W publikacji zebrano artykuły Profesora Zygmunta Tobora
opublikowane w księgach pamiątkowych, pracach zbiorowych,
ciągłych i periodykach, które nie zostały zarchiwizowane w formie
elektronicznej i do tej pory były trudno dostępne. Poruszają one
zagadnienia wykładni prawa w procesie sądowym, terminologiczne, a
także roli sędziego w procesie stosowania prawa, strategii
interpretacyjnych, łącząc zagadnienia teoretyczne z praktyką
stosowania prawa. Tom uzupełniają cztery opracowania powstałe we
wcześniejszym okresie badań Profesora, dotyczące wartości, na
których opiera się system prawa i jego stosowanie (legalność,
praworządność, bezstronność). Rozważania uzupełnione są
przykładami pochodzącymi z orzecznictwa.
Prace Profesora cechuje spójna wizja myślenia o wykładni prawa, a
poglądy przedstawione w starszych pracach nie tracą na
aktualności i wiele wnoszą do dyskursu teoretycznoprawnego
poświęconego wykładni prawa. Zainteresują przede wszystkim
przedstawicieli dogmatyki i praktyki prawniczej.
Słowo od redaktorów | str. 7
Profesor Zygmunt Tobor | str. 10
Zygmunt Tobor i jego zakłopotani interpretatorzy | str. 13
PROBLEMY TEORII WYKŁADNI PRAWA
Krótka opowieść o szczęśliwym, zakłopotanym i nieszczęśliwym
interpretatorze | str. 25
Wykładnia „ścisła”, czyli jaka? | str. 34
Wykładnia historyczna | str. 44
Wykładnia potwierdzająca | str. 54
Korpusy językowe jako narzędzie interpretacji prawa. Amerykańska
teoria i praktyka | str. 62
Dialogiczna koncepcja interpretacji prawa | str. 75
WYKŁADNIA W PRAKTYCE PRAWNICZEJ
Interpretacja „na korzyść oskarżonego” | str. 93
Interpretacja „na korzyść podatnika” | str. 109
Intencjonalizm w orzecznictwie podatkowym | str. 121
Dysonans interpretacyjny podatnika | str. 129
Kilka uwag o wykładni prawa karnego | str. 139
Pojęcie prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
Rzeczypospolitej Polskiej | str. 166
INTERPRETACJA A SĘDZIOWIE
Strategia interpretacyjna jako środek komunikacji prawodawcy i
sądów | str. 181
To do a great right, do a little wrong – rzecz o sędziowskich
kłamstewkach | str. 193
Iluzja wykładni językowej | str. 207
Rola materiałów legislacyjnych w porządku prawnym | str.
214
Autonomia prawa czy autonomia sędziego? | str. 224
Spór o zdania odrębne | str. 237
CZTERY INNE PROBLEMY
Ideologia legalności | str. 253
Legalność a praworządność | str. 268
Bezstronność sędziego | str. 275
Wolność jako wartość państwa prawnego | str. 285
Wykaz prac Profesora Zygmunta Tobora | str. 293