Trudne pojednanie. Dyplomacja w procesie normalizacji stosunków amerykańsko-wietnamskich / Małgorzata Pietrasiak

Współczesny etap relacji wietnamsko-amerykańskich rozpoczął się w pierwszej połowie lat 90. XX w., kiedy oba państwa postanowiły zrezygnować z wrogości i wzajemnych oskarżeń z okresu wojen indochińskich na rzecz rozwoju stosunków dyplomatycznych. Systematycznie zaczęły wzmacniać kontakty gospodarcze, polityczne, a także w sferze wojskowości i bezpieczeństwa. Dla obu stron obecność amerykańska w regionie Azji Południowo-Wschodniej jest ważna, ponieważ może zbalansować rosnącą pozycję Chin. Wietnam wykazał się tu sporą dozą pragmatyzmu, co jednak nie oznacza, że zapomniał krzywdy z czasów drugiej wojny indochińskiej i wyzbył się wszelkich obaw związanych z amerykańskim „imperializmem”.

Ze Wstępu

Wykaz ważniejszych skrótów 7

Wstęp 9

Rozdział 1. Tło polityczne i historyczne relacji wietnamsko-amerykańskich 22

1.1. Polityka amerykańska wobec Indochin do i w czasie drugiej wojny światowej       24

1.2. „Neutralna” polityka USA wobec rosnącego konfliktu w Wietnamie         32

1.3. Początek zimnej wojny w Azji              40

1.4. Sytuacja w Wietnamie po konferencji genewskiej           51

1.5. Interwencja amerykańska     62

1.6. Zakończenie konfliktu wietnamskiego               72

1.7. Porozumienia paryskie           76

1.8. Zmiana układu sił w Indochinach po wycofaniu się wojsk amerykańskich             79

Rozdział 2. Fiasko pierwszych prób porozumienia 88

2.1. Zjednoczenie Wietnamu i pierwsze próby normalizacji stosunków wietnamsko-amerykańskich       89

2.2. Sytuacja międzynarodowa pod koniec lat 70. XX wieku               95

2.3. Załamanie się rozmów ze Stanami Zjednoczonymi       99

2.4. Początek reform doi moi 103

2.5. Nowe kierunki polityki zagranicznej Wietnamu               109

2.6. Proces normalizacji w okresie prezydentury Ronalda Reagana i George’a H. Busha             115

Rozdział 3. Od nawiązania stosunków dyplomatycznych do Dwustronnego Porozumienia Handlowego 123

3.1. Przełom w okresie prezydentury Billa Clintona. Nawiązanie stosunków dyplomatycznych                124

3.2. Zewnętrzne bodźce procesu normalizacji stosunków wietnamsko-amerykańskich (po 1995 roku)   130

3.3. VIII Zjazd KPW, kryzys finansowy i nowe zadania międzynarodowe 132

3.4. W kierunku podpisania BTA           140

3.5. Wizyta prezydenta USA Billa Clintona w Wietnamie                147

3.6. Zmiany i kontynuacja w polityce George’a W. Busha              148

Rozdział 4. XXI wiek i nowy sojusz w regionie Azji i Pacyfiku? 155

4.1. Polityka amerykańska w regionie Azji Wschodniej    156

4.2. Pozycja regionalna Wietnamu        161

4.3. Współpraca amerykańsko-wietnamska w zakresie bezpieczeństwa i obronności              169

4.4. Współpraca w ramach energetyki nuklearnej             184

4.5. Spuścizna wojny wietnamskiej       186

4.5.1. Agent Orange            186

4.5.2. POW/MIA 197

4.6. Konflikt na Morzu Południowochińskim      202

Rozdział 5. Pozostałe dziedziny współpracy: gospodarcza, naukowa i kulturalna na początku XXI wieku 216

5.1. Podstawy funkcjonowania zreformowanej gospodarki wietnamskiej  217

5.2. Wstąpienie Wietnamu do WTO i dalszy rozwój dwustronnej współpracy gospodarczej  220

5.3. Amerykańsko-wietnamska współpraca gospodarcza w drugiej dekadzie XXI wieku       226

5.4. Problemy w stosunkach gospodarczych       233

5.5. Partnerstwo Transpacyficzne           237

5.6. Procesy demokratyzacyjne, prawa człowieka i wolności religijne          240

5.7. Amerykańska krytyka przestrzegania praw człowieka w Wietnamie    243

5.8. Pozostałe dziedziny współpracy wzajemnej: edukacja, nauka, ochrona zdrowia, turystyka          248

5.9. Inicjatywa Dolnego Biegu Mekongu             256

Podsumowanie i wnioski 261

Kalendarium procesu normalizacji 273

Indeks osobowy 281

Bibliografia 289

Spis map, tabel, wykresów 307

O autorce 309