Gramatyka angielska i niemiecka w opisie równoległym / Zygmunt Tęcza

Gramatyka angielska i niemiecka w opisie równoległym to pełna popularnonaukowa gramatyka dwóch bardzo ważnych, a przy tym spokrewnionych ze sobą języków: angielskiego i niemieckiego. Książka przeznaczona jest dla anglistów i germanistów, studentów anglistyki, germanistyki i lingwistyki stosowanej, ale także zainteresowanych językowo licealistów oraz wszystkich innych osób zajmujących się językiem angielskim i niemieckim na różnych poziomach zaawansowania.
Przewodnią zasadą, którą kierował się autor, jest równoległy opis dwóch systemów gramatycznych, umożliwiający klarowne wypunktowanie wszelkich istotnych podobieństw i różnic pomiędzy obydwoma językami. Do kluczowych atutów książki należą jej systematyczny i przejrzysty układ, jasny i precyzyjny język opisu oraz bardzo duża liczba oryginalnych przykładów. Cennym jej uzupełnieniem jest też aneks obejmujący 750 angielsko-niemieckich kognatów, tj. par wyrazów o takiej samej lub mocno zbliżonej formie i takim samym znaczeniu.
Po raz pierwszy Gramatyka ukazała się w 2010 r. Wkrótce potem uhonorowana została wyróżnieniem na XIV Targach Książki w Krakowie w konkursie na najlepszy podręcznik akademicki 2010 roku, jej autor zaś – nagrodą indywidualną Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za rok 2011.

Książka Zygmunta Tęczy, stanowiąca pierwszy tak obszerny i dogłębny opis dwóch języków obcych z konfrontatywnego punktu widzenia, znakomicie wpisuje się w aktualny model nauczania języków obcych w Polsce i w Unii Europejskiej. (...) Sposób prezentacji materiału dostosowany jest do szerokiego grona odbiorców, a jednocześnie charakteryzuje go duża precyzja i jasność wywodu.
[z recenzji prof. dra hab. Andrzeja Kątnego]

Gramatyka Zygmunta Tęczy stanowi pozycję bardzo potrzebną na polskim rynku wydawniczym. Prezentuje ona w niezwykle solidny sposób podobieństwa i różnice między językami angielskim i niemieckim, a przy tym cechuje ją godna uwagi przystępność, której sprzyja prosty i klarowny język. Nie ulega wątpliwości, że książka ta jest godna polecenia zarówno studentom-filologom, jak i osobom po prostu uczącym się obydwu języków w sposób paralelny.
[z recenzji dr hab. Zofii Chłopek]


Zygmunt Tęcza ‒ germanista, językoznawca i przekładoznawca, pracownik Instytutu Neofilologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Absolwent germanistyki na Uniwersytecie w Lipsku (1989), doktorat z językoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim (1996). Stypendysta Fundacji Aleksandra von Humboldta. Główne obszary jego zainteresowań naukowych to: przekład literacki, gra słów i dowcip językowy, gramatyka kontrastywna niemiecko-polska i niemiecko-angielska, fonetyka, fonoleksykografia i fonodydaktyka języka niemieckiego.
Jest autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych, w tym cenionej książki Das Wortspiel in der Übersetzung. Stanisław Lems Spiele mit dem Wort als Gegenstand interlingualen Transfers (Niemeyer, Tübingen 1997 oraz De Gruyter, Berlin & New York 2011).

