Zasiłki z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego w praktyce / Agnieszka Ślązak

Publikacja przedstawia zagadnienia związane z ustalaniem prawa do świadczeń pieniężnych z tytułu choroby i macierzyństwa z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego, ich wysokości, podstawy wymiaru oraz wypłatą tych świadczeń.

Opracowanie zostało zilustrowane wieloma praktycznymi przykładami, wyjaśniającymi m.in.:

• jak obliczyć okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego i jego wysokość, jeśli pracownica w czasie urlopu rodzicielskiego pracuje u swojego pracodawcy,
• jak ustalić podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, gdy przychód pracownika przekroczył maksymalny pułap podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku kalendarzowym,
• co zrobić, jeżeli pracodawca okresowo przyznał pracownikowi składnik wynagrodzenia,
• jak w podstawie wymiaru zasiłku uwzględnić składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc, jeśli pracownikowi zmienił się wymiar jego czasu pracy.

Autorka przedstawia szczegółowe omówienie zasad, które powinny być stosowane przez płatników składek wypłacających zasiłki, a także katalog dokumentów, które należy złożyć do wypłaty każdego zasiłku. Całość uzupełnia aneks zawierający wzory wypełnionych dokumentów ubezpieczeniowych.

Adresaci:
Książka jest przeznaczona dla pracowników działów kadr, a w szczególności działów płacowych, biur rachunkowych, a także pracowników administracji rządowej i samorządowej oraz prawników praktyków.

Wykaz skrótów | str. 11

Rozdział 1
Zagadnienia ogólne | str. 13

Rozdział 2
Osoby uprawnione do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego oraz zakres świadczeń | str. 14

Rozdział 3
Wynagrodzenie chorobowe | str. 18
A. Prawo do wynagrodzenia chorobowego | str. 18
B. Przypadki, w których wynagrodzenie chorobowe nie przysługuje | str. 21
C. Wysokość wynagrodzenia chorobowego | str. 23

Rozdział 4
Zasiłek chorobowy | str. 25
A. Prawo do zasiłku chorobowego | str. 26
B. Okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego | str. 26
C. Zasiłek chorobowy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego | str. 29
D. Okresy, w których zasiłek chorobowy nie przysługuje | str. 32
E. Prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia | str. 34
F. Okres zasiłkowy i zasady jego ustalania | str. 38
G. Wysokość zasiłku chorobowego | str. 40
H. Orzekanie o niezdolności do pracy oraz wystawianie zaświadczeń lekarskich | str. 46
I. Kontrola orzekania o niezdolności do pracy | str. 52
J. Dokumentacja do wypłaty zasiłku chorobowego | str. 54
K. Dokumenty do stwierdzenia braku prawa do zasiłku | str. 58
L. Dokumenty do ustalenia wysokości zasiłku | str. 59

Rozdział 5
Świadczenie rehabilitacyjne | str. 75
A. Prawo do świadczenia rehabilitacyjnego | str. 75
B. Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego | str. 77
C. Zasady ubiegania się o świadczenie rehabilitacyjne oraz dokumentacja | str. 78

Rozdział 6
Zasiłek wyrównawczy | str. 88
A. Prawo do zasiłku wyrównawczego | str. 88
B. Okres wypłaty zasiłku wyrównawczego | str. 88
C. Wysokość zasiłku wyrównawczego | str. 89
D. Tryb ustalania uprawnień do zasiłku wyrównawczego i wymagana dokumentacja | str. 90

