Książka omawia kluczowe zagadnienia procesowe i materialnoprawne występujące w sprawach kredytów waloryzowanych do waluty obcej. Szczególną uwagę poświęcono rozbieżnościom orzeczniczym, w tym odnoszącym się do oceny skutków abuzywnych postanowień umownych oraz sposobów rozliczeń stron i procesowych ram ich dochodzenia.
Tematyka poruszona w publikacji cechuje się ogromną dynamiką orzeczniczą, będącą przede wszystkim wynikiem masowego wpływu spraw kredytobiorców, dochodzących ochrony konsumenckiej. Autorka przeanalizowała aktualne tendencje orzecznicze, ze szczególnym uwzględnieniem dorobku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym najnowszego orzeczenia z 15.06.2023 r. w sprawie C-520/21, Sądu Najwyższego i Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Odniosła się również do żądania ewentualnego czy prawa zatrzymania, jako instytucji prawa procesowego i materialnego, które rozwinęły się pod wpływem spraw dotyczących kredytów waloryzowanych do waluty obcej.
Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla praktyków prawa, w tym adwokatów, radców prawnych, sędziów i ich asystentów oraz aplikantów zawodów prawniczych.
Wykaz skrótów | str. 11
Rozdział I
Zagadnienia procesowe | str. 13
- Wyłączenie sędziego kredytobiorcy |
str. 13
1.1. Uwagi ogólne | str. 13
1.2. Wyłączenie na żądanie sędziego |
str. 14
1.3. Wyłączenie na wniosek strony | str.
15
- Wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym |
str. 19
2.1. Uwagi ogólne | str. 19
2.2. Przepis szczególny | str. 20
2.3. Skutki nieprzeprowadzenia rozprawy
na podstawie przepisu szczególnego |
str. 24
2.4. Uchybienia w zakresie postępowania
dowodowego związane z wydaniem wyroku
na posiedzeniu niejawnym | str.
25
- Współuczestnictwo kredytobiorców |
str. 29
3.1. Uwagi ogólne | str. 29
3.2. Sprawa o zapłatę | str. 29
3.3. Sprawa o ustalenie | str.
36
- Zmiana przedmiotowa powództwa | str.
45
4.1. Uwagi ogólne | str. 45
4.2. Zgłoszenie nowego roszczenia zamiast
poprzedniego | str. 46
4.3. Rozszerzenie powództwa w formie ustnej . |
str. 47
4.4. Niedoręczenie przez sąd pisma
zawierającego rozszerzenie powództwa |
str. 48
4.5. Zmiana powództwa przed sądem odwoławczym |
str. 50
- Granice orzekania | str. 53
5.1. Uwagi ogólne | str. 53
5.2. Związanie żądaniem zapłaty zgłoszonym przez bank |
str. 54
5.3. Związanie żądaniem zapłaty zgłoszonym przez konsumenta
| str. 60
5.4. Związanie żądaniem ustalenia zgłoszonym
przez konsumenta | str. 65
5.5. Związanie określeniem waluty żądania |
str. 68
- Żądanie ewentualne | str. 69
6.1. Uwagi ogólne | str. 69
6.2. Ustalenie wartości przedmiotu sporu . |
str. 71
6.3. Związanie konstrukcją żądań | str.
72
6.4. Żądania oparte na różnych skutkach abuzywności klauzul
umownych | str. 74
6.5. Żądania wyrażone w różnych walutach |
str. 76
6.6. Dopuszczalność wydania wyroku częściowego |
str. 77
6.7. Treść orzeczenia sądu II instancji |
str. 78
- Związanie uznaniem niedozwolonego charakteru wzorca umowy
w wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów |
str. 82
7.1. Uwagi ogólne | str. 82
7.2. Zakres związania dokonaną kontrolą abstrakcyjną wzorca
| str. 83
- Związanie prawomocnym wyrokiem oddalającym powództwa
o ustalenie nieważności umowy | str.
86
8.1. Uwagi ogólne | str. 86
8.2. Moc wiążąca prawomocnego wyroku |
str. 88
8.3. Spory na tle abuzywności klauzul umownych |
str. 90
- Obowiązek poinformowania konsumenta o skutkach braku
potwierdzenia abuzywnych klauzul | str.
