Suwerenność / prof. Jacek Czaputowicz

Globalizacja i integracja europejska bezpośrednio dotykają istoty suwerenności współczesnego państwa, dlatego zainteresowanie tym zagadnieniem jest ogromne. Suwerenność jest przedmiotem badań historyków, filozofów, prawników, politologów. Cenny wkład wnosi tu również prof. Janusz Czaputowicz, który zajmuje się tą problematyką od 2004 r. W swej najnowszej książce szuka odpowiedzi na pytania o treść pojęcia suwerenności. Czy treść ta się zmienia, a jeżeli tak, od czego te zmiany zależą i jaki mają charakter? Jakie były główne konceptualizacje suwerenności dokonywane przez filozofów i teoretyków stosunków międzynarodowych? Jaką normatywną rolę odgrywa suwerenność we współczesnej społeczności międzynarodowej i jakie dylematy są z tym związane? Czy i w jaki sposób zmienia się suwerenność w procesie integracji europejskiej?

Autor stawia tezę, że treść suwerenności nie jest określona raz na zawsze, lecz zmienia się i ewoluuje jako wynik rywalizacji różnych ośrodków władzy i w odpowiedzi na potrzeby społeczne.

Definicje suwerenności

Suwerenność wewnętrzna i zewnętrzna

Perspektywa prawa międzynarodowego

Perspektywa nauki o polityce i stosunkach międzynarodowych

Państwo

Suwerenność narodu i niepodległość

Ograniczenie a naruszenie suwerenności

Podzielność suwerenności

Suwerenność w federacji

Suwerenność prawa

Rodzaje i cechy suwerenności

Suwerenność materialna i formalna

Suwerenność pozytywna i negatywna

Terytorialność

Suwerenna równość

Uznanie i zdolność legitymizacji

Wymiary suwerenności

Przednowoczesne formy suwerenności

Greckie polis

Imperium rzymskie

Respublica Christiana

Porządek westfalski

Państwo terytorialne

Państwo absolutystyczne

Państwo narodowe

Porównanie form suwerenności

Starożytność

Średniowiecze

Filozofia klasyczna

Jean Bodin

Thomas Hobbes

Georg W.F. Hegel

Filozofia liberalna

John Locke

Jean Jacques Rousseau

Porównanie koncepcji suwerenności Hobbesa, Locke’a i Rousseau

Monteskiusz

Immanuel Kant

Teoretycy prawa międzynarodowego

Suwerenność sferyczna

Amerykańscy federaliści

Marksizm

Suwerenność jako stan wyjątkowy

Postmodernizm

Michel Foucault: suwerenność jako urządzanie

Pierre Bourdieu: pole władzy

Jacques Derrida: suwerenność jako samoistność

Giorgio Agamben: suwerenność jako biowładza

Realizm

Realizm klasyczny

Realizm strukturalny

Szkoła angielska

Liberalizm

Globalizm

Teoria systemu światowego

Neogramscianizm

Neoimperium

Teoria krytyczna

Kosmopolityzm

Konstruktywizm

Rozumienie suwerenności

Tożsamość państwa

Normatywna struktura społeczności międzynarodowej

Feminizm

Postmodernizm w stosunkach międzynarodowych

Przeciwieństwo suwerenność–anarchia

Granice

Suwerenny człowiek

Formy stosunków międzynarodowych

Anarchiczny system międzynarodowy

Społeczność międzynarodowa

Imperium

Społeczność światowa

Koncepcja społeczności międzynarodowej

Instytucje społeczności międzynarodowej

Równowaga sił

Dyplomacja

Prawo międzynarodowe

Organizacja międzynarodowa

Kolonializm i suwerenność imperialna

Władza polityczna w państwach pozaeuropejskich

Standard cywilizacyjny

Suwerenność niepełna

Proces dekolonizacji

Suwerenność pozytywna i negatywna jako reguły gry

Charakter współczesnej społeczności międzynarodowej

Dylematy normatywne społeczności międzynarodowej

Ewolucja prawa międzynarodowego

Prawa człowieka

Interwencja humanitarna

Ochrona środowiska naturalnego

Proces globalizacji

Wpływ na państwo

Wpływ na społeczność międzynarodową

Różnorodność form suwerenności państw

Państwo postkolonialne

Poziomy państwowości

Państwo nowoczesne, przednowoczesne i ponowoczesne

Suwerenność we wczesnych teoriach integracji

Funkcjonalizm

Federalizm

Transakcjonizm

Neofunkcjonalizm

Klasyczne podejście międzyrządowe

Liberalizm międzyrządowy

Nowy instytucjonalizm

Koncepcje Unii Europejskiej

Unia jako system polityczny

Unia jako federacja

Unia jako system wielopoziomowego zarządzania

Unia jako imperium

Stanowienie prawa

Suwerenność w systemach konstytucyjnych państw

Niemcy

Wielka Brytania

Polska

Strategie wobec suwerenności państw

Oddziaływanie Unii Europejskiej na suwerenność

Europeizacja

Suwerenność społeczna

Suwerenność monetarna

Obywatelstwo europejskie

Polityka zagraniczna i dyplomacja Unii Europejskiej

Deficyt demokracji

Suwerenność a zasada subsydiarności

Sposoby wykonywania suwerenności

Funkcjonowanie Bodinowskich atrybutów suwerenności

Suwerenność w ujęciu Kantowskim