WSTĘP

PODSTAWOWE TERMINY GRAMATYCZNE

1. CZASOWNIK

1.1. Informacje wstępne

1.2. Bezokolicznik, imiesłów, forma osobowa

1.3. Czasowniki regularne i nieregularne

1.4. Kategorie gramatyczne czasownika

1.5. Czasowniki posiłkowe

1.6. Podstawowa odmiana czasownika: strona czynna, tryb oznajmujący

1.7. Odmiana w trybie przypuszczającym

1.8. Odmiana w trybie warunkowym (ang. would + infinitive, niem. würde + Infinitiv)

1.9. Odmiana w stronie biernej

1.10. Użycie czasów

1.11. Użycie trybu przypuszczającego

1.12. Użycie form would + infinitive / würde + Infinitiv

1.13. Tryb rozkazujący: formy i ich użycie

1.14. Użycie strony biernej

1.15. Czasowniki modalne: formy i znaczenia obiektywne

1.16. Czasowniki modalne: znaczenia subiektywne

1.17. Czasowniki paramodalne

1.18. Czasownik let / lassen

1.19. Czasowniki zwrotne

1.20. Czasowniki złożone

1.21. Przegląd funkcji bezokolicznika

1.22. Przegląd funkcji imiesłowów

1.23. Możliwości nominalizacji czasownika. Gerund czasowników angielskich

2. RZECZOWNIK I RODZAJNIK

2.1. Informacje wstępne

2.2. Klasy rzeczownikówC I

2.3. Rodzaj męski, żeński i nijaki

2.4. Liczba pojedyncza i mnoga

2.5. Odmiana rzeczownika (deklinacja)

2.6. Użycie rodzajnika określonego

2.7. Użycie rodzajnika nieokreślonego

2.8. Użycie rodzajnika zerowego

2.9. Inne wyrazy pełniące funkcję rodzajnika (determinatory)

3. ZAIMEK

3.1. Informacje wstępne

3.2. Zaimki osobowe i forma grzecznościowa

3.3. Zaimek it / es i jego specjalne funkcje gramatyczne

3.4. Zaimki dzierżawcze

3.5. Zaimki wskazujące

3.6. Zaimki pytające

3.7. Zaimki względne

3.8. Zaimki zwrotne i wzajemne

3.9. Zaimko-przysłówki (Pronominaladverbien) w języku niemieckim

3.10. Zaimki nieokreślone

4. PRZYMIOTNIK

4.1. Informacje wstępne

4.2. Klasy przymiotników. Przymiotniki oznaczające narodowość i język

4.3. Odmiana przymiotników niemieckich

4.4. Stopniowanie przymiotników

4.5. Możliwości nominalizacji przymiotnika

5. PRZYSŁÓWEK

5.1. Informacje wstępne

5.2. Klasy przysłówków właściwych

5.3. Tworzenie przysłówków odprzymiotnikowych w języku angielskim

5.4. Stopniowanie przysłówków

5.5. Modalizatory i partykuły modalne

6. LICZEBNIK

6.1. Informacje wstępne

6.2. Liczebniki główne

6.3. Liczebniki porządkowe

6.4. Sposoby podawania godziny i daty

6.5. Liczebniki mnożne i ułamki

6.6. Liczebniki nieoznaczone

7. PRZYIMEK I SPÓJNIK

7.1. Informacje wstępne

7.2. Rekcja przyimków niemieckich

7.3. Przyimki angielskie i niemieckie w porównaniu

7.4. Spójniki angielskie i niemieckie w porównaniu

8. WEWNĘTRZNA BUDOWA ZDANIA

8.1. Informacje wstępne

8.2. Orzeczenie

8.3. Podmiot

8.4. Dopełnienie

8.5. Okolicznik

8.6. Przydawka

8.7. Przydawka orzekająca

8.8. Wpływ czasownika na budowę zdania. Podstawowe modele zdań

8.9. Szyk wyrazów w zdaniu i możliwości jego modyfikacji

8.10. Środki wyrażające stosunek autora zdania do jego treści

9. KLASYFIKACJA ZDAŃ SAMODZIELNYCH

9.1. Informacje wstępne

9.2. Zdanie proste a zdanie złożone

9.3. Zdanie oznajmujące, pytające i rozkazujące

9.4. Samodzielny równoważnik zdania

10. KLASYFIKACJA ZDAŃ POBOCZNYCH I KONSTRUKCJI IM RÓWNOWAŻNYCH

10.1. Informacje ogólne

10.2. Zdanie podmiotowe

10.3. Zdanie orzecznikowe

10.4. Zdanie dopełnieniowe

10.5. Zdanie przydawkowe

10.6. Zdanie okolicznikowe czasu (zdanie czasowe)

10.7. Zdanie okolicznikowe miejsca

10.8. Zdanie okolicznikowe sposobu i zdania precyzujące

10.9. Zdanie okolicznikowe porównania (zdanie porównawcze)

10.10. Zdanie okolicznikowe przeciwstawne

10.11. Zdanie okolicznikowe przyczyny (zdanie przyczynowe)

10.12. Zdanie okolicznikowe warunku (zdanie warunkowe)

10.13. Zdanie okolicznikowe przyzwolenia (zdanie przyzwalające)

10.14. Zdanie okolicznikowe skutku (zdanie skutkowe)

10.15. Zdanie okolicznikowe celu

11. SPOSOBY TWORZENIA PYTAŃ I PRZECZEŃ

11.1. Informacje wstępne

11.2. Pytania ogólne

11.3. Pytania szczegółowe

11.4. Pytania typu question tags

11.5. Zdanie przeczące: negacja ogólna

11.6. Zdanie przeczące: negacja szczegółowa

11.7. Sposoby tworzenia antonimów

12. MOWA ZALEŻNA

12.1. Informacje wstępne

12.2. Użycie czasów i trybów

12.3. Adaptacja zaimków oraz danych o czasie i miejscu

12.4. Zdania pytające w mowie zależnej

12.5. Zdania rozkazujące w mowie zależnej

12.6. Angielska i niemiecka mowa zależna w przykładach

ANEKS I

Czasowniki nieregularne w porównaniu

ANEKS II

Wspólne słownictwo

INDEX OF TOPICS

SACHREGISTER

INDEKS RZECZOWY

BIBLIOGRAFIA