W intelektualnej relacji Martina Heideggera i Hannah Arendt – jednych z najbardziej wpływowych myślicieli XX wieku – uwidaczniają się najistotniejsze zwroty w najnowszej filozofii oraz historii Zachodu: dramat totalitaryzmu, rozpad tradycyjnych kategorii metafizycznych i politycznych, konieczność mozolnego wykuwania nowego języka opisu rzeczywistości. Tezę książki wyraża przekonanie, że odpowiedź Arendt na filozofię Heideggera, udzielona w szerokim kontekście zmagań obojga myślicieli z filozoficzną tradycją Zachodu, otwiera także nowy horyzont do przemyślenia relacji między pedagogiką a filozofią. Praca ta rozpoczyna się od krytycznej rekonstrukcji pojęć, tradycyjnie spajających pedagogikę z filozofią. Następnie, stanowi rozwinięcie tezy Arendt o zerwaniu nici tradycji, umiejscowionej w kontekście filozofii Heideggera oraz jego uwikłania w nazizm, a także, w konsekwencji, stawia pod znakiem zapytania tradycyjną relację między filozofią a pedagogiką. W końcowych partiach książki powraca problem dialogu między filozofią, myśleniem, pedagogiką i edukacją uniwersytecką w czasie, którego ramy polityczne i etyczne wyznacza już nie ciągłość tradycji, lecz cezura XX-wiecznych totalitaryzmów.
Paulina Sosnowska – adiunkt, kierownik Zakładu Filozoficznych Podstaw Pedagogiki Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego, zajmuje się filozofią wychowania oraz filozofią kontynentalną, w szczególności niemiecką. Tłumaczka literatury filozoficznej z języka niemieckiego i angielskiego.
SŁOWO WSTĘPNE
CZĘŚĆ I. TRADYCJA FILOZOFICZNA I PEDAGOGIKA
ROZDZIAŁ 1: PAIDEIA PLATOŃSKIEJ JASKINI
ROZDZIAŁ 2: NIEMIECKA IDEA BILDUNG
ROZDZIAŁ 3: AUTENTYCZNOŚĆ – PEDAGOGICZNA OBIETNICA HEIDEGGERA
CZĘŚĆ II. FILOZOFIA I PEDAGOGIKA NA ROZSTAJU
ROZDZIAŁ 4: ZERWANIE NICI TRADYCJI I ZERWANIA HEIDEGGERA
ROZDZIAŁ 5: CZYTANIE SOFISTY
ROZDZIAŁ 6: WOLNOŚĆ I ŚWIAT (HEIDEGGER – ARENDT – BLUMENBERG)
CZĘŚĆ III. PEDAGOGICZNA OBIETNICA FILOZOFII
ROZDZIAŁ 7: „ZASADA PEDAGOGICZNA”: KONDYCJA LUDZKA I SIŁA PRECEDENSU
ROZDZIAŁ 8: MYŚLENIE JAKO OBIETNICA
POSŁOWIE
BIBLIOGRAFIA
INDEKS NAZWISK
SUMMARY