Głos twierdzeń zawartych w książce to owoc nieraz żmudnych, zawsze intensywnych, podejmowanych z ferworem debat, polemik, konsultacji odbywanych w Instytutach Socjologii, Filozofii oraz Kulturoznawstwa Uniwersytetu Poznańskiego.
Od czasów wydania Fenomenologii a socjologii, pracy zbiorowej pod redakcją Z. Krasnodębskiego, upłynęło ponad dwadzieścia lat. Zdaniem A. Nowaka, istnieje paląca potrzeba odrestaurowania naukowej episteme w przedmiocie socjologicznych fenomenologii. My, jako autorzy tej książki, interpretujemy tę przytomną konstatację A. Nowaka, jako zaproszenie do nadania socjologicznym fenomenologiom nowego kształtu teoretycznego, sproblematyzowania ich podstaw, wzbogacenia o oryginalne konstrukcje empiryczne – nie zaś wyłącznie uzupełnienie kwestii wówczas zaniechanych czy potraktowanych zdawkowo, choć i to istotne.
Niezależnie od imponderabiliów analiz teoriopoznawczych, które spełni ów teks, niedopuszczającym pola widzenia autorów celem studiów jest uprzystępnienie fenomenologii jako formacji intelektualnej nieenigmatycznej, a już na pewno nieezoterycznej.
Wstęp – Mirosław Kowalski, Daniel Falcman; 7
Część pierwsza – Daniel Falcman
ŚWIADOMOŚĆ AKSJOLOGICZNA JAKO PRETEKST DO ZAGADNIENIA FENOMENOLOGII W SOCJOLOGII; 25
Stan badań nad świadomością aksjologiczną oraz oryginalne ustalenia w rozdziale. Cele pracy; 26
Język i kompozycja rozdziału; 29
W obszarze Hildebrandtowskiej fenomenologii. Próba rekonstrukcji terminologicznej. Kontekst użycia pojęcia; 37
Świadomość aksjologiczna a świadomość moralna Differentia specifi ca świadomości aksjologicznej; 52
Druga z socjologicznych adaptacji świadomości aksjologicznej O świadomości aksjologicznej u A. Schutza i Ch. Taylora; 64
Świadomość aksjologiczna jako źródło moralnego przedstawienia; 83
Świadomość aksjologiczna a modele racjonalizacyjne działań moralnych; 94
Świadomość aksjologiczna, działanie moralne, moralne przedstawienie – w kręgu uściśleń terminologicznych; 106
Część druga – Mirosław Kowalski
PEDAGOGIKA I SOCJOLOGIA A FENOMENOLOGIE; 111
Krytyka zagadnień części drugiej. Rejestr treści analiz z perspektywy węzłowych problemów fenomenologii oraz poznawczych korzyści pedagogiki i socjologii; 113
Niektóre z fi lozofi cznych inspiracji pedagogiki, a w nich (nieobłaskawiane) fenomenologie; 117
Rozwidlenie dróg socjologicznych i fi lozofi cznych fenomenologii – sformułowana z perspektywy historii idei teza o wielości fenomenologii; 119
Fenomenologia E. Husserla a nauka – preliminaria. Wstęp do zagadnienia uprawomocniania nauk przez fenomenologię Husserlowską; 128
O szczególnych sposobach istnienia rzeczy w świadomości podmiotu Apercepcja i przedstawienie przedmiotu intencjonalnego; 131
Pedagogika i socjologia a fenomenologie. O poznawczych zadaniach fenomenologicznego nurtu w socjologii i naukach o wychowaniu – wnioski z analiz i refl eksji; 135
Fenomenologie i empiriokrytycyzm w sprawie podmiotu L. Kołakowskiego teza o destrukcji podmiotu w empiriokrytycyzmie; 138
Fenomenologie jako teoretyczna ariergarda podmiotu a problem naukowości analiz – status nauki ukonstytuowanej na subiektywności; 140
Kontrowersje wokół pojęcia intencjonalności; 145
Osobliwości socjologicznych i pedagogicznych implementacji pojęciowych z fenomenologii. Wybrane użycia pojęć fenomenologicznych w dyskursach socjologicznym i pedagogicznym; 148
W ramach zakończenia – Mirosław Kowalski, Daniel Falcman; 169
Bibliografia; 179