Metody i procedury alternatywnego rozwiązywania sporów (ADR) są powszechnie stosowane w wielu dziedzinach, ale ich wykorzystanie w sprawach podatkowych budzi wątpliwości i zastrzeżenia.
Przez polubowne, oparte na ugodzie (porozumieniu, konsensusie), rozstrzygnięcie sporu podatkowego można osiągnąć wiele korzyści. Jest ono skuteczne i efektywne pod względem zaangażowanych zasobów, a przy tym zaspokaja słuszne interesy obu pozostających w sporze stron.
Książka jest próbą odpowiedzi na pytania: jak pogodzić negocjowanie wyniku sporu podatkowego z zasadą demokratycznego państwa prawa, nakładania podatku w drodze ustawy, czy z zasadą równości podatników wobec prawa? Gdzie znajduje się przestrzeń negocjacyjna, skoro obowiązuje zasada powszechności opodatkowania, zgodnie z którą każdy musi płacić podatek dokładnie taki, jaki dyktują przepisy prawa podatkowego?
Opracowanie przeznaczone jest dla: adwokatów, sędziów, radców prawnych, doradców podatkowych. Będzie również przydatne pracownikom administracji rządowej i samorządowej, a także pracownikom naukowym.
Wykaz skrótów| str. 11
Wstęp| str. 13
- Cel | str. 13
- Podstawowe pojęcia| str. 16
- Metodologia pracy| str. 22
Część pierwsza
Podatek sprawiedliwy
Rozdział I
Standardy sprawiedliwości w orzecznictwie Trybunału
Konstytucyjnego| str. 31
1.1. Wprowadzenie | str. 31
1.2. Jedność w wielości | str. 32
1.3. Praworządność formalna| str. 38
1.4. Równość| str. 41
1.5. Sprawiedliwość podatkowa | str. 48
1.6. Sprawiedliwość wyrównawcza| str. 56
1.7. Sprawiedliwość proceduralna| str. 58
1.8. Wnioski | str. 62
Rozdział II
Praktyka argumentacyjna Trybunału Konstytucyjnego| str. 65
2.1. Wprowadzenie| str. 65
2.2. Wstrzemięźliwość Trybunału Konstytucyjnego| str. 66
2.3. Styl argumentacji Trybunału Konstytucyjnego| str. 71
2.4. Wzorce oceny konstytucyjności | str. 78
2.5. Wnioski | str. 80
Część druga
Podatkowe ADR a wyzwanie sprawiedliwości
Rozdział III
Wymiary konstytucyjności alternatywnych metod rozwiązywania
sporów podatkowych – przestrzeń problemów| str. 85
3.1. Wprowadzenie| str. 85
3.2. Trzy wymiary konstytucyjności podatkowych ADR| str. 86
3.3. Wzorce – prawo stanowione – ocena obiektywna| str. 89
3.4. Wzorce – prawo stosowane – ocena obiektywna| str. 92
3.5. Wzorce – prawo stanowione i prawo stosowane – ocena
subiektywna | str. 95
3.6. Wnioski | str. 96
Rozdział IV
Podatkowe ADR wobec modelu postępowania podatkowego| str. 99
4.1. Wprowadzenie| str. 99
4.2. Model postępowania podatkowego| str. 101
4.3. Zgodność podatkowych ADR z modelem postępowania
podatkowego de iure| str. 105
4.4. Zgodność podatkowych ADR z modelem postępowania
podatkowego de facto| str. 123
4.5. Wnioski | str. 127
Rozdział V
Wyzwania konstytucyjności | str. 129
5.1. Wprowadzenie| str. 129
5.2. Dyskrecjonalność/praworządność| str. 130
5.3. Jednolitość/równość| str. 151
5.4. Formalizacja/sprawiedliwość proceduralna| str. 161
5.5. Praworządność – równość – sprawiedliwość proceduralna:
percepcja uczestników uzgodnień| str. 171
5.6. Wnioski | str. 178
Część trzecia
Podatkowe ADR w Zjednoczonym Królestwie
a sprawiedliwość
Rozdział VI
Tło podatkowych ADR| str. 183
6.1. Wprowadzenie| str. 183
6.2. Kontekst konstytucyjny| str. 184
6.3. Kontekst instytucjonalny| str. 196
6.4. Kontekst proceduralny| str. 202
6.5. Wnioski | str. 209
Rozdział VII
Rozwiązywanie sporów podatkowych | str. 211
7.1. Wprowadzenie| str. 211
7.2. Dyskrecjonalność zarządcza| str. 212
7.3. Konsensualne rozwiązywanie sporów podatkowych| str. 220
7.4. Mediacja podatkowa| str. 226
7.5. Spory podatkowe w liczbach| str. 232
7.6. Kontrowersje| str. 236
7.7. Wnioski | str. 243
Rozdział VIII
Standardy i mechanizmy gwarancyjne| str. 245
8.1. Wprowadzenie| str. 245
8.2. Praworządność – równość – sprawiedliwość proceduralna | str.
246
8.3. „Strategia prowadzenia sporów i zawierania ugód”
(Litigation and Settlement Strategy)| str. 247
8.4. Proces decyzyjny| str. 252
8.5. Odpowiedzialność | str. 258
8.6. Wnioski | str. 261
Rozdział IX
ADR w kontekście praktyki sporów podatkowych –
ocena porównawcza | str. 263
9.1. Wprowadzenie| str. 263
9.2. Podobieństwa | str. 264
9.3. Różnice| str. 271
9.4. Inspiracje| str. 277
9.5. Wnioski | str. 280
Podsumowanie| str. 283
Bibliografia | str. 293