Pacjent jest dziś nie tylko ciałem, które trzeba naprawić, ale osobą posiadającą prawo do prawdy, autonomię i zdolność decydowania o sobie. Czy rozciąga się ona na własną śmierć? Czy mając prawo do godnego życia, mamy prawo do godnej śmierci, tak by była ona spokojna, bez cierpień, wspierana asystą lekarza? Czy obowiązkiem lekarza jest nas chronić przed śmiercią nawet za cenę “zaciekłości terapeutycznej”, która przedłuża cierpienia i bezsens nieludzkiej egzystencji, czy też profesjonalnie wspierać naszą świadomą i kontrolowaną decyzję o odejściu? Ta książka jest mocnym głosem na “tak” w dzisiejszych sporach o eutanazję. Stoi za nim doświadczenie, praktyka i empatia autora. Jego racje można odrzucić, ale warto je poznać.
Prof. UW Magdalena Środa (etyk)
Co może nam powiedzieć belgijski lekarz, który od ponad 10 lat - w zgodzie z prawem swojego kraju - dokonuje eutanazji na żądanie ciężko chorych pacjentów? Czy jest to osoba bezduszna, czy wręcz przeciwnie - jest obdarzona zadziwiającą wrażliwością i empatią? Czy oprócz prawa do życia istnieje również obowiązek życia za wszelką cenę?
Książki takiej próżno szukać w polskiej, a nawet angielskojęzycznej bazie publikacji. Wielu czytelników po jej lekturze dostrzeże eutanazję taką, jaką jest ona w rzeczywistości. Wolną od konfesyjnych i doktrynalnych uprzedzeń, wyzwalającą z bólu i cierpienia, przywracającą pacjentom w ich ostatnich chwilach pogodę ducha, wszakże wciąż nie pozbawioną dylematów i rozterek, które autor przelał na karty tej książki.
Marcin Walter (lekarz)
Przedmowa Martina Wincklera:
Towarzysz wolności
Wprowadzenie
1. Śmierć umedyczniona czy śmierć naturalna? Punkt widzenia lekarza intensywnej terapii
Czy odłączyć respirator?
Czy wstrzymać żywienie
i nawadnianie?
Czy przyspieszyć śmierć?
Jakie jest w tym miejsce rodziny chorego?
Co to jest w końcu „śmierć naturalna”?
2. Geneza nowej ustawy
Ewolucja koncepcji
Co mówi belgijska ustawa
Ścisły nadzór
Klauzula sumienia
3. Eutanazja w praktyce
Żądanie eutanazji: obawy chorych, obawy zespołu leczącego
Postępowanie zgodne z zapisami prawa: wysłuchanie chorego i zaangażowanie lekarza
Rodziny i bliscy: przygotowanie na żałobę
Dzielenie się opinią z zespołem leczącym
Wybór momentu: wola pacjenta
Akt eutanazji: ostatnie pożegnanie
Akt eutanazji, bardzo konkretnie
4. Inne decyzje medyczne dotyczące kończącego się życia
Opieka paliatywna a eutanazja: czy jest to przeciwieństwo?
Sedacja pod koniec życia [paliatywna]: kontrola mimo wszystko
Zatrzymanie leczenia i powstrzymanie się od włączenia leczenia: inne rodzaje śmierci zaplanowanej
Samobójstwo wspomagane: pojęcie bez znaczenia?
5. Jakie są lekcje z dziesięcioletniej praktyki?
Śmierć obecnie
Wizerunek i rola lekarza
„Równia pochyła”
Szacunek dla życia
Żałoba tych, którzy pozostają
6. Pytania w zawieszeniu
Egzystencjalne cierpienie osób w podeszłym wieku
Eutanazja u dzieci
Otępienie i zaburzenia poznawcze
Konkluzja
Kluczowe terminy
Wybrane lektury uzupełniające