Kronos 1/2024. Wytchnienie świętych / Opracowanie zbiorowe

Kolejny numer kwartalnika „Kronos”, poświęcony poprzednikom Joachima z Fiore, czyli początkom formowania się średniowiecznej historiozofii:

Rupert z Deutz, fragmenty O Trójcy Świętej i Jej dziełach

Honoriusz z Autun, Objaśnienie Pieśni nad Pieśniami

Anzelm z Havelbergu, pierwsza księga Dialogów

Gerhoch z Reichersbergu, O czwartej straży nocnej

Hildegarda z Bingen, fragmenty Księgi dzieł Bożych

Hugon od św. Wiktora, Trzy najlepsze pomoce dla pamięci

Idea postępu dziejowego w sposób decydujący wpłynęła na nowożytną i współczesną myśl Zachodu. Rozwijana była na gruncie filozofii historii przez Lessinga, Comte’a, Hegla, którzy starali się dzięki poznaniu praw rządzących procesem dziejowym przybliżyć jego cel; stała za oświeceniowym projektem wychowania rodzaju ludzkiego, a socjalistyczne i komunistyczne utopie społeczne chciały przekuć ją na konkretny program polityczny. I choć dwudziestowieczne kataklizmy rewolucyjne i totalitarne, w dużym stopniu związane z tą ideą, podważyły zaufanie do niej, również dziś odżywa na nowo w myśli transhumanistycznej, wieszczącej, że nieuchronny postęp technologiczny doprowadzi ludzkość do osobliwego momentu, w którym będzie ona mogła przekroczyć biologiczne uwarunkowania swojej natury.

PREZENTACJE
Rupert z Deutz, Wstęp do ksiąg o Trójcy Świętej i Jej dziełach
Rupert z Deutz, Komentarz do ksiąg czterech ewangelistów
Rupert z Deutz, O dziełach Ducha Świętego
Honoriusz z Autun, Objaśnienie Pieśni nad Pieśniami
Anzelm z Havelbergu, Dialogi
Gerhoh z Reichersbergu, O czwartej straży nocnej
Hugon ze św. Wiktora, O trzech najważniejszych okolicznościach dziejów
Hugon ze św. Wiktora, O sakramentach
Hugon ze św. Wiktora, O pismach i pisarzach świętych
Hugon ze św. Wiktora, O arce moralnej

ESEJE
Rafał Tichy, Koła wiecznych powrotów zostały rozerwane. Augustyńska wizja sensu historii jako fundament średniowiecznej historiozofii
Julian Maciejewski, Czas i historia w twórczości Honoriusza z Autun
Natalia Pływaczewska, Idea postępu w historiozofii Anzelma z Havelbergu
Piotr Napiwodzki, Gerhoh z Reichersbergu – reformator w poszukiwaniu sensu dziejów
Stanisław Starnawski, O Ottonie z Fryzyngi, czyli o platońsko‑augustyńskich problemach z filozofią historii
Jacek Rutkowski, Kompromis między kulturą mniszą a szkołami katedralnymi: historiozofia Hugona ze św. Wiktora
Maciej Stachowicz, Cierpienie Kościoła, czyli apokaliptyka i historiozofia Pieśni o nieszczęściach Kościoła w Liège przypisywanych Rupertowi z Deutz
Robert E. Lerner, Wytchnienie świętych. Czas po śmierci Antychrysta jako etap ziemskiego rozwoju w myśli średniowiecznej

ANTYKWARIAT
Tadeusz Zatorski, Czy jest życie poza „procesem”? Proroctwa Franza K.

RECENZJE I POLEMIKI
Piotr Nowak, Rozmowa z mądrym człowiekiem