Rozdział 7
Zasiłek macierzyński | str. 91
A. Zasiłek macierzyński dla ubezpieczonej z tytułu urodzenia dziecka | str. 91
B. Zasiłek macierzyński dla ubezpieczonego ojca dziecka lub innego członka rodziny | str. 92
a. Ubezpieczona rezygnuje z pobierania zasiłku macierzyńskiego po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni po porodzie i wraca do pracy | str. 93
b. Ubezpieczona umiera | str. 94
c. Ubezpieczona porzuca dziecko | str. 94
d. Ubezpieczona przebywa w szpitalu | str. 94
e. Ubezpieczona jest niezdolna do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawna w stopniu znacznym | str. 94
f. Nieubezpieczona matka umiera, porzuca dziecko lub jest niezdolna do samodzielnej egzystencji albo niepełnosprawna w stopniu znacznym | str. 95
g. Nieubezpieczona matka podejmuje pracę | str. 96
C. Zasiłek macierzyński z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie | str. 96
D. Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego | str. 97
a. Z tytułu urodzenia dziecka | str. 97
b. Dziecko wymaga opieki szpitalnej | str. 98
c. Urodzenie martwego dziecka lub śmierć dziecka w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego | str. 98
d. Z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie | str. 99
E. Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego | str. 101
F. Zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego | str. 107
G. Brak prawa do zasiłku macierzyńskiego | str. 108
H. Wysokość zasiłku macierzyńskiego | str. 110
I. Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego | str. 115
J. Dokumenty do wypłaty zasiłku | str. 116
a. Urodzenie dziecka | str. 116
b. Urodzenie dziecka po ustaniu zatrudnienia | str. 117
c. Urodzenie dziecka za granicą | str. 117
d. Przyjęcie dziecka na wychowanie | str. 118
e. Pobyt matki w szpitalu | str. 118
f. Rezygnacja ubezpieczonej z zasiłku macierzyńskiego po co najmniej 14 tygodniach | str. 119
g. Śmierć matki lub porzucenie dziecka przez matkę | str. 120
h. Matka dziecka niezdolna do samodzielnej egzystencji | str. 120
i. Podjęcie zatrudnienia przez matkę dziecka niepodlegającą ubezpieczeniu chorobowemu | str. 121
j. Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego | str. 121
k. Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego nieprzypadający bezpośrednio po poprzednim okresie wypłaty zasiłku macierzyńskiego | str. 123
l. Rezygnacja z pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego lub jego część | str. 124
m. Podwyższenie zasiłku do kwoty świadczenia rodzicielskiego | str. 125
n. Zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego | str. 125
o. Zasiłek macierzyński wypłaca ZUS | str. 125

Rozdział 8
Zasiłek opiekuńczy | str. 131
A. Prawo do zasiłku opiekuńczego | str. 131
B. Prawo do zasiłku opiekuńczego w przypadku pracy zmianowej rodziców | str. 133
C. Brak prawa do zasiłku opiekuńczego | str. 134
D. Okres wypłaty zasiłku opiekuńczego | str. 136
E. Wysokość zasiłku opiekuńczego oraz dokumentacja | str. 140

Rozdział 9
Podstawa wymiaru zasiłków dla pracowników | str. 145
A. Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego | str. 145
B. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego | str. 145
a. Wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru zasiłku chorobowego | str. 145
b. Niezdolność do pracy powstała po upływie 12 miesięcy zatrudnienia | str. 148
c. Niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy zatrudnienia | str. 148
d. Wyłączanie wynagrodzenia z obliczenia podstawy wymiaru | str. 149
e. Niezdolność do pracy powstała w drugim miesiącu zatrudnienia | str. 150
f. Niezdolność do pracy powstała w pierwszym miesiącu zatrudnienia | str. 151
g. Ustalanie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego po przerwie w wykonywaniu pracy | str. 152
h. Uzupełnianie wynagrodzenia | str. 153
i. Składniki wynagrodzenia, których nie uwzględnia się w podstawie wymiaru | str. 159
j. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne | str. 164
k. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne | str. 166
l. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy roczne | str. 168
m. Składniki wypłacone zaliczkowo | str. 172
n. Niewypłacenie składników wynagrodzenia | str. 172
o. Składniki podlegające uzupełnieniu i przyjmowane w faktycznej wysokości | str. 174
p. Składniki przysługujące do określonego terminu | str. 177
q. Zmiana wysokości wynagrodzenia w wyniku zmiany wymiaru czasu pracy | str. 180
r. Najniższa podstawa wymiaru zasiłku | str. 185
s. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia | str. 187
C. Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego oraz zasiłku wyrównawczego | str. 187
D. Ponowne ustalanie podstawy wymiaru | str. 188
E. Podstawa wymiaru zasiłków przysługujących pracownikom tymczasowym | str. 191
F. Podstawa wymiaru zasiłków przysługujących pracownikom wykonującym pracę za granicą | str. 196

