Twórczość Tadeusza Lubelskiego ‒ głównego architekta historiografii kina polskiego ‒ stała się spoiwem zbioru esejów i artykułów dedykowanych krakowskiemu historykowi kina z okazji Jego 70. urodzin. Zgromadzone prace ‒ podobnie jak kręgi rozchodzące się na wodzie ‒ oscylują wokół tematów podejmowanych przez Jubilata, jednocześnie je rozwijając i reinterpretując.
Ta twórcza kontynuacja zaowocowała ponownym odczytaniem filmów Tadeusza Konwickiego oraz Andrzeja Wajdy, a przede wszystkim ‒ wskazaniem kryjących się w dziełach kina polskiego różnorodnych, często niełatwych do pogodzenia narracji historycznych.
Idąc tym tropem, Autorzy szukają głosów komplikujących dominującą opowieść, omawiając przykładowo lokalną górnośląską geografię filmową, gatunkową kontrkulturowość, polifoniczność kina z epoki Solidarności czy kolejne odsłony „historii nie-byłej”. Wspomniana wielowariantowość zawsze znajduje jednak co najmniej jeden punkt wspólny – odwołanie do refleksji na temat kina polskiego pióra Profesora Tadeusza Lubelskiego.
„Jeśli miałabym (…) powiedzieć od razu nazwisko kogoś, kto wie wszystko o filmie, to – oczywiście – Tadeusz Lubelski!”
Krystyna Zachwatowicz-Wajda
„Szczerze zazdroszczę Andrzejowi Wajdzie tego, że jego twórczość stała się przedmiotem krytycznego zainteresowania Jubilata. Ta moja zazdrość to najwyższy komplement, jaki składam (…)”.
Krzysztof Zanussi
„(…) ten przeuroczy chłopiec, ten absolutny gigant inteligencji (...) miał w sobie przestrzeń, w którą nikt nie właził, (…) pielęgnował ją i strzegł jak oka w głowie, bo wiedział, że tam źródło jego siły”.
Jerzy Pilch
„Tomy jubileuszowe (...) mają określoną poetykę, balansującą pomiędzy formą czysto naukową, reprezentowaną przez część artykułów, oraz formułą tekstów bezpośrednio odnoszących się do postaci Jubilata, jego twórczości czy działalności naukowej, organizacyjnej i pozauniwersyteckiej. Warto jednak podkreślić, że tom Przygoda kina jest świetnie wyważony w proporcjach, ma charakter niemalże monograficzny, jest koherentny, a w dodatku intrygujący naukowo i poznawczo, i nawet teksty pozbawione aparatu naukowego czy eseistyczne są interesujące i nie są jedynie rytualnym «oddawaniem czci», ale ciekawym portretem zarówno Profesora Tadeusza Lubelskiego, jak i współczesnego kina i życia kulturalnego”.
Z recenzji dr. hab. Arkadiusza Lewickiego, prof. UWr
WSTĘP
Sebastian Jagielski, „Westerny” Tadeusza Lubelskiego
I. PRZYPADKI KINOFILA
Portrety rodzinne
Jerzy Pilch, Kompletne roczniki
Agnieszka Holland, Pokolenie
Krystyna Zachwatowicz-Wajda, Tę książkę chcę mieć dla siebie
Krzysztof Zanussi, Przewaga krytyki
Marcin Koszałka, Jeden z nas
Andrzej Werner, Dwaj przyjaciele z boiska
Krzysztof Gierat, Laudacje Profesora Lubelskiego
II. POCHWAŁA KINA
Rankingi i inne przyjemności
Anna Szczepańska, Pan Tadeusz. Paryski portret kinomana z Krakowa
Tadeusz Sobolewski, Przygoda kina
Jadwiga Hučková, Podziemne salony. Profesorowie z Gołębiej i okolic w Alma Radio
Bożena Janicka, Tadeusz Lubelski – i „Ostatni, co tak poloneza wodził”
Redakcja „Kwartalnika Filmowego”, Oczko
III. POWROTY KONWICKIEGO
Agnieszka Morstin, Znaczenie powrotu. O pokrewieństwie Salta Tadeusza Konwickiego i Pokłosia Władysława Pasikowskiego
Marcin Maron, Przestrzenie i barwy pamięci. Rola obrazu i stylistyka zdjęć w filmie Jak daleko stąd, jak blisko
Przemysław Kaniecki, Co jest na Księżycu? Witaj, Ziemio – niebyły nowofalowy film o kosmonautyce
IV. WAJDA TRANSNARODOWY
Paul Coates, Wajda i inni
Tadeusz Szczepański, Portret wyobrażony: hommage Alaina Resnais dla Andrzeja Wajdy
Joanna Wojnicka, Wajda/Camus – dwa spojrzenia na Dostojewskiego
V. HISTORIE KINA POLSKIEGO
Iwona Kurz, „Zależy, jak się patrzy”. Trzy Polski sezonu Solidarności
Andrzej Gwóźdź, O górnośląskiej geografii filmowej
Piotr Zwierzchowski, „Zbyt wiele prawd”. Trąd Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego
Sebastian Jagielski, Melodramat, trauma i okrutny optymizm w Jak być kochaną Wojciecha Jerzego Hasa
Marek Hendrykowski, Filmowe przyjaźnie Munka
Mariola Dopartowa, „Kiedy ostatni raz byłem młody”. Jazz i jazzowanie w kulturze polskiej połowy lat pięćdziesiątych
Łukasz A. Plesnar, Polskie filmy fabularne w języku jidysz
VI. KINO POLSKIE WOBEC METAFIZYKI
Grażyna Stachówna, Jańcio Wodnik – trzy figury chrystusowe i jeden diabelski ogonek
Piotr Marecki, „Dzieciusiu kochany”. O Braciszku Andrzeja Barańskiego
Waldemar Frąc, Trzeci wymiar miłości. Pociąg Jerzego Kawalerowicza
Krzysztof Loska, Lem według Braci Quay
Iwona Kolasińska-Pasterczyk, Magiczny retro horror po polsku. Stefan Grabiński oczami Zygmunta Lecha
VII. HISTORIA NIEBYŁA
Leszek Kolankiewicz, Sous le ciel de Paris
Krzysztof Kornacki, Baza ludzi umarłych. Kolejne podejście
Piotr Śmiałowski, „Trzeba by tego Jana jakoś podkręcić”
Bibliografia prac naukowych profesora Tadeusza Lubelskiego (w opracowaniu Bartosza Tesarza)
Spis rozpraw doktorskich napisanych pod kierunkiem profesora Tadeusza Lubelskiego
Noty o Autorach
Spis zdjęć
Indeks nazwisk