sternberga (Teaching for Wisdom) - praktyczny poradnik metodyczny dla nauczycieli, wychowawców i pedagogów, pracujących w różnych instytucjach oświatowych, dla konsultantów i doradców metodycznych, a także rodziców. Zawiera wprowadzenie teoretyczne oraz przykłady sytuacji edukacyjnych, służących rozwijaniu inteligencji analitycznej, twórczej, praktycznej, refleksyjności, myślenia dialogicznego i dialektycznego oraz propozycje konkretnych ćwiczeń. Czytelnik znajdzie również zestaw scenariuszy zajęć do pracy z młodzieżą. Poradnik uzupełniają gotowe do powielenia karty pracy.

Zainteresowani scenariuszami do pracy z dziećmi w przedszkolu i szkole podstawowej mają do dyspozycji tom poprzedni (E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć w przedszkolu i szkole podstawowej), a wszyscy, którzy chcieliby zapoznać się z szerszym wprowadzeniem do koncepcji edukacji dla mądrości - tom pierwszy (E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości dziecka. Koncepcja i wskazówki metodyczne).

Wprowadzenie  9

Rozdział 1. Edukacja dla mądrości            15

Rozdział 2. Cele kształcenia młodzieży a założenia edukacji dla mądrości    25

Rozdział 3. Przykłady sytuacji edukacyjnych w edukacji dla mądrości           51

3.1. Rozwijanie inteligencji analitycznej           52

3.2. Rozwijanie inteligencji twórczej  54

Zadanie 1. „Łańcuch skojarzeń”               55

Zadanie 2. „Skojarzenia bliższe i dalsze” 56

Zadanie 3. „Jak można wykorzystać inaczej manipulację językową?”          57

Zadanie 4. „Co by było, gdyby...”             57

Zadanie 5. ,,Świat bez wad”        58

Zadanie 6. „Skojarzenia i analogie”          58

Zadanie 7. „Wynalazki, jakich jeszcze nie ma”     59

Zadanie 8. „Kultura – co to takiego?”      59

Zadanie 9. „Konflikt wartości – jak rozpoznać i rozwiązać?” 60

Zadanie 10. „Oblicza empatii”   61

Zadanie 11. „Recepta na optymizm”       62

Zadanie 12. „Projektowanie odpoczynku”             62

Zadanie 13. „Kruszenie problemu”           63

Zadanie 14. „Co można zrobić, by zmienić…?”    64

3.3. Rozwijanie inteligencji praktycznej           65

Zadanie 1. „Czy w życiu można się pogubić?”       66

Zadanie 2. „Udowodnię, że nie można!”  67

Zadanie 3. „Upominek dla kogoś, kto nie lubi…”  67

Zadanie 4. „Wady i zalety aktywności w sieci”      68

Zadanie 5. „Ulepszamy pracę Samorządu”            69

Zadanie 6. „Działania charytatywne”      70

Zadanie 7. „Planowanie z przyszłości”     71

Zadanie 8. „Moje mocne i słabe strony”  73

Zadanie 9. „Nie wystarczy dużo wiedzieć, by być mądrym”              74

Zadanie 10. ,,Giełda porad dla…”             74

Zadanie 11. „Zgodnie z prawem”              75

Zadanie 12. „Alternatywy”         76

Zadanie 13. „Czynniki do eliminacji”       76

Zadanie 14. „Podziel się swoją wiedzą i umiejętnościami z innymi” 77

Zadanie 15. „Jak organizować sobie naukę w domu?”        78

3.4. Rozwijanie refleksyjności            79

3.5. Rozwijanie myślenia dialogicznego           80

Zadanie 1. „Inne zakończenie”  82

Zadanie 2. „Podobieństwa i różnice”        82

Zadanie 3. „Subkultury”              83

Zadanie 4. „Szumy medialne”    83

Zadanie 5. „Potrzeby ludzi”        84

Zadanie 6. „Profesjonalista”       85

Zadanie 7. „Kim/czym jestem i dlaczego?”            86

Zadanie 8. „Na ratunek Ziemi”  87

Zadanie 9. „Pomóż innym zapamiętać to pojęcie”               87

Zadanie 10. „Co odkryłby Kolumb, gdyby żył dziś?”          88

Zadanie 11. „Wada czy zaleta?”               88

Zadanie 12. „Wywiad z…”         89

Zadanie 13. „Autorefleksja”       90

3.6. Rozwijanie myślenia dialektycznego        91

Zadanie 1. „Jeśli nie konformizm, to co?”               92

Zadanie 2. „Dobro jednostki”     92

Zadanie 3. ,,Polska solidarna czy liberalna?”          93

Zadanie 4. „Alternatywa”            94

Zadanie 5. Mapa mentalna na temat: „Odpowiedzialność za zdrowie własne i innych ludzi”   94

Zadanie 6. „Modyfikacja ideologii”          95

Zadanie 7. „Interpretacja dzieła sztuki”  96

Zadanie 8. „Inny tytuł?”              96

Zadanie 9. „Relatywizm w odbiorze świata”          97

Zadanie 10. „Za i Przeciw”          98

Zadanie 11. „Analogie bliskie i odległe”   99

Rozdział 4. Scenariusze zajęć sprzyjających rozwojowi mądrości młodzieży 101

Temat: Pokojowe rozwiązywanie konfliktów                103

Temat: Prawa Newtona – druga zasada dynamiki       106

Temat: Nierówność trójkąta               109

Temat: Twierdzenie Pitagorasa          112

Temat: Umberto Eco i jego rozważania o Internecie    115

Temat: Edukacja globalna – Efekt Domina   117

Temat: Jak radzić sobie podczas podejmowania decyzji?                          121

Temat: Jakie przedmioty zdawać na maturze?             124

Temat: Myśl augustyńska podstawą filozofii średniowiecznej  127

Temat: Prawo autorskie       129

Temat: Zasady zdrowego żywienia  132

Temat: Trening zdrowotny  136

Temat: Malarskie interpretacje utworów Fryderyka Chopina    141

Temat: Głos jako instrument muzyczny         144

Zakończenie     147

Bibliografia       149

Od Redakcji      155

Aneks. Karty pracy         157