13. numer rocznika naukowego „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” wydawanego przez Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN. To prawie dziewięćset stron pionierskich studiów, materiałów, omówień i opracowań nieznanych tekstów źródłowych. Wątkami przewodnimi numeru są dwie rocznice. Pierwsza z nich to 75 rocznica akcji „Reinhardt” czyli eksterminacji Żydów na ziemiach polskich, druga zaś – 70-lecie powstania Żydowskiego Instytutu Historycznego. Tematom tym poświęcono szereg tekstów, które – jak artykuły dotyczące struktur Żydowskiej Samopomocy Społecznej czy badań nad Zagładą prowadzonych w ŻIH w okresie stalinowskim – przedstawiają nieznane szerzej nowe ustalenia historyków. Numer uzupełniają teksty dotyczące m.in. roli formacji pomocniczych w Zagładzie w Galicji Wschodniej i na Litwie czy wyników prowadzonych od lat 70. pionierskich badań etnograficznych nad pamięcią, Znalazły się tu również recenzje najnowszych publikacji oraz komentarze do bieżących wydarzeń.
W numerze między innymi:
Studia
- Grzegorz Rossoliński-Liebe o roli ukraińskiej policji w eksterminacji Żydów w Galicji Wschodniej i na Wołyniu
- Christoph Dieckmann o niemieckiej polityce okupacyjnej i Zagładzie na Litwie
70. rocznica powstania ŻIH
- Agnieszka Haska, Tadeusz Paweł Rutkowski, Stephan Stach o Żydowskim Instytucie Historycznym i jego funkcjonowaniu w PRL
Z warsztatów badawczych
- Martyna Grądzka-Rejak o neofitach w Krakowie
- Adam Puławski o urzędzie powierniczym w Chełmie
Materiały
- Dariusz Libionka i Jan Grabowski o kolaboracji ks. Stanisława Trzeciaka oraz okupacyjnych losach ks. Tadeusza Pudra
- Integralna wersja dziennika Stanisława Żemińskiego z Łukowa
Punkty widzenia
- Jan Tomasz Gross o miejscu Zagłady w polskiej historii
- Andrzej Leder o książce Przemoc filosemicka?
Upamiętnienia Zagłady
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz o Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
A także stałe działy:
- Sylwetki
- Omówienia
- Małe formy
- Recenzje
- Curiosa
OD REDAKCJI
75. rocznica akcji „Reinhardt” [Dariusz Libionka, Jacek Leociak]
STUDIA
- Grzegorz Rossoliński-Liebe, Ukraińska policja, nacjonalizm i zagłada Żydów w Galicji Wschodniej i na Wołyniu
- Christoph Dieckmann, Niemiecka polityka okupacyjna na Litwie w latach 1941–1944. Podsumowanie
- Agnieszka Haska, „Zbadać i wyświetlić”. Centralna Żydowska Komisja Historyczna (1944–1947)
- Stephan Stach, „Duch czasu wycisnął jednak na tej pracy swe piętno”. Historia Zagłady w badaniach Żydowskiego Instytutu Historycznego w okresie stalinowskim
- Tadeusz Paweł Rutkowski, Kierunki, cele i rezultaty działań Służby Bezpieczeństwa PRL wobec Żydowskiego Instytutu Historycznego (1961–1970)
- Gabriel N. Finder, Bernard Mark, powstanie w getcie warszawskim i proces Jürgena Stroopa
- Dionizjusz Czubala, Pamięć Zagłady w narracji folklorystycznej
- Ariko Kato, Recepcja Holokaustu w Japonii w perspektywie porównawczej: Auschwitz –Nankin – Hiroszima
SYLEWETKI
- Judith Lyon-Caen, Michel Borwicz: między Polską a Francją, między literaturą a historią
WARSZTATY BADAWCZE
- Aleksandra Bańkowska, Żydowska Samopomoc Społeczna w okresie akcji „Reinhardt”
- Maria Ferenc Piotrowska, „Czarna, ogromna chmura wisi nad nami i na pewno spadnie…” Żydzi w miastach i miasteczkach Generalnego Gubernatorstwa wobec wiadomości o akcji „Reinhardt”
- Adam Sitarek, „Zaprowiantowanie obozu jest podobno wzorowe…” Wiedza więźniów getta łódzkiego na temat ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem
- Martyna Grądzka-Rejak, „Od dłuższego czasu straciłem wszelki kontakt z żydami i żydostwem”. Neofici w okupowanym Krakowie w świetle materiałów Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie
- Agnieszka Witkowska-Krych, Główny Dom Schronienia
- Adam Puławski, Funkcjonowanie urzędu powierniczego na przykładzie Chełma
- Maria Ciesielska, Zabiegi likwidujące skutki obrzezania wykonywane w Warszawie w czasie drugiej wojny światowej. Wstępna próba opisu zjawiska
MATERIAŁY
- Justyna Majewska, „Świadek zeznał, co następuje...” Protokoły przesłuchania polskich pracowników kolei pracujących na stacjach w okolicy obozów akcji „Reinhardt”
- Jacek Leociak, „Za wyżej wymienione pamiętniki nie żądałem żadnej zapłaty”. Jak Władysław Wójcik ratował dziennik Chaima Arona Kapłana i Archiwum Ringelbluma
- Alina Skibińska, „Ludzie opowiadali rzeczy potworne o tym, co się tam działo”. Dwa świadectwa Zagłady – Adama Ulricha z Zakrzówka i Stanisława Ż(Rz)emińskiego z Łukowa
- Dariusz Libionka, Jan Grabowski (współpraca), Anatomia donosu ks. Stanisława Trzeciaka na ks. Tadeusza Pudra
PUNKTY WIDZENIA
- Jan Tomasz Gross, Czy Zagłada jest ich historią, czy naszą?
