Wsparcie udzielane przedsiębiorcom w związku z pandemią COVID–19 Rozliczenia i kontrola / Małgorzata Militz, Ines Borkowska, Angelika Dahms, Grzegorz Karwatowicz, Sylwia Lubelczyk, Marta Surmacz, Piotr Świstak

Pandemia i zamknięcie polskiej gospodarki sprawiło, że wielu przedsiębiorców z dnia na dzień straciło źródło przychodów, co w dalszej perspektywie wiąże się z ryzykiem zawieszenia lub likwidacji działalności, a także zwolnieniami pracowników. Czasowym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, mającym przeciwdziałać negatywnym konsekwencjom lockdownu było udzielenie im wsparcia w ramach tzw. tarcz antykryzysowych czy tarcz finansowych Polskiego Funduszu Rozwoju.

 W książce dokładnej analizie poddano poszczególne prawne regulacje dotyczące:
• statusu przedsiębiorstwa,
• założeń programowych tarczy finansowej adresowanej do małych i średnich firm,
• preferencji podatkowych udzielanych w związku z pandemią,
• przesłanek i warunków, które przedsiębiorca musi spełnić, by uzyskać dofinansowanie przyznawane przez starostów oraz dofinansowanie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• znaczenia tarczy finansowej PFR 2.0.

 Beneficjenci oferowanych form pomocy muszą być przygotowani na to, że wcześniej czy później mogą zostać objęci kontrolą realizowaną przez podmioty finansujące czy też organy państwowe. Niniejszy poradnik będzie przydatnym narzędziem w toku prowadzonej kontroli. Szczegółowo wskazano w nim, jak przygotować się do kontroli, m.in.:
• jakie dokumenty przedsiębiorca winien posiadać,
• jak długo je przechowywać,
• jakimi dowodami może się posłużyć w trakcie kontroli, by potwierdzić poprawność skorzystania z różnych form wsparcia.


 Publikacja przeznaczona jest dla doradców podatkowych, adwokatów i radców prawnych. Zainteresuje również sędziów sądów administracyjnych, pracowników organów administracji skarbowej, a także służby prawne oraz księgowe przedsiębiorców korzystających z pomocy państwa.

Wykaz skrótów | str. 11

Przedmowa | str. 15

Wstęp | str. 17

Grzegorz Karwatowicz
Określenie statusu przedsiębiorstwa | str. 19
1. Wstęp | str. 19
2. Przepisy właściwe dla ustalenia statusu przedsiębiorstwa | str. 20
3. Wykładnia przepisów | str. 21
4. Limity i pułapy właściwe dla określenia statusu przedsiębiorstwa | str. 23
5. Dane stanowiące podstawę kwalifikacji | str. 25
6. Przedsiębiorstwa samodzielne | str. 29
7. Przedsiębiorstwa partnerskie | str. 30
8. Przedsiębiorstwa powiązane | str. 32
9. Ustalenie właściwych dla przedsiębiorstwa danych | str. 34

Angelika Dahms, Piotr Świstak
Założenia programu „Tarcza finansowa polskiego funduszu rozwoju dla małych i średnich firm”  | str. 35
1. Normatywne podstawy obowiązywania programu | str. 35
2. Warunki udziału w programie | str. 39
2.1. Status beneficjenta | str. 39
2.2. Pozostałe warunki udziału w programie | str. 44
3. Subwencja PFR jako pomoc publiczna (zasady szczególne i odstępstwa) | str. 49
3.1. Podstawowe prawne uwarunkowania pomocy publicznej | str. 49
3.1.1. Generalny zakaz pomocy publicznej | str. 49
3.1.2. Dozwolona pomoc publiczna | str. 50
3.2. Limit pomocy publicznej wynikający z Tymczasowych ram | str. 52
3.3. COVID-19 a pomoc publiczna | str. 52
3.4. Informacje o udzielonej pomocy w systemach SHRIMP/SUDOP | str. 57
4. Wydatkowanie, koszty kwalifikowane | str. 58
5. Warunki zwrotu subwencji wynikające z programu PFR (dla poszczególnych kategorii MŚP) | str. 63
5.1. Mikroprzedsiębiorca | str. 63
5.2. Mały i średni przedsiębiorca | str. 66
5.3. Spłata nieumorzonej części subwencji | str. 68
5.4. Opóźnienie w spłacie | str. 68
5.5. Wcześniejsza spłata subwencji finansowej | str. 68
5.6. Egzekucja z subwencji, zajęcie na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego | str. 69
5.7. Dodatkowe obowiązki beneficjenta | str. 69
6. Skutki podatkowe uzyskania i umorzenia subwencji | str. 73
6.1. Skutki w podatku dochodowym | str. 73
6.2. Skutki w VAT | str. 78
6.3. Skutki w PCC | str. 81
7. Kontrola wykorzystania środków z programu | str. 83
7.1. Podstawy prawne kontroli | str. 83
7.2. Sprawozdawczość | str. 84
7.3. Sposób kontroli | str. 86
7.4. Skutki naruszenia warunków programu | str. 90
7.4.1. Uzyskanie subwencji niezgodnie z warunkami programu | str. 90
7.4.2. Niedopełnienie formalności po uzyskaniu subwencji | str. 91
7.4.3. Inne przypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy subwencji | str. 92
7.4.4. Odsetki w przypadku opóźnień w spłacie subwencji | str. 94
7.4.5. Odsetki w przypadku podjęcia przez PFR decyzji o zwrocie subwencji | str. 94
7.4.6. Odpowiedzialność karna | str. 96
7.4.7. Sankcje ze specustawy o COVID-19 | str. 98

