Monografia podatkowa pod red. prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego pt. „Działalność turystyczna, noclegowa i gastronomiczna jako przedmiot opodatkowania podatkiem od towarów i usług”, Wydawnictwo Instytutu Studiów Podatkowych, Warszawa 2022.
Przedstawiamy unikatową na polskim rynku wydawniczym monografię kompleksowo analizującą opodatkowanie podatkiem od towarów i usług działalności turystycznej.
„Problematyka prawnopodatkowa działalności turystycznej noclegowej i gastronomicznej należy do najbardziej złożonych zagadnień wspólnotowej wersji podatku od towarów i usług. Świadczy o tym liczba wydanych interpretacji organów podatkowych, sporów, które toczyły się przed polskimi sądami administracyjnymi, a także wydawanymi interpretacjami ogólnymi. Do więcej, w zakresie wykładni prawa unijnego w przedmiocie opodatkowania działalności turystycznej noclegowej i gastronomicznej wielokrotnie musiał wypowiadać się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, także w pytaniach kierowanych przez polskie sądy administracyjne. Te statystki dowodzą, że kwestie interpretacji przekładające się na stosowanie przepisów stwarzają duże trudności organom skarbowym. Podobna sytuacja dotyczy podatników, którzy zadają liczne pytania o interpretację, jak również wstępują w spory z organami skarbowymi przed sądami administracyjnymi. Ustawodawca polski również w tym wypadku jest nie bez winy i nie zawsze daje sobie radę z prawidłową implementacją przepisów unijnych, co było potwierdzane kilkukrotnie przez sądy unijne. Wszystko to niestety kładzie się cieniem na polskich przedsiębiorców, którzy z jednej strony wykorzystują asymetrię informacyjną w ten sposób, że uzyskują przewagę konkurencyjną względem innych przedsiębiorców wybierając względniejszą dla nich interpretację prawa, zaś z drugiej strony mając dużą awersję do ryzyka ponoszą ciężar daniny w większym stopniu niż to powinno wynikać z tych przepisów. Niektórzy podatnicy idą jeszcze dalej i postępują w taki sposób, że ich postępowanie można oceniać z punktu widzenia nadużycia prawa” (z recenzji prof. dr hab. Aleksandra Wernera)
Powinni po nią sięgnąć przede wszystkim podatnicy, bo w sposób jasny przedstawiono w niej zagadnienia problematyki opodatkowania podatkiem od towarów i usług działalności turystycznej, noclegowej i gastronomicznej. Będzie również pomocną lekturą dla urzędników skarbowych i wykonujących zawody zaufania publicznego (doradcy podatkowi, radcy prawni i adwokaci).
Wykaz ważniejszych skrótów...................................................................... 5
Wstęp .............................................................................................. 9
Rozdział I.
Specyfika usług złożonych (kompleksowych) w podatku od towarów i usług.................................................................................... 11
1. Czynność i przedmiot czynności podlegającej opodatkowaniu w podatku od towarów i usług – zasady ogólne.................... 11
2. Znaczenie woli podatnika w kształtowaniu przedmiotu opodatkowania............................................................................ 13
3. Czynności złożone stanowiące zbiór powiązanych zdarzeń. 18
Rozdział II.
Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług branży turystycznej.......... 29
1. Pojęcie turystyki.................................................................... 29
2. Regulacje prawne związane ze świadczeniem usług turystyki............................................................................................ 36
3. Świadczenie usługi turystyki na tle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. oraz prawa unijnego – regulacje prawne................... 42
4. Opodatkowanie usługi własnych, w tym metody ich wyceny........................................................................................... 44
5. Zasady wykazywania ujemnej marży................................... 48
6. Obowiązek podatkowy w usługach turystyki........................ 49
7. Opodatkowanie zaliczek otrzymanych na poczet realizacji usługi turystyki...................................................................... 51
8. Odliczenie podatku naliczonego w procedurze VAT marża.. 56
9. Miejsce świadczenia usług turystyki..................................... 60
10. Ewidencjonowanie usługi turystyki...................................... 61
11. Usługi turystyki w czasie pandemii – rozwiązania szczególne (bony, vouchery).................................................................... 63
12. Opodatkowanie cyfrowych platform sprzedaży na tle działań i planów OECD..................................................................... 70
13. Opodatkowanie usług turystyki sportowej (kolonie, obozy sportowe)............................................................................... 76
14. Opodatkowanie usług turystyki biznesowej.......................... 84
15. Opodatkowanie usług turystyki językowej........................... 90
16. Opodatkowanie usług turystyki edukacyjnej, kulturalnej i religijnej................................................................................ 95
Rozdział III.
Działalność noclegowa jako przedmiot opodatkowania.............................. 101
1. Usługi noclegowe jako przedmiot opodatkowania............... 101
2. Miejsce świadczenia usług noclegowych.............................. 103
3. Podstawa opodatkowania i podatek należny w przypadku usług noclegowych................................................................ 105
4. Szczególne ograniczenia dotyczące odliczenia podatku naliczonego w przypadku nabycia usług noclegowych.............. 107
Rozdział IV.
Działalność gastronomiczna jako przedmiot opodatkowania...................... 111
1. Usługi gastronomiczne.......................................................... 111
2. Usługi gastronomiczne jako przedmiot opodatkowania....... 111
3. Miejsce świadczenia usług gastronomicznych...................... 113
4. Podstawa opodatkowania i podatek należny w przypadku usług gastronomicznych........................................................ 115
5. Podatek naliczony i jego odliczanie w przypadku nabycia usług gastronomicznych........................................................ 117
Bibliografia .............................................................................................. 119