Krzyż Jezusa i ślepy Amor wpisuje się w żywy od kilku dekad nurt symboliczno-teologicznych wykładni twórczości Jana Sebastiana Bacha, w tym takich arcydzieł muzyki czysto instrumentalnej jak Wariacje goldbergowskie, Muzyczna Ofiara czy Sztuka fugi. W Polsce nurt ten jest obecny zaledwie śladowo – może z powodu przekonania, że muzyka instrumentalna jest niemotą, zamknięta w samej sobie, nie potrafi przekraczać własnych granic, by „mówić” o sprawach pozamuzycznych. Tymczasem – przekonuje Józef Majewski – twórczość Bacha pokazuje, że to, co dano filozofom i filozofii, teolożkom i teologii, poetom i poezji czy malarkom i malarstwu: zgłębiać tajemnice życia i śmierci, skończoności i nieskończoności, wiary i Boga – dane jest także muzykom i muzyce, w tym muzyce instrumentalnej. A nawet więcej – z pomocą tej muzyki geniusze sztuki dźwięku potrafią o najważniejszych sprawach „powiedzieć” to, czego nie da się wyrazić słowami czy obrazami.
Preludium
ROZDZIAŁ I. Kreuz-Nachname Goldberg-Variationen jako traktat teologiczny
Kabała wariacyjna?
Wariacje chrystusowe
Forma i porządek
Myślenie muzyczne
Dwa początki
Droga krzyżowa
Krzyżowy paradoks
Prześmiewcza chrystologia?
Diabelskie piękno
Buty i komunia
Gematria i chronogramy
Quodlibet stylów
Biblia i kabała
Mowa dźwięków
ROZDZIAŁ II. W obronie wiary. Musikalisches Opfer jako kazanie
Thema regium
Królewska pułapka?
Atak oświecenia
Zaślepiony rozum
Muzyczna apologetyka
Concio et cantio
Finis muzyki
ROZDZIAŁ III. Sola gratia Die Kunst der Fuge jako objawienie
Pitagorejczycy i teologowie
Teologia liczbowa
Trynitarny kanon
Tylko łaska
Dasein und Sein
Sfera B-A-C-H
Zuchwałość i beztroska?
Paragramy i symbole
Lapsus linguae
Apokalipsa muzyczna
ZAMIAST KODY. Vor deinen Thron tret’ ich hiermit jako modlitwa na śmierć
Chorał i hymny
Zmiany i poprawki
Ars moriendi
Nowy dyskurs
Iustus et peccator
Dobroć Boga
Diabeł w muzyce
Teologia krzyża
Nota
Bibliografia
Przypisy