Doskonalenie systemu zarządzania finansami w jednostkach administracji publicznej Koncepcje, metody, techniki, narzędzia, instru / Małgorzata Borowik

Dotychczasowe systemy zarządzania w administracji publicznej są nieskuteczne zwłaszcza w kontekście współczesnej roli informacji i jej wykorzystywania (Strategia kierunkowa rozwoju informatyzacji Polski do roku 2013 oraz perspektywiczna prognoza transformacji społeczeństwa informacyjnego do roku 2020). W sektorze publicznym dominuje tradycyjny model funkcjonowania, kładący nacisk na hierarchiczną strukturę, na formalizację procedur oraz na realizacji wydatków, co skutkuje wydatkowaniem środków publicznych „za wszelką cenę”. Dotychczasowe próby zmian koncentrowały się na usprawnianiu struktur organizacyjnych, natomiast nie wdrażano całościowych mechanizmów poprawy efektywności (zgodnych ze Strategią Sprawne Państwo).

Tradycyjne systemy informacyjne w jednostkach sektora finansów publicznych wykorzystują przede wszystkim rachunkowość kasową, która koncentruje się na stronie wydatkowej, co negatywnie wpływa na generowanie wiarygodnych informacji niezbędnych do podejmowania efektywnych decyzji. Tymczasem przewaga alternatywnego systemu rachunkowości memoriałowej wynika z tego, że rachunkowość kasowa ze swej natury ignoruje wiele zdarzeń ekonomicznych, które są istotne z punktu widzenia efektywnego zarządzania i decyzji podejmowanych przez menedżerów publicznych, natomiast system rachunkowości memoriałowej jest najbardziej kompleksową metodą rejestracji, pomiaru i informowania o zdarzeniach występujących w organizacji.

Książka pokazuje jak opracować własny model zarządzania finansami państwowej jednostki budżetowej, oparty na budżetowaniu zadaniowym i controllingu, z uwzględnieniem:
- czynników otoczenia, które determinują wdrożenie modelu zarządzania finansami opartego na koncepcji controllingu finansowego,
- narzędzi tego controllingu, co przyczynia się do racjonalnego podejmowania decyzji,
- Strategicznej Karty Wyników w procesie mapowania strategii na poziom operacyjny oraz pomiaru efektywności i skuteczności realizowanych działań.

Wstęp
1. Koncepcje zarządzania publicznego

• 1.1. Tradycyjny (biurokratyczny) model zarządzania publicznego
• 1.2. Dobre rządzenie
• 1.3. Koncepcja nowego zarządzania publicznego
• 1.4. Doskonalenie polskiego zarządzania publicznego

2. Zarządzanie finansami w jednostkach administracji publicznej

• 2.1. Istota i pojęcie finansów publicznych
• 2.2. Zakres przedmiotowy i podmiotowy finansów publicznych
• 2.3. Cel i przedmiot oraz narzędzia zarządzania finansami publicznym
• 2.4. Planowanie finansowe – podsystem w systemie zarządzania finansami publicznymi
• 2.5. Kontrola – podsystem w systemie zarządzania finansami publicznymi
• 2.6. Sprawozdawczość – podsystem informacyjny w systemie zarządzania finansami publicznymi
• 2.7. Instrumenty rachunkowości zarządczej - źródło informacji w systemie zarządzania finansami publicznymi
• 2.8. Proces podejmowania decyzji w zarządzaniu finansami publicznymi
• 2.9. Modele zarządzania finansami publicznymi

3. Zastosowanie podejścia systemowego i procesowego w zarządzaniu finansami publicznymi

• 3.1. Podejście systemowe
• 3.2. Podejście procesowe
• 3.3. Zarządzanie przez cele
• 3.4. Metoda hoshin

4. Zarządzanie finansami publicznymi przez controlling

• 4.1. Zakres i zadania controllingu finansowego
• 4.2. Zarządzanie finansami a controlling finansowy
• 4.3. Controlling finansowy a struktura organizacyjna
• 4.4. Etapy wdrażania controllingu finansowego

5. Instrumenty controllingu finansowego w zarządzaniu finansami publicznymi

• 5.1. Strategiczna Karta Wyników
• 5.2. System pomiaru efektywności
• 5.3. Benchmarking
• 5.4. System wczesnego ostrzegania
• 5.5. Ośrodki odpowiedzialności
• 5.6. Monitoring finansowy

6. Identyfikacja systemu zarządzania finansami w państwowych jednostkach budżetowych

• 6.1. Charakterystyka państwowych jednostek budżetowych
• 6.2. Gospodarka finansowa w państwowych jednostkach budżetowych
• 6.3. Studium przypadku
  • 6.3.1. Uwarunkowania organizacyjno-prawne
  • 6.3.2. System finansowania
  • 6.3.3. System zarządzania finansami
  • 6.3.4. Diagnoza struktury organizacyjnej
  • 6.3.5. Proces planowania strategicznego oraz sprawozdania z realizacji strategii
  • 6.3.6. Proces planowania finansowego
  • 6.3.7. Zadania komórek organizacyjnych w zakresie gospodarki finansowej

7. Systemy zarządzania finansami publicznymi w wybranych państwach Unii Europejskiej

• 7.1. Słowacja
• 7.2. Wielka Brytania
• 7.3. Francja

8. Autorski model zarządzania finansami w jednostkach budżetowych

• 8.1. Determinanty zmian modelu zarządzania finansami w jednostkach budżetowych
• 8.2. Model zarządzania finansami
  • 8.2.1. Podejście systemowe i procesowe
  • 8.2.2. Strategia
  • 8.2.3. Wykorzystanie Strategicznej Karty Wyników
  • 8.2.4. Alokacja zasobów publicznych
  • 8.2.5. System pomiaru wyników
  • 8.2.6. System kontroli realizacji zadań
  • 8.2.7. System informacyjny
• 8.3. Zastosowanie instrumentów controllingu finansowego w procesie integracji i koordynacji między systemami zarządzania
• 8.4. Doskonalenie kultury organizacyjnej
  • 8.4.1. Struktura organizacyjna
  • 8.4.2. Wyodrębnienie komórki organizacyjnej controllingu finansowego na potrzeby wdrożenia autorskiego modelu zarządzania finansami w jednostkach budżetowych
  • 8.4.3. Koncepcja ośrodków odpowiedzialności za zadania w jednostkach budżetowych – zespoły zadaniowe
• 8.5. Wdrażanie autorskiego modelu zarządzania finansami w jednostkach budżetowych

Zakończenie
Bibliografia
Indeks