Wyjątkowe miasto, jakim jest Gdańsk, ponownie oglądamy okiem Andrzeja Januszajtisa. Tym razem autor poświęcił sporo miejsca historii „mniej oczywistych” dzielnic, takich jak Chełm, Siedlce czy Orunia. Nie zabraknie też wizyt w różnych zakątkach Śródmieścia, a także w kilku krajach europejskich, między innymi we Włoszech, w Wielkiej Brytanii czy Hiszpanii.
Sto jeden felietonów zawartych w tym zbiorze to sto jeden okazji do odkrywania Gdańska.
Andrzej Januszajtis – fizyk, muzyk, historyk i niestrudzony popularyzator wiedzy o Gdańsku. Urodził się w 1928 r. w Lidzie, od 1948 r. mieszka na Wybrzeżu. Od 1967 r. publikuje książki poświęcone historii miasta i angażuje się w odrestaurowanie zabytków. W latach 1990-1994 przewodniczący Rady Miasta Gdańska. Za swoją działalność odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz tytułem Honorowego Obywatela Gdańska. Jego książki oraz wykłady od lat cieszą się niesłabnącą popularnością wśród osób zainteresowanych historią stolicy Pomorza.
I Dzielnice i ulice
1. Łąki Rzeźników 7
2. Pojedynek na granicy 10
3. Najpierw było Koprzywno 13
4. Krzyżowniki w 1717 r. 16
5. Ulice gdańskich Siedlec 19
6. Skąd nazwa gdańskiego Chełmu? 23
7. Historyczne ulice Oruni 25
8. Ulice Oruni: szukamy Byczego Dołu 29
9. Przypadki ulicy Gościnnej 32
10. Dzieje gdańskiego Viehhofu 35
11. Od bramy Oliwskiej do Sopotu 38
12. Zagadka Pogańskiej Górki 41
13. Stare ulice Oliwy 44
14. Nowa droga do Nowego Portu 47
II W Gdańsku i na świecie
1. Kim był Frank S.N. Dunsby 50
2. Kościół Anglików 53
3. Kwiaty dla Konstancji 57
4. Pierwszy był omfalos 59
5. Kamienny środek Londynu 62
6. Jak się waży czarownice? 65
7. Szlakiem kolorowych kamieni w Lejdzie 68
8. Włoskie impresje 70
9. Podpatrzone we Włoszech 73
10. Gdańsk i Wilno 76
III Szkoły i kościoły 80
1. Szkoła w zaułku św. Bartłomieja 80
2. Szkoła Mariacka, czyli historia pewnego błędu 83
3. Jeszcze raz o szkole farnej 86
4. Niebo polskie na stulecie 89
5. Szkoła szczególnych więzi 92
6. Filar kowali 95
7. Kaplice pokutnic 98
8. Jak powstawały gdańskie dzwony? 101
9. Brama ze świętą Katarzyną 103
10. Tajemnice Wielkiej Sygnaturki 107
11. Krypta Guldensternów 110
12. Wielcy pod posadzką 113
13. Z dziejów wieży Świętej Katarzyny 115
14. Powrót wieżyczki 118
15. Dzwony Świętego Mikołaja 121
16. Pod znakiem świętego Olafa 124
17. Najstarszy we Wrzeszczu 127
IV Uliczki i kamieniczki
1. Z dziejów placu Solidarności 129
2. Park, którego nie ma 132
3. Jeszcze o gdańskich nazwach 135
4. Wiadrownia i jej ulice 138
5. Jaka to ulica? 142
6. Jeszcze jedno zdjęcie do rozszyfrowania 145
7. Jak uwidocznić legendy 148
8. Pasaż Dywizyjny 151
9. Piękno Wodopoju 154
10. Nigdy nie było tam kamieniczek? 157
11. Raki na gdańskim targu 160
12. „Nowa” Chlebnicka 163
13. Perły Grunwaldzkiej 166
14. O numeracji ulicy Świętego Ducha 169
15. Gołębica z Drugiej Grobli 172
16. Muzyka gdańskich przedproży 175
17. Świętego Bartłomieja, czyli Kapuściana 177
V Gdańsk i gdańszczanie
1. Polskie pamiątki w ławie Świętego Rajnolda 182
2. Notatki z gdańskich kronik 186
3. Dziadek Artura 189
4. Hakenberger i pozytyw 192
5. Abegg we Wrzeszczu 195
6. Fizyk z domu Schmiedenów 198
7. Dzwonnicy od Świętej Katarzyny 201
8. Głos Lengnicha 204
9. Spod „Łososia” do Nożynka i Unichowa 207
10. Kiedy naprawdę urodził się królewicz Aleksander Sobieski? 210
11. Pomnikowe nieporozumienia 213
12. Ja i Serce Gdańska 216
13. Gdzie mieszkał Wilhelm Stryowski? 220
14. Wizyta u Stryowskiego 223
15. Dzieło skończone, czas na następne 226
16. Zbyszkowi na pożegnanie 228
VI Pod znakiem czasu
1. Na Nowy Rok o „nowomowie” 232
2. Zaczęło się od małej wagi 235
3. O zmienności czasów 238
4. Na jubileusz Cappelli Gedanensis 242
5. Kiedy Wielkanoc? Sprawdzamy na zegarze 245
6. Pod znakiem pięćsetki 248
7. Halo, poproszę taksówkę 251
8. Książka pod choinkę 254
9. Jubileuszowe refleksje 256
10. Jeszcze o Wielkim Młynie 259
11. Czterysta trzydzieści dwa lata najpiękniejszej bramy 263
12. Wartownia nr 1 – bezcenny świadek historii 265
13. Zegarowe figury 268
VII Poza porządkiem
1. Leśniczówka w Jaśkowej Dolinie 272
2. Świętojańska studzienka 275
3. W Bytowie na zamku 278
4. Droga do Krzyża Milenijnego 282
5. Baszty dominikańskie 284
6. Jacek, czyli Patrz do Kuchni 287
7. Komu domek? 290
8. Gdańskie kunszty wodne 293
9. Kładka do poprawienia 296
10. Było sobie jezioro 300
11. Historia dwóch jezior 303
12. Stawy czy jeziora? 305
13. Leonardo i Gdańsk 308
14. Od baszty Nowej do bastionu Wiebego 311
Źródła ilustracji 315