Włosko-polskie pogranicze literackie za panowania Stanisława Augusta / J. Łukaszewicz

Autorka książki przeanalizowała świadectwa włosko-polskich relacji kulturowych za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, biorąc pod uwagę m.in. libretta oper wystawionych przez Wojciecha Bogusławskiego, dwie włoskie powieści oraz polskie edycje prawniczo-filozoficznych tekstów Cesarego Beccarii, Giacinta Dragonettiego i Gaetana Filangieriego. Efektem analiz polskich wersji tych utworów słynnych w drugiej połowie XVIII wieku, ale nadal w dużej mierze aktualnych, jest uwidocznienie roli pośrednictwa francuskiego. Francuskie wydanie wykorzystał także – tym razem przewrotnie – największy manipulator spośród przedstawionych tu polskich pośredników: tłumacz dzieła o życiu i masońskiej działalności Giuseppe Balsamo (Cagliostra), opublikowanego pod auspicjami inkwizycji. Tłem rozważań dotyczących przekładów i adaptacji jest obraz Włoch i Włochów w polskiej prasie drugiej połowy XVIII w., twórczości Ignacego Krasickiego oraz pamiętnikach ostatniego króla Polski.

Justyna Łukaszewicz jest profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie kieruje Zakładem Italianistyki w Instytucie Filologii Romańskiej. Redaktor naczelna półrocznika naukowego „Italica Wratislaviensia”, romanistka, komparatystka, przekładoznawczyni, tłumaczka. Autorka wielu prac poświęconych francusko-polskim i włosko-polskim relacjom w dziedzinie literatury i teatru od XVIII do XXI wieku, literaturze dziecięcej, seriom przekładowym, paratekstom przekładu, problemom kulturowym w tłumaczeniu. Opublikowała m.in. monografie Carlo Goldoni w polskim Oświeceniu (1997) i Dramaty Franciszka Zabłockiego jako przekłady i adaptacje (2006).

Książka przynosi ważną porcję nowej wiedzy na temat procesów transferu kulturowego między Italią i Polską, poszerza o istotne ustalenia obraz polskiej kultury literackiej stanisławowskiego trzydziestolecia, ukazuje w nowym świetle jej otwartość na zewnętrzne kontakty i niepozbawioną dystansu reakcję na inspiracje płynące z innych kręgów kulturowych.
prof. dr hab. Teresa Kostkiewiczowa

Przedstawiona w monografii panorama polskich przekładów włoskich utworów (czasem dokonywanych za pośrednictwem francuskich wersji) pozwala przyjrzeć się całej palecie typowych, ale także zaskakujących postaw dawnych tłumaczy.
prof. dr hab. Jadwiga Miszalska

Wprowadzenie

Obraz Italii i Włochów w polskim piśmiennictwie

Encyklopedie

Prasa

Relacje podróżników

Pamiętniki Stanisława Augusta

Twórczość Ignacego Krasickiego

Adaptacje komedii Carla Goldoniego

Włoskość i Włosi w polskim teatrze

Aspekty metateatralne

Włoskie opery w przekładach Wojciecha Bogusławskiego

Dla miłości zmyślone szaleństwo

Fraskatanka czyli dziewczyna zalotna

Włoszka w Londynie

Axur

Włoska powieść w oświeceniowej Polsce

Pamiętniki filozofa samotnika wobec L’uomo d’un altro mondo Pietra Chiariego: idee oświeceniowe w nowym kontekście kulturowym

Marianna Maliszewska i jej Seym walny cyterski z Francesca Algarottiego

Przekłady włoskiej literatury prawniczo-humanitarnej

Pierwszy polski przekład Dei delitti e delle pene Cesarego Beccarii

Z Neapolu do Warszawy przez Paryż: peryteksty Wykładu o cnotach i nadgrodach Giacinta Dragonettiego

Początki polskiej recepcji La scienza della legislazione Gaetana Filangieriego – rekonesans

Wiek Świateł, wiek łatwowierności, wiek (nie)tolerancji.

Polska wersja Compendio della vita e delle gesta di Giuseppe

Balsamo

Zakończenie

Bibliografia

Riassunto

Summary

Spis ilustracji

Indeks nazwisk