Sylwia Lubelczyk, Marta Surmacz
Preferencje podatkowe udzielane w związku z epidemią COVID-19 | str. 100
1. Szczególne warunki potrzebne do uzyskania niektórych preferencyjnych rozwiązań podatkowych i sposoby udokumentowania ich spełnienia w celu zminimalizowania ryzyka podatkowego | str. 100
1.1. Poniesienie negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19 jako warunek skorzystania z niektórych preferencyjnych rozwiązań podatkowych | str. 100
1.1.1. Przesłanka finansowa: przejawy poniesienia negatywnych konsekwencji ekonomicznych | str. 101
1.1.2. Przesłanka przyczynowo-skutkowa: związek pomiędzy poniesieniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych a COVID-19 | str. 119
1.2. Spadek o co najmniej 50% uzyskanych w 2020 r. przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w porównaniu do przychodów uzyskanych z tego tytułu w 2019 r. – jako warunek skorzystania z niektórych specjalnych preferencji podatkowych przewidzianych w związku z COVID-19 | str. 122
2. Wybrane preferencje podatkowe wprowadzone w związku z COVID-19 i kwestie praktyczne wynikające z ich stosowania | str. 126
2.1. Prawo do jednorazowej amortyzacji środków trwałych nabytych w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 | str. 126
2.2. Preferencje podatkowe związane z COVID-19 w zakresie ulgi na złe długi | str. 129
2.3. Rozwiązania w zakresie najmu związane z COVID-19 i ich skutki dla rozliczeń na gruncie podatkowym | str. 135
2.3.1. Skutki podatkowe związane z wygaśnięciem i reaktywowaniem zobowiązań z umów najmu w centrach handlowych w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia w nich działalności | str. 135
2.3.2. Skutki podatkowe obniżenia (zwolnienia) najemcy czynszu w związku z COVID-19 w zakresie przychodu najemcy z tytułu nieodpłatnych (częściowo odpłatnych) świadczeń | str. 140
2.4. Preferencje podatkowe w związku z COVID-19 w zakresie podatku od przychodów z budynków (tzw. podatku minimalnego) | str. 143
2.5. Wsteczne odliczenie straty podatkowej poniesionej w 2020 r. w rozliczeniu za 2019 r. | str. 145
2.5.1. Uwagi wstępne | str. 145
2.5.2. Zmiany wprowadzone w związku z COVID-19 | str. 145
2.5.3. Wsteczne odliczenie straty w podatku dochodowym od osób fizycznych | str. 149
2.5.4. Wsteczne odliczenie straty w podatku dochodowym od osób prawnych | str. 151
2.6. Przekazanie darowizn na cele związane ze zwalczaniem COVID-19 a odliczenie w podatkach dochodowych | str. 152
2.6.1. Warunki skorzystania z prawa do odliczenia | str. 152
2.6.2. Przesłanka podmiotowa | str. 153
2.6.3. Przesłanka przedmiotowa | str. 154
2.6.4. Mechanizm i wysokość odliczenia | str. 155
2.6.5. Przekazanie darowizny za pośrednictwem innego podmiotu | str. 157
2.6.6. Dokumentowanie wartości przekazanej darowizny | str. 159
2.7. Stawka 0% VAT dla darowizn przekazanych na cele związane ze zwalczaniem COVID-19 | str. 161
2.7.1. Uwagi wstępne | str. 161
2.7.2. Warunki odliczenia | str. 161
2.7.3. Pisemna umowa | str. 164
3. Preferencje w podatku od nieruchomości i ulgi podatkowe z Ordynacji podatkowej udzielone w związku z COVID-19 jako pomoc publiczna | str. 167
3.1. Uwagi wprowadzające | str. 167
3.2. Specjalne COVID-owe preferencje w podatku od nieruchomości | str. 170
3.3. Ulgi w spłacie należności podatkowych, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 1 i 2 o.p., udzielone w związku z COVID-19 | str. 171
4. Okres przechowywania dokumentacji | str. 177

