Rodzice więźniów. Studium doświadczeń / Angelika Cieślikowska-Ryczko

Problematyka kryzysu penitencjarnego rodzin, choć stanowi ważne zagadnienie w ramach teorii i praktyki resocjalizacyjnej, nadal wydaje się nierozpoznana. Studium doświadczeń rodzicielskich to propozycja szczególnego wglądu w biografie ojców i matek uwięzionych (dorosłych) dzieci. Autorka w interpretatywnej perspektywie odkrywa, ujawnia i analizuje biografie rodziców przygniecionych ciężarem przestępczej działalności dzieci. Krok po kroku przeprowadza czytelnika przez kolejne etapy narastania bezładu, wzmacniania napięć i kumulowania zagrożeń. Kim są, kim byli i kim ostatecznie stają się rodzice więzionych dzieci? Jak postrzegają swoją rodzicielską rolę? Jak kształtuje się ich relacja z dzieckiem pozbawionym wolności? To tylko kilka wybranych pytań towarzyszących podjętym analizom.

Wstęp 7

CZĘŚĆ I. TEORETYCZNO-METODOLOGICZNE RAMY PROJEKTU BADAŃ Z UDZIAŁEM RODZICÓW WIĘŹNIÓW 13

Rozdział 1. Rodzina, rodzicielstwo i uwięzienie 15

1.1. Rodzicielstwo. Macierzyństwo. Ojcostwo 15

1.2. Kryzys penitencjarny rodziny: zdefiniowanie zjawiska 22

1.3. Rodzic w przebiegu resocjalizacji dorosłego dziecka 27

Rozdział 2. Organizacja procesu badawczego 33

2.1. Realizacja projektu, przedmiot i cel badań 33

2.2. Metoda, procedura i strategia badawcza 42

2.3. Próba badawcza: ogólna charakterystyka, odstępstwa i zróżnicowanie 49

2.4. Badanie dzieci więźniów i badanie rodziców więźniów 54

CZĘŚĆ II. STAWANIE SIĘ RODZICEM UWIĘZIONEGO DZIECKA W ŚWIETLE BADAŃ WŁASNYCH 59

Rozdział 3. Niespełnione rodzicielstwo w kryzysie penitencjarnym 61

3.1. Autodiagnozowanie roli rodzicielskiej 64

3.2. O ambiwalencji odczuć i podwójnej moralności 76

3.3. Rodzic versus instytucje totalizujące 85

3.4. Poczucie (niezawinionego) wstydu 96

3.5. Żałoba, czyli doświadczenie wpisane w niespełnienie rodzicielskie 99

3.6. Paradoks zaburzonych kryzysów, czyli kryzys fazy kryzysu 104

Rozdział 4. Strategie zaradcze i adaptacyjne w niespełnionym rodzicielstwie 111

4.1. Oswajanie doświadczenia za pomocą aktów językowych 111

4.1.1. Definiowanie źródeł przestępczości dziecka 112

4.1.2. Definiowanie procesu resocjalizacji 120

4.1.3. Argumentacja i neutralizacja 128

4.1.4. Ochrona lub wina. Relacje partnerskie w świetle uwięzienia dziecka 138

4.2. Oswajanie za pomocą działań w rzeczywistości społecznej 143

4.2.1. Budowanie sieci kontaktów – osoby i instytucje towarzyszące wydarzeniu 144

4.2.2. Na pograniczu norm, prawa i etyki 154

4.2.3. Kreowanie i kontrolowanie rzeczywistości postpenitencjarnej 157

4.2.4. „Rozwód” z dzieckiem 162

Rozdział 5. Zebrane: próba uogólnionej typologizacji sposobów działania i postaw 171

5.1. Rodzice otrzeźwiający i dyscyplinujący 172

5.2. Rodzice opatrujący rany 174

5.3. Rodzice aktywni taktycy 175

5.4. Rodzice w zewnętrznym zawierzeniu 176

5.5. Rodzice w niedopowiedzeniu lub rezygnacji 177

CZĘŚĆ III. NOTATKI BADAWCZE. POSTSCRIPTUM 179

Wprowadzenie do formy reporterskiej 181

Nie ma takiego numeru 182

Mój syn? Nie wiem. Chyba coś się pani pomyliło 183

Czy jest pani matką? 186

Pod Bolesławem Chrobrym 187

Nie będę rozmawiał o tym, bo tego nie dożyję 188

Zakończenie 191

Bibliografia 195