Sprawy rolnictwa i obszarów wiejskich pochłaniają wciąż wiele czasu rządom, parlamentom i dyplomatom zarówno w wysoko rozwiniętych, jak i rozwijających się krajach świata, niejako wbrew tendencjom do malejącego udziału rolnictwa w wytwarzaniu produktu krajowego brutto czy wartości dodanej. Co więcej, zyskują na znaczeniu i aktualności, podobnie jak ekonomia rolna jako specjalność i subdyscyplina na forum ogólnoekonomicznym. Dowodem tego jest m.in. niniejsza publikacja będąca pokłosiem sesji, która odbyła się w trakcie IX Kongresu Ekonomistów Polskich i poświęcona była teoretycznym i praktycznym aspektom rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej. (…)
Książka zawiera rozważania na temat najbardziej istotnych zagadnień gospodarczych i społecznych, dotyczących obszarów wiejskich, samego rolnictwa, jak i ogólnie pojętego sektora agrobiznesu. Mają one wymiar teoretyczny i praktyczny. Obejmują swym zakresem trzy skale: globalną, Unii Europejskiej oraz Polski. Prezentują równocześnie stan obecny rolnictwa i gospodarki żywnościowej w pierwszej dekadzie członkostwa Polski w Unii Europejskiej, a także dylematy i perspektywy ich rozwoju w kolejnych latach. Ten bogaty i wielowątkowy materiał, będący rodzajem syntezy wieloletnich badań, pozwala też na sformułowanie szeregu pytań, które wytyczają współcześnie toczący się dyskurs w ekonomii rolnej.(…)
Prezentowana książka pozwala spojrzeć na rolnictwo i gospodarkę żywnościową przez pryzmat różnorakich uwarunkowań: makroekonomicznych, mikroekonomicznych i międzynarodowych. Przedstawia dociekania naukowo-badawcze wielu ekonomistów, zajmujących się teorią i praktyką ekonomii rolnej. IX Kongres Ekonomistów Polskich stał się dobrą okazją do ich upowszechnienia. Ocenę na ile to się udało pozostawiamy jednak czytelnikom.
Andrzej Czyżewski, Bogdan Klepacki
Od wydawcy
Wprowadzenie
Część I
Ogólne problemy ekonomii rolnej w warunkach rynkowych
Andrzej Czyżewski, Bazyli Czyżewski
Ziemia i jej renty w nowym paradygmacie rozwoju rolnictwa
Aleksander Grzelak
Próba oceny odporności rolnictwa na zmiany koniunktury gospodarczej z perspektywy doświadczeń Polski
Dariusz Kusz, Stanisław Gędek, Ryszard Kata
Egzogeniczne uwarunkowania inwestycji w rolnictwie polskim
Adam Majchrzak
Proces unifikacji struktur agrarnych w Unii Europejskiej po 2003 roku
Aldona Mrówczyńska-Kamińska
Wykorzystanie modelu przepływów międzygałęziowych do badania zależności w agrobiznesie w krajach Unii Europejskiej
Wiesław Musiał, Tomasz Wojewodzic
Bariery przemian agrarnych w rolnictwie polskim – poszukiwanie rozwiązań innowacyjnych
Katarzyna Smędzik-Ambroży
Konwergencja czy dywergencja rolnictwa w Polsce w latach 2004–2011
Tadeusz Sobczyński
O konieczności intensyfikacji produkcji rolniczej i wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju
Barbara Wieliczko
Państwo a rynek w rolnictwie – rolnictwo Polski i UE w pierwszych dekadach XXI wieku
Mariusz Maciejczak
Projektowanie mechanizmu gospodarczego dla dóbr nierynkowych na obszarach wiejskich
Część II
Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej – przejawy i skutki
Agnieszka Baer-Nawrocka
Kwestia parytetu dochodów rolniczych w krajach Unii Europejskiej
Agnieszka Biernat-Jarka
Instytucje państwa a uzasadnienie podejmowania działań interwencyjnych w gospodarce na przykładzie wspólnej polityki rolnej
Wawrzyniec Czubak
Nakłady inwestycyjne w rolnictwie polskim w kontekście wdrażania Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej
Andrzej Czyżewski, Anna Matuszczak
Komplementarność i substytucyjność wydatków budżetowych w krajowym i unijnym budżecie rolnym dla Polski
Andrzej Czyżewski, Sebastian Stępień
Wspólna polityka rolna (WPR) Unii Europejskiej po 2014 roku z polskiej perspektywy
Piotr Kułyk
Kierunki zmian w finansowym wsparciu rolnictwa w świetle doświadczeń kryzysu finansowego
Andrzej Parzonko
Koncepcje kształtowania wsi i gospodarstw rolniczych w Polsce i innych krajach europejskich – wymiar ekonomiczny, społeczny i środowiskowy
Anna Rzeszutko, Walenty Poczta
Znaczenie Wspólnej Polityki Rolnej w procesie modernizacji rolnictwa w Polsce
Marta Śmigla
Ekonomiczne determinanty produkcji mleka w Unii Europejskiej w warunkach wpr po 2003 roku
Część III
Bezpieczeństwo żywnościowe, ekologiczne i „zielona” gospodarka
Michał Borychowski
Sektor biopaliw ciekłych na tle rolnictwa i otoczenia makroekonomicznego w wybranych krajach po 2004 roku
Jarosław Gołębiewski
Zrównoważona biogospodarka – potencjał i czynniki rozwoju
Stanisław Paszkowski
Problemy światowego i europejskiego bezpieczeństwa żywnościowego
Ewa Ratajczak
Rolnictwo i leśnictwo w świetle koncepcji biogospodarki
Arkadiusz Sadowski
Zaspokojenie bezpieczeństwa żywnościowego wybranych regionów świata a realizacja zasady zrównoważonego rozwoju
Paulina Szyja
Wymiar ekonomiczny i społeczny bezpieczeństwa ekologicznego w Polsce
Józef Stanisław Zegar
Kwestia bezpieczeństwa żywnościowego a ekonomia
Część IV
Rolnictwo, obszary wiejskie i gospodarka żywnościowa we współczesnych badaniach
Małgorzata Kołodziejczak
Korzystanie z usług w rolnictwie w krajach Unii Europejskiej z regionu Europy Środkowo-wschodniej
Maria Parlińska
Systemy informacji rolniczej w Polsce
Lucyna Przezbórska-Skobiej
Wiejska przestrzeń rekreacyjna Polski – ocena atrakcyjności i uwarunkowania rozwoju
Stanisława Sokołowska, Anna Bisaga
Modernizacja gospodarstw rolnych w procesie endogenizacji rozwoju na przykładzie badań w regionie opolskim
Joanna Szwacka-Mokrzycka
Zachowania przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce w okresie kryzysowym
Sławomir Jarka
Ekonomiczna i społeczna wydajność pracy w przedsiębiorstwach rolniczych
Karolina Pawlak
Metodologiczne aspekty badań nad skutkami zmian polityki handlowej w sektorze rolno-spożywczym
Katarzyna Kita, Walenty Poczta
Znaczenie krajów BRIC w handlu artykułami rolno-żywnościowymi Polski
Agnieszka Brelik
Agroturystyka versus dostarczanie dóbr publicznych – w poszukiwaniu wskaźników wyceny
Robert Pietrzykowski
Poziom rozwoju gospodarczego a ceny ziemi rolniczej w Polsce
Podsumowanie
Streszczenia
Summaries
Noty o autorach
Rada Programowa IX Kongresu Ekonomistów Polskich
Wybrane tytuły wydawnicze Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego