Konrad Wallenrod / Adam Mickiewicz, Stefan Chwin

Druga powieść poetycka w dorobku Adama Mickiewicza to jedno z najważniejszych dzieł polskiego romantyzmu, powstałe najprawdopodobniej w latach 1825–1828, w czasie zesłania poety w głąb Rosji. Chcąc, pomimo zakazu carskich władz, wypowiedzieć się na aktualne tematy polityczne, Mickiewicz zdecydował się na parabolę – akcję utworu umieścił w średniowieczu, a osią fabularną uczynił konflikt pomiędzy Litwą a Zakonem Krzyżackim. Pomimo licznych ograniczeń ze strony cenzury udało mu się stworzyć dzieło wyraziste i pod wieloma względami nowatorskie.

Zarówno w Rosji, jak i w Polsce, utwór został przyjęty z rezerwą. Opór budził m.in. makiawelizm tytułowego bohatera, zdaniem niektórych uderzający w podstawy polskiego życia duchowego. Ponadto powieść podsycała nastroje niepodległościowe i zrywała z jednoznaczną wykładnią etyczną samotnej bohaterskiej walki w imię wolności.

W warstwie artystycznej Konrad Wallenrod dowodzi nie tylko doskonałego warsztatu poetyckiego Mickiewicza, ale także niezwykłej swobody, z jaką autor przenosił na rodzimy grunt najważniejsze dokonania romantyzmu europejskiego. Znakomite opracowanie prof. Stefana Chwina pozwala w pełni docenić także ten aspekt dzieła.

Książka ukazuje się w cyklu Wzorcowe tomy BN na stulecie serii.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Adam Mickiewicz

Adam Mickiewicz (1798–1855) – poeta, dramaturg, tłumacz, publicysta, działacz polityczny. Uznany za jednego z trzech Wieszczów Narodowych – obok Słowackiego i Krasińskiego. Autor takich arcydzieł literatury polskiej jak: Oda do młodości (1820), Ballady i romanse (1822), Grażyna (1823), Dziady cz. II i IV (1823) oraz Dziady cz. III (1832). Urodził się w Nowogródku na Litwie. Studiował na Uniwersytecie Wileńskim, gdzie współtworzył tajne towarzystwa patriotyczne i samokształceniowe, za co został aresztowany i karnie zesłany w głąb Rosji. Tu powstały m.in. jego słynne Sonety krymskie (1826) oraz Konrad Wallenrod (1828). W 1829 roku udało mu się opuścić imperium Rosyjskie i po okresie podróży osiadł w Paryżu. Ożenił się z Celiną Szymanowską, z którą miał szóstkę dzieci. W 1840 roku objął nowo powstałą katedrę literatur słowiańskich w Collège de France, a niedługo później związał się z Kołem Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego. W czasie Wiosny Ludów utworzył legion polski we Włoszech. Kilka lat później, w czasie wojny krymskiej, wyruszył z misją utworzenia legionów polskich do Konstantynopola, gdzie umarł nagle 26 listopada 1855 roku. Został pochowany na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency pod Paryżem. W roku 1900 jego prochy uroczyście przeniesiono na Wawel.

Stefan Chwin

Stefan Chwin (ur. 1949) – krytyk i historyk literatury, eseista, prozaik; profesor nauk humanistycznych. Karierę naukową rozpoczął w latach 70., a wyróżniającą się pracę doktorską napisał pod kierunkiem prof. Marii Janion, w centrum swoich zainteresowań badawczych sytuując związki literatury współczesnej z romantyzmem. Habilitował się w 1994 roku rozprawą Literatura i zdrada. Od Konrada Wallenroda do Małej Apokalipsy. Autor wielu książek. Z powodzeniem łączy działalność naukową z twórczością beletrystyczną. Laureat Paszportu „Polityki” 1995 za książkę Hanemann oraz Nagrody Literackiej Gdynia 2011 za książkę Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni, w której opisał przypadki Rafała Wojaczka, Aleksandra Wata i Stanisława Ignacego Witkiewicza.