Fantastyczne światy na okładkach i w ilustracjach książek oraz czasopism od wieku XIX do lat 80. XX wieku / Artur Nowakowski

Praca Artura Nowakowskiego dotycząca najnowszej historii ilustratorstwa okładkowego i wewnątrztekstowego prozy fantastycznej i science fiction obszaru Ameryki Północnej i Europy wieków XIX i XX wpisuje się w nurt opracowań istotnych dla bibliologa, literaturoznawcy, historyka sztuki, co już samo w sobie wskazuje na jej ważność. Tematyka ta, choć dość popularna, nie jest nadmiernie eksploatowana w rodzimych badaniach naukowych, co sprawia, iż zawiera wiele pól badawczych wartych poznania i opisania dla prowadzenia dyskursu naukowego. Praca Artura Nowakowskiego jest pierwszą tego typu obszerną publikacją w Polsce i jednocześnie podstawowym punktem odniesienia do bardziej wnikliwych badań zarówno w środowisku akademickim, jak i w kręgu entuzjastów tematu.

dr hab. Artur Jazdon

Okładka książki - pomijając aspekty marketingowe - ma spełniać dwie funkcje: powinna informować czytelnika o treściach w niej zawartych oraz twórczo je interpretować. Fantastyczne światy są syntetycznym opracowaniem ukazującym proces przemian, jakim ulegała ilustracja okładkowa i wewnątrztekstowa w prozie fantastycznej i science fiction, a także odkrywającym spójność jej estetyki z uwarunkowaniami społeczno-naukowymi, które napotykała na drodze swojego rozwoju. Motywy, jakie się w niej pojawiały - roboty, obcy, kosmiczne krajobrazy, piękne kobiety - zawsze wiązały się ze społecznymi oczekiwaniami albo lękami, dlatego też można zaryzykować stwierdzenie, że ilustracja science fiction, była i jest zapisem społecznych nastrojów, a nie jedynie wytworem nieskrępowanej fantazji grafików. Książka Artura Nowakowskiego dostarcza wielu intrygujących przykładów tego zjawiska.

dr hab. Tomasz Ferenc

Artur Nowakowski (ur. 1972) jest z wykształcenia bibliotekoznawcą ze specjalnością historia książki. W obszarze jego zainteresowań znajdują się zagadnienia odnoszące się do szeroko pojętej sztuki książki: od typografii po ilustratorstwo i oprawoznawstwo. Jest autorem tekstów o tematyce bibliologicznej publikowanych w „Wiadomościach Księgarskich” i „Bibliotekarzu”, a także obszernego artykułu dotyczącego historii architektury szpitali psychiatrycznych w XIX-wiecznej Anglii i Stanach Zjednoczonych (w zbiorze Architektura przymusu: interdyscyplinarne studia nad dyscyplinującymi funkcjami architektury, ASP w Warszawie, 2013) oraz innych tekstów związanych z kulturą i sztuką. Opracował dwa poradniki bibliograficzne: Fantastyka Polska 1945–2001 oraz PWN – Wydawnictwo Naukowe PWN 1951–2001 (opublikowane w 2001 r. przez WiMBP w Łodzi).

Wstęp
1. Zachód i Ameryka Północna
Początki: de Montaut, Bayard, Ellis
Pulp magazines: Paul, Finlay, Bergey
New wave w literaturze i ilustracji. Herosi, Walkirie, fantasy art
Statek kosmiczny na okładce: Foss, White i Burns
Miasta. Pustkowia – ziemskie i kosmiczne. Planety
Obcy i monstrum
Robot
Artystyczna intensyfikacja new wave. Ofensywa abstrakcji, kolażu, surrealizmu
Teksty okładkowe. Kompozycja. Liternictwo w tytułach
2. Kraje dawnego ZSRR i Europa Wschodnia
Obszar dawnego ZSRR
Europa Wschodnia i Środkowa
Polska
3. Publikacje klubowe i fanziny
Zakończenie
Bibliografia
Indeks nazwisk
Spis ilustracji