Wirus mobilizacji. Taniec a kształtowanie się nowoczesności (1455-1795). Tom 1-2 / Wojciech Klimczyk

Wirus mobilizacji to próba napisania oryginalnie pojmowanej historii tańca w nowożytnej Europie. Nie jest to historia dzieł choreograficznych, choć i one się w niej pojawiają. Nie jest to historia technik i stylów, choć i im oczywiście poświęcona jest część uwagi. Chodzi o to, by przyjrzeć się siłom, które powołują taniec do istnienia, odpowiedzieć w części na pytanie, dlaczego na danych etapach rozwoju kultury tańczono tak a nie inaczej. Jakie wartości były przy pomocy tańca realizowane, jaki model człowieczeństwa i społeczeństwa próbowano za jego pomocą realizować? Tańcząc, jednostki i społeczności budują konkretną kinetyczną tożsamość, dokonują wyboru pewnych wartości kosztem innych. Taniec, wytwarzając kinetyczną wspólnotę, jest w związku z tym narzędziem światopoglądowego sporu. Książka ukazuje te spory na przestrzeni dziejów, zgodnie z chronologią – od renesansowych dworów przez absolutystyczne pałace po mieszczańskie salony i rewolucyjny gabinety. Wszystko po to, by opowiedzieć o burzliwym kształtowaniu się tanecznej nowoczesności, a więc pokazać korzenie naszej wrażliwości tanecznej – zrozumieć choć w części, dlaczego dziś tańczymy w taki własnie sposób.

Wojciech Klimczyk - socjolog z wykształcenia, z zamiłowania bliski kulturoznawstwa. Autor książek Erotyzm ponowoczesny (Universitas, 2008) i Wizjonerzy ciała. Panorama współczesnego teatru tańca (Ha!art, 2010). Wraz z dr Agatą Świerzowską zredagował antologię Music and Genocide (Peter Lang, 2015). Doktoryzował się na podstawie pracy Anthropology of Contemporary Dance Theatre. Dynamics of artistic practice. Autor artykułów publikowanych w czasopismach naukowych i pracach zbiorowych.

TOM I - DWORSKIE KROKI

Podziękowania

Wstęp

Język badań
Metoda
Nowoczesność – nowożytność – średniowiecze
Mieszczańskość – mobilizacja – sprawstwo
Bezruch jako opór?

I. Między dynamizmem jednostki a spokojem kosmosu. Włoskie traktaty o tańcu doby Quattrocenta

Mechanizm dystynkcji
Miejskie poruszenie
Taniec w jesieni średniowiecza
Humanizm a taniec
„Naturalne” wyniesienie
Dystyngowane uroczystości – święto ciała wspólnoty
Kojąca harmonia
Legion Księcia
Pierwsze kroki nowożytnego agency

II. Sny o harmonii w czasach zwątpienia. Narodziny baletu dworskiego we Francji

Niepokoje renesansowej Francji
Zaczyn francuskiej teorii tanecznej
Moda na widowiska
Towarzyskość uregulowana
Geometryczna „harmonia” rozczłonkowanej wspólnoty
Pisanie ruchu
Huśtawka Montaigne'a
Taniec w cieniu wojny

III. Słońce, Cogito, Maszyna, Trzcina. Kinetyczny aspekt sporów o sprawstwo w czasach francuskiego absolutyzmu

Demon ognia
Richelieu – balet i propaganda
Wschód tańczącego Słońca
Mieszczanin (tańczącym) szlachcicem
Taneczny monopol
Cogito, Bóg i Maszyna
W klatce menueta
Panowanie Ładu
Pascala wojna z rozrywkami
Sprawstwo, Ład, karne ciało

Spis ilustracji (Tom I)

Indeks nazwisk (Tom I)

TOM II – MIESZCZAŃSKIE GESTY

IV. Od mummings do pantomimy. Taniec a początki nowoczesnego społeczeństwa mieszczańskiego w Anglii

Pierwociny nowożytnego tańca angielskiego – mummings
Kultura taneczna wczesnorenesansowej Anglii
Król się bawi, król włada
Radosna volta czasów dobrobytu
Między kręgiem Tytanii a maską Prospera
Spectacles of state
Władczy podmiot
Purytański bunt, purytański taniec?
Roztańczona Restauracja
Mieszczańskość, intymność, sensibility – od Locke'a do „Spectatora”
Mieszczańska moda na taniec
Taneczny senty-mentalizm – Shaftesbury i Weaver
Energia pantomimy i „wiejskich tańców”
Piękno ruchomej serpentyny
Taniec (mieszczańskiej) indywidualności

V. Akcja! Ballet d'action w kontekście francuskiego oświecenia

Mnożnik oświecenia
W stronę Cytery
Życiolubny libertynizm, dynamiczny Leibniz
Dynamizacja ciała scenicznego
Dramatyzacja tańca na progu oświecenia
Materia, zmysły, uczucia – oświeceniowa wizja człowieczeństwa
Philosophes a taniec
Wytańczyć namiętności – Listy o tańcu i baletach i ich pokłosie
Mieszczanin żywiołowy według Diderota
Niepokojąca charyzma kuzynka mistrza Rameau
Polityka kinetyczna ballet d'action a taniec towarzyski
W stronę Rewolucji

VI. Jasne pląsy wolności, mroczne kroki terroru – kinesis Rewolucji

Zew wolności, „choreografia” postępu
Mieszczańskość Rewolucji
Rousseau, kapłan Cnoty
Prawodawca
Spartańskie zabawy Jana Jakuba
„Taniec” Sumienia czyli rozkosze samotnej przechadzki
Energia ludu, sentymentalizm baletmistrza, świąteczny marsz
Córka źle strzeżona, czyli sentymenty rewolucyjnej mieszczańskości
Rewolucyjne mroki

Zakończenie

Bibliografia

Spis ilustracji (Tom II)

Indeks nazwisk (Tom II)