Marta Surmacz
Przyznawane przez starostów dofinansowanie realizowane przez powiatowe urzędy pracy | str. 179
1. Wprowadzenie | str. 179
2. Dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od nich składek na ubezpieczenia społeczne dla mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców | str. 180
2.1. Warunki otrzymania dofinansowania | str. 180
2.2. Wysokość dofinansowania | str. 181
2.3. Wniosek o dofinansowanie | str. 182
2.4. Obowiązki przedsiębiorcy | str. 183
2.5. Zwrot środków i kontrola wykorzystania otrzymanego dofinansowania | str. 184
3. Dofinansowanie części kosztów działalności gospodarczej przedsiębiorców będących osobami fizycznymi niezatrudniających pracowników | str. 187
3.1. Warunki uzyskania dofinansowania | str. 187
3.2. Wysokość dofinansowania | str. 188
3.3. Wniosek o dofinansowanie | str. 189
3.4. Obowiązki przedsiębiorcy | str. 189
3.5. Kontrola wykorzystania otrzymanego dofinansowania | str. 190
4. Pożyczka z Funduszu Pracy dla mikroprzedsiębiorców | str. 192
4.1. Warunki otrzymania dofinansowania | str. 192
4.2. Wysokość pożyczki i warunki jej umorzenia | str. 193
4.3. Przychody i koszty podatkowe z tytułu otrzymanej pożyczki | str. 194
4.4. Przeznaczenie pożyczki i kontrola jej wykorzystania | str. 194
5. Jednorazowa dotacja z Funduszu Pracy dla mikro- i małych przedsiębiorców | str. 197
5.1. Warunki otrzymania dofinansowania | str. 197
5.2. Wniosek o udzielenie dotacji | str. 198
5.3. Wysokość dotacji i przypadki jej zwrotu | str. 199
5.4. Przeznaczenie dotacji i kontrola jej wykorzystania | str. 199

Ines Borkowska
Dofinansowanie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych realizowane przez wojewódzkie urzędy pracy | str. 202
1. Wprowadzenie | str. 202
2. Świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków FGŚP na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy (art. 15g u.COVID-19) | str. 203
2.1. Podmioty uprawione do złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z FGŚP | str. 203
2.2. Osoby, na które może zostać przyznane dofinansowanie | str. 207
2.3. Przestój ekonomiczny | str. 208
2.4. Obniżenie wymiaru czasu pracy | str. 211
2.5. Porozumienie o przestoju ekonomicznym lub obniżeniu czasu pracy | str. 214
2.6. Spadek obrotów gospodarczych jako warunek dofinansowania | str. 218
2.7. Pozostałe przesłanki uzyskania dofinansowania | str. 219
2.8. Wniosek o dofinansowanie | str. 221
2.9. Okres dofinansowania | str. 231
2.10. Zasady rozliczenia otrzymanych środków po upływie okresu dofinansowania | str. 233
2.11. Zwrot środków pobranych z FGŚP za pośrednictwem WUP | str. 237
2.12. Wykaz pracowników, którym przekazano pomoc otrzymaną z FGŚPza każdy miesiąc, w którym zostało przyznane dofinansowanie | str. 237
2.13. Rozliczenie z WUP | str. 240
2.14. Charakter dofinansowania z art. 15g u.COVID-19 | str. 245
3. Świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy pracowników nieobjętych przestojem, przestojem ekonomicznym ani obniżonym wymiarem czasu pracy – art. 15gg u.COVID-19 | str. 246
3.1. Odesłanie do art. 15g u.COVID-19 | str. 246
3.2. Warunki uzyskania dofinansowania | str. 246
3.3. Wysokość dofinansowania | str. 246
3.4. Procedura postępowania w sprawie przyznania dofinansowania | str. 247
3.5. Okres trwania dofinansowania | str. 248
3.6. Rozliczenie z WUP | str. 249

Angelika Dahms, Piotr Świstak
Tarcza finansowa 2.0 | str. 253
1. Uwagi wprowadzające | str. 253
2. Warunki programu | str. 254
2.1. Rodzaj prowadzonej działalności | str. 254
2.2. Warunki dotyczące stanu zatrudnienia | str. 256
2.3. Warunki dotyczące sytuacji finansowej | str. 256
3. Szczegółowe warunki dla mikroprzedsiębiorców | str. 257
4. Szczegółowe warunki dla MŚP | str. 258
5. Warunki umorzenia subwencji | str. 260
5.1. Mikroprzedsiębiorcy | str. 260
5.2. Mali i średni przedsiębiorcy | str. 260

Bibliografia | str. 261

Autorzy | str. 263