Rozdział 10
Podstawa wymiaru świadczeń dla ubezpieczonych niebędących pracownikami | str. 204
A. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego | str. 204
a. Przychód przyjmowany do podstawy wymiaru zasiłku | str. 204
b. Okres, z którego jest ustalana podstawa wymiaru zasiłku | str. 204
c. Niezdolność do pracy powstała po upływie pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego, przed upływem 12 kalendarzowych miesięcy nieprzerwanego ubezpieczenia | str. 206
d. Niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego – ubezpieczony posiada wcześniejszy okres ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu | str. 210
e. Niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego – ubezpieczony nie posiada wcześniejszego okresu ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu | str. 212
B. Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego, opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego | str. 214
C. Ponowne ustalanie podstawy wymiaru | str. 214

Rozdział 11
Osoby uprawnione do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego oraz zakres świadczeń | str. 223

Rozdział 12
Wypadek przy pracy i choroba zawodowa | str. 225
A. Definicja wypadku przy pracy i choroby zawodowej | str. 225
B. Uznawanie zdarzenia za wypadek przy pracy i stwierdzanie choroby zawodowej | str. 228

Rozdział 13
Zasady ustalania prawa do świadczeń | str. 245
A. Prawo do świadczeń | str. 245
B. Brak prawa do świadczeń | str. 249
C. Zbieg prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego | str. 252
D. Świadczenia dla osób prowadzących działalność pozarolniczą, osób z nimi współpracujących oraz duchownych | str. 254

Rozdział 14
Wysokość świadczeń oraz dokumentacja | str. 258
A. Wysokość świadczeń | str. 258
B. Dokumentacja | str. 259

Rozdział 15
Podstawa wymiaru świadczeń | str. 261
A. Podstawa wymiaru świadczeń przysługujących pracownikom | str. 261
B. Podstawa wymiaru świadczeń przysługujących ubezpieczonym innym niż pracownicy | str. 261
C. Podstawa wymiaru świadczeń dla ubezpieczonych, którzy nie mają możliwości przystąpienia do ubezpieczenia chorobowego | str. 264

Rozdział 16
Podmioty zobowiązane do wypłaty świadczeń | str. 268

Rozdział 17
Terminy wypłaty świadczeń | str. 271

Rozdział 18
Świadczenia pobrane nienależnie oraz wypłacone bezpodstawnie | str. 281
A. Świadczenia nienależnie pobrane | str. 281
B. Świadczenia wypłacone bezpodstawnie | str. 286

Rozdział 19
Potrącenia | str. 300

Rozdział 20
Tryb odwoławczy | str. 303

Rozdział 21
Przedawnienie roszczeń | str. 316

Rozdział 22
Finansowanie wypłacanych świadczeń | str. 317

Aneks
Formularze ZUS | str. 319
1. Formularz ZUS Z-3. Zaświadczenie płatnika składek | str. 320
2. Formularz ZUS Z-3a. Zaświadczenie płatnika składek | str. 328
3. Formularz ZUS Z-3b. Zaświadczenie płatnika składek | str. 334
4. Formularz ZUS ZAS-53. Wniosek o zasiłek chorobowy | str. 337
5. Formularz ZUS Z-10. Oświadczenie | str. 341
6. Formularz ZUS Z-15A. Wniosek o zasiłek opiekuńczy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem | str. 345
7. Formularz ZUS Z-15B. Wniosek o zasiłek opiekuńczy z powodu sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny | str. 349
8. Formularz ZUS ZNp-7. Wniosek o świadczenie rehabilitacyjne | str. 353