91
9.1. Uwagi ogólne | str. 91
9.2. Sposób realizacji wymogu odebrania
oświadczenia konsumenta | str. 93
9.3. Skutki nieodebrania oświadczenia |
str. 99
9.4. Ocena braku potwierdzenia abuzywności klauzul |
str. 102
- Koszty postępowania | str. 103
10.1. Uwagi ogólne | str. 103
10.2. Stawka wynagrodzenia pełnomocnika |
str. 105
10.3. Koszty procesu w wyroku uwzględniającym
zarzut potrącenia i zatrzymania |
str. 106
10.4. Koszty procesu na rzecz współuczestników sporu
| str. 109
10.5. Odsetki ustawowe za opóźnienie od
kosztów procesu | str. 110
10.6. Opłata stała | str. 111
Rozdział II
Zagadnienia materialnoprawne | str. 113
- Status konsumenta | str. 113
1.1. Zagadnienia ogólne | str. 113
1.2. Szczególne przymioty kredytobiorcy |
str. 119
1.3. Wykonanie umowy | str. 125
1.4. Związek umowy z działalnością gospodarczą |
str. 126
1.5. Poręczyciel | str. 133
1.6. Małżonek przedsiębiorcy | str. 136
1.7. Umowy o podwójnym celu | str.
141
- Umowa poza obrotem konsumenckim |
str. 147
2.1. Uwagi ogólne | str. 147
2.2. Brak ochrony | str. 147
2.3. Bezwzględna nieważność umowy | str.
149
2.4. Wypełnienie luki w zakresie przeliczeń walutowych
| str. 150
- Rodzaje kredytów powiązanych z walutą obcą |
str. 153
3.1. Uwagi ogólne | str. 153
3.2. Kamuflaż | str. 155
- Abuzywność klauzul umownych | str.
156
4.1. Uwagi ogólne | str. 156
4.2. Indywidualne uzgodnienia | str. 157
4.3. Dokonanie oceny abuzywności klauzul umownych |
str. 159
4.4. Charakter abuzywnych klauzul umownych. |
str. 164
4.5. Identyfikacja i wyodrębnienie abuzywnych
klauzul umownych | str. 165
4.6. Klauzula ryzyka walutowego | str.
167
4.7. Klauzula przeliczeniowa | str. 175
4.8. Klauzula przeliczeniowa oparta na średnim kursie NBP
plus/minus marża | str. 178
4.9. Klauzula zmiennego oprocentowania |
str. 184
4.10. Właściwy reżim prawny | str.
187
- Skutki abuzywności klauzul . | str. 199
5.1. Uwagi ogólne | str. 199
5.2. Nieważność umowy | str. 199
5.3. Kredyt złotowy | str. 207
5.4. Uzupełnienie umowy | str. 212
- Interes prawny w żądaniu ustalenia |
str. 221
6.1. Uwagi ogólne | str. 221
6.2. Sprawa o zapłatę | str. 221
6.3. Bankowy tytuł egzekucyjny | str. 222
6.4. Ustalenie nieważności aneksu
wprowadzającego waloryzację do waluty obcej |
str. 224
- Zwrot nienależnego świadczenia | str.
226
7.1. Uwagi ogólne | str. 226
7.2. Przesłanki zwrotu | str. 227
7.3. Części składowe nienależnego świadczenia |
str. 232
7.4. Wymagalność | str. 237
7.5. Przedawnienie | str. 247
7.6. Nadużycie prawa | str. 249
- Zarzut potrącenia | str. 251
8.1. Uwagi ogólne | str. 251
8.2. Skuteczność potrącenia | str. 252
8.3. Wymagalność wierzytelności | str.
260
8.4. Przedawnienie roszczenia banku |
str. 264
8.5. Skutki potrącenia | str. 265
- Zarzut zatrzymania . | str. 266
9.1. Uwagi ogólne | str. 266
9.2. Wzajemny charakter umowy kredytu |
str. 266
9.3. Zatrzymanie a potrącenie | str.
271
9.4. Zgodność z celami dyrektywy 93/13 |
str. 275
9.5. Podzielność świadczeń | str. 278
9.6. Skuteczność zarzutu | str. 280
9.7. Nadużycie prawa | str. 291
9.8. Skutki zatrzymania | str. 295
Zakończenie i podziękowanie | str.
297
Literatura | str. 301