Faszyzm wedle sławnej formuły wybitnego niemieckiego badacza Ernsta Noltego był wydarzeniem epokowym i naznaczył cały wiek XX. Stał się popularny także wśród pisarzy i to często bardzo wybitnych – Filippo Tommaso Marinetti, Curzio Malaparte, Ezra Pound, Ernst Jünger, Louis-Ferdinand Céline, Pierre-Eugéne Drieu La Rochelle, Gottfried Benn, Martin Heidegger, Robert Brasillach. Duża liczba książek na temat związków pisarzy z faszyzmem, które powstały na Zachodzie, zderza się z nieobecnością podobnych studiów w naszym literaturoznawstwie. Dlatego obszerna książka Pawła Sobczaka jest niezwykle interesująca. Autorowi chodzi nie tylko o to, jak widzieli polscy pisarze hitleryzm i III Rzeszę, jak postrzegali faszyzm włoski i Włochy Mussoliniego, ale interesuje też to, jak polscy pisarze wyobrażali sobie faszyzm jako taki, czy potrafili rozpoznać modernistyczny i totalitarny charakter doktryny faszystowskiej i na ile sami faszyzmowi lub „ideologiom faszyzującym” się poddawali, a na ile się im opierali. Obszerna praca oryginalnie przywołuje konteksty nie tylko niemieckie czy włoskie, ale też te mniej oczywiste i znane, a więc francuskie i rumuńskie. Zainteresuje nie tylko badaczy kultury polskiej XX w., ale też ze względu na temat i literacki talent autora – większe grono czytelników.
Wprowadzenie 7
Rozdział 1. Liberał w Berlinie, „faszysta” w Warszawie. Antoni Sobański i Ferdynand Goetel 33
Hrabia Tonio na brunatnym lądzie 33
Kultura? W stanie likwidacji 46
Quo vadis, Germania (et Polonia)? 62
Ferdynand apostoł 79
Schabowy w brunatnym sosie 89
Goetel niezrozumiany 103
Rozdział 2. Raz na moście, raz pod mostem. Stanisław Piasecki i środowi sko „Prosto z mostu” 117
Literatura według nacjonalistów 118
Wszystko jest polityką? 141
Rozdział 3. „By zarobić ździebełko na chlebek i masełko”? Konstanty Ildefons Gałczyński 163
Paryż wart jest mszy 163
To są moi przyjaciele 169
Szalony wiersz o szalonej ulicy 184
Długie noże i wybuchy 197
Wiersz-zagadka 208
Poetyckie chef-d’oeuvre 214
Meandry „sanacyjnej nocy” 222
Sława i hańba 248
Rozdział 4. W służbie niemodnych wartości. Antoni Słonimski 265
Armia zbawienia ludzkości 265
Czerwone i brunatne 274
Sztuka pod dyktaturą 292
Nasza chata wcale nie z kraja 304
Zwycięstwo wyłącznie pyrrusowe 316
Rozdział 5. Inni szatani też byli czynni. Maria Jehanne Wielopolska, Jan Emil Skiwski i Karol Ludwik Koniński 331
Przed obliczem Temidy 331
„Megiera sanacyjnej publicystyki” 341
Klęska lojalistki 361
Klerk w labiryncie polityki 370
Zakończenie 395
Bibliografia 401
Indeks Osób 415
Podziękowania 429
Od Redakcji 431
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka