Bankowy rachunek wspólny dla osób fizycznych / Renata Mianowana-Kubiak

Publikacja zawiera analizę problemów prawnych powstających na tle umowy rachunku wspólnego dla osób fizycznych, istotnych zarówno dla teorii, jak i praktyki. Autorka omawia problematykę źródeł prawa w zakresie umowy bankowego rachunku wspólnego, a zwłaszcza regulaminów bankowych, przedstawia pojęcie i ogólną charakterystykę tej umowy, a także zagadnienia związane z jej zawarciem, zmianą i rozwiązaniem. Rozważania koncentrują się na problemie dysponowania środkami zgromadzonymi na tym rachunku oraz egzekucji z wierzytelności znajdującej się na rachunku wspólnym, z uwzględnieniem zarówno pozycji banku, jak i współposiadaczy rachunku wspólnego niebędących dłużnikami.

Autorka skoncentrowała się przede wszystkim na tych problemach, które nie były w sposób wystarczający omówione w literaturze prawniczej.
Prof. dr hab. Hanna Gronkiewicz-Waltz


W pracy autorka kompleksowo omawia przepisy prawne regulujące umowę wspólnego rachunku bankowego dla osób fizycznych, w tym także wspólników spółki cywilnej będących osobami fizycznymi. Umowa rachunku bankowego, w tym rachunku wspólnego, należy do jednej z najczęściej zawieranych umów w obrocie prawnym.


W książce opisano:
• problematykę stron umowy rachunku wspólnego; analizie poddano okoliczności, w których małoletni posiadacz rachunku bankowego zostaje współwłaścicielem rachunku wspólnego; określono również zakres udzielanego pełnomocnictwa do tego rachunku;
• zagadnienie dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku wspólnym; analiza ta stanowi podstawę instytucji rachunku wspólnego i wywołuje najwięcej kontrowersji w doktrynie i w praktyce;
• całkowite novum stanowią rozważania dotyczące przebiegu postępowania egzekucyjnego z wierzytelności znajdującej się na rachunku wspólnym (egzekucji zarówno sądowej, jak i administracyjnej), ponieważ niejednokrotnie podczas egzekucji dochodzi do kolizji interesów, np. w przypadku skierowania jej do majątku wspólnego.

Wykaz skrótów 5
Wstęp 7

Rozdział 1. Istota rachunku bankowego 13
1.1. Znaczenie rachunku bankowego jako czynności bankowej 13
1.2. Rola rachunku bankowego 24
1.3. Prawo a obowiązek posiadania rachunku bankowego 29
1.4. Rozliczenia prowadzone za pośrednictwem rachunków bankowych 32
Podsumowanie 38

Rozdział 2. Umowa rachunku wspólnego 41
2.1. Źródła regulacji prawnej 41
2.2. Umowa rachunku wspólnego w ustawodawstwach państw europejskich 45
2.3. Pojęcie i zakres definicji rachunku wspólnego 47
2.4. Charakter umowy rachunku bankowego 48
2.5. Forma elektroniczna zawarcia umowy o rachunek bankowy 65
Podsumowanie 73

Rozdział 3. Osoby fizyczne jako strona w umowie rachunku wspólnego 77
3.1. Osoby fizyczne jako strona umowy rachunku 77
3.1.1. Wielość podmiotów stosunku zobowiązaniowego 78
3.1.2. Małoletni posiadacz rachunku 78
3.1.3. Wspólnicy w spółce cywilnej 87
3.2. Pełnomocnictwo do rachunku 89
3.3. Charakter prawny reprezentacji łącznej i rozłącznej 91
3.4. Powiązania między współwłaścicielami w zakresie relacji majątkowych 96
Podsumowanie 103

Rozdział 4. Dysponowanie środkami na rachunku wspólnym 105
4.1. Swoboda dysponowania środkami pieniężnymi, z uwzględnieniem unijnych zasad swobody umów 105
4.2. Ograniczenia zakresu swobody dysponowania środkami 128
4.3. Odpowiedzialność banku wobec posiadaczy rachunku 129
4.4. Odpowiedzialność pomiędzy posiadaczami rachunku 134
4.5. Majątek wspólny wspólników oraz prowadzenie spraw spółki cywilnej 135
Podsumowanie 138

Rozdział 5. Egzekucja z rachunku wspólnego 139
5.1. Zakres postępowania egzekucyjnego 139
5.2. Postępowanie egzekucyjne wobec posiadaczy rachunku 148
5.2.1. Egzekucja wobec osób należących do różnych grup wspólnoty majątkowej 152
5.2.2. Egzekucja z rachunku wspólnego małżonków 158
5.3. Wpływ egzekucji na współposiadaczy rachunku 162
5.4. Ograniczenia egzekucji z rachunków wspólnych 166
5.5. Odpowiedzialność małżonków za zobowiązania w prawie obcym 169
5.6. Prowadzenie egzekucji w stosunku do wspólnika/ów spółki cywilnej 177
Podsumowanie 181

Rozdział 6. Ustanie stosunku prawnego rachunku wspólnego 183
6.1. Wygaśnięcie stosunku umowy 183
6.2. Śmierć osoby (osób) będących posiadaczami rachunku 188
6.3. Pełnomocnictwo a ustanie stosunku umowy rachunku wspólnego 191
Podsumowanie 192

Konkluzje 193
Bibliografia 197
Wykaz orzeczeń 213