- Marta Tomczok, Zatrucie. Piołun i popiół… trzydzieści lat później
- Andrzej Leder, Kraina obłudy i święty gniew. O książce Przemoc filosemicka? Nowe polskie narracje o Żydach po roku 2000
- Marek Zając, O Rejwachu Mikołaja Grynberga
OMÓWIENIA
- Stephan Lehnstaedt, Akcja „Reinhardt” w świetle najnowszej niemieckiej literatury przedmiotu
- Michal Frankl, Wreszcie w kalendarzu? Tereziński obóz rodzinny w Auschwitz-Birkenau w czeskiej świadomości historycznej
- Natalia Judzińska, Rūta Vanagaitė, obywatelka, która zadała pytanie. Mit bohatera narodowego, a „prawda historyczna”
MAŁE FORMY
- Tadeusz Bartoś, Übermensch
- Michał Czajkowski, Jezuita czasu wojny
- „Gdy rozbolały mnie zęby, poszedłem do pani L.” [Mirosław Bałka]
- Jean Charles Szurek, Marianna Adameczek (1930–2017)
RECENZJE
- David Cesarani, Final Solution: The Fate of the Jews 1933–1949 [Martin Dean]
- Dawid Sierakowiak, Dziennik [Justyna Kowalska-Leder]
- Michał Kalisz, Elżbieta Rączy, Dzieje społeczności żydowskiej powiatu gorlickiego podczas okupacji niemieckiej 1939–1945 [Tomasz Frydel]
- Anna Bikont, Sendlerowa. W ukryciu [Dariusz Libionka]
- Melanie Hembera, Die Shoah im Distrikt Krakau Jüdisches Leben und deutsche Besatzung in Tarnów 1939–1945 [Natalia Aleksiun]
- Anna Mach, Świadkowie świadectw. Postpamięć Zagłady w polskiej literaturze najnowszej; Małgorzata Wójcik-Dudek, W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży [Marta Tomczok]
- Piotr Krupiński, „Dlaczego gęsi krzyczały?” Zwierzęta i Zagłada w literaturze polskiej XX i XXI wieku [Bartłomiej Krupa]
- Katarzyna Liszka, Etyka i pamięć o Zagładzie [Aleksandra Mialik]
- Agnieszka Dauksza, Klub Auschwitz. Rwane opowieści przeżywców [Jan Borowicz]
- Sarah Gunsburger, National Policy, Global Memory: The Commemoration of the „Righteous” from Jerusalem to Paris, 1942–2007 [Zofia Wóycicka]
- Paweł Dobrosielski, Spory o Grossa. Polskie problemy z pamięcią o Żydach [Jacek Leociak]
UPAMIĘTNIENIA ZAGŁADY
- Zofia Wóycicka, Buchenwald revisited
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Muzeum Pomnik Tragedii Drugiej Wojny Światowej
- Justyna Majewska, Technicy „ostatecznego rozwiązania”. Topf & Söhne – konstruktorzy pieców dla Auschwitz
CURIOSA
- Agnieszka Haska, Fakty i fikcje. Na marginesie filmu Azyl
POLEMIKA
- Joshua D. Zimmerman, Odpowiedź na recenzję
- Dariusz Libionka, Odpowiedź na list Joshui Zimmermana
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka