Po Kapuścińskim. Szkice o reportażu / Urszula Glensk

Wyróżnienie „KSIĄŻKA MIESIĄCA” Magazynu Literackiego "Książki"

„Reportaż i literatura to związek partnerski, który nie wszystkim się podoba. Niektórzy pisarze fikcji i literaturoznawcy, nie zauważają go wcale. Inni tolerują jego istnienie, ale krzywią się z niesmakiem, bo to «bękart literatury». Ich zdaniem tylko to, co zmyślone, tylko fikcja zasługuje na miano sztuki. Urszula Glensk nie gorszy się, nie oburza. Przeciwnie. Widzi w reportażu pełnoprawny i wartościowy gatunek literacki. I jest to spojrzenie pionierskie”.

Wojciech Tochman

„Książka jest bardzo dobrym przykładem pisania «do rzeczy» w sposób atrakcyjny, eseistyczny, a także wolny, w tym sensie, że nie przeciąża jej balast przypisów i bibliografii naukowej”. Prof. dr hab. Krzysztof Stępnik

Zbiór szkiców o współczesnym reportażu i dokumentalistyce napisany ze znawstwem, talentem i wrażliwością. Autorka odczytuje dzieła polskiej i światowej literatury faktu – reportaże obyczajowe, wojenne, biograficzne. Wiele miejsca poświęca twórczości Ryszarda Kapuścińskiego, Kazimierza Nowaka, Slavenki Drakulić i Åsne Seierstad. Całość składa się na studium o przemocy i humanitaryzmie, o dobrych i słabych książkach, o fotografach i dokumentalistach.

Urszula Glensk – literaturoznawca i krytyk literacki. Zajmuje się historią reportażu i współczesną prozą dokumentalną. Pracuje w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. W refleksji badawczej łączy literaturoznawstwo i antropologię kultury. Opublikowała kilkadziesiąt artykułów, m.in. w „Pracach Literackich”, „Znaczeniach”, „Nowych Książkach” i w serii „Colloquia Anthropologica et Communicativa”. Jest autorką książek – monografii Proza wyzwolonej generacji 1989-1999 oraz zbioru Trzy szkice o przewartościowaniach w kulturze, a także współautorką podręcznika creative writing Jak zostać pisarzem? (nagroda Magazynu Literackiego Książki).

Wstęp

Część pierwsza: Kapuściński i inni
Siedem grzechów Domosławskiego
Ze świata i Pińska
Solidarność peryferii
„Kim ten człowiek był?”
Kapuściński zbuntowany
Podróże z Malinowskim

Część druga: Po Afryce
Pubblicista Polacco – o afrykańskiej podróży
Kazimierza Nowaka
Granice dobrobytu (Klaus Brinkbäumer)
Precyzja, rzeczowość i nadmiar (Małgorzata Szejnert)

Część trzecia: Wojna i niepokój
Nikt nie rodzi się potworem (Slavenka Drakulić)
Sąsiedzi – wersja rwandyjska (Jean Hatzfeld)
„Mężczyźni wybili się na wojnie” (Åsne Seierstad)
Potwór w kawałkach (Wojciech Jagielski)

Część czwarta: Światło Innego
Elementarz mniejszości (Karl-Markus Gauß)
Kaukaski brulion (Wojciech Górecki)
Proza plażowa (Chalid Al-Chamisi)
Raj Słowian (Mariusz Szczygieł)
Umberto w Warszawie (Umberto Eco)
Wypędzanie stereotypów
Wielka Rosja w małych impresjach (Daniel Kalder)
Pijak, prostytutka i Anglik (Colin Thubron)

Część piąta: Po Polsce
Opowieść o lanych płotach (Michał Olszewski)
Kokaina w brzuchu i inne historie
Zaufać pisarzowi (Wojciech Tochman)
Ekstremiści i inni (Paweł Smoleński)
Współczesne „obrazki fizjologiczne” (Dariusz Kortko i Judyta Watoła)
Fotografia jest kobietą

Część szósta: Ludzie i litery
Monolog z Tylawy (Aldona Rogulska i Adam Klonowski)
Bez wyroku (Agata Tuszyńska)
Papierowe małżeństwo (Stanisław I. Witkiewicz)
Witkacy, Degler i kobiety

Przyjaźń – „punkt trwały we wszechświecie”
(Bronisław Malinowski – Stanisław I. Witkiewicz)
622 upadki Wojaczka
Sentymentalna podróż z Wolanowskim
Kradł papierosy, kobiety i książki... (Robert Capa)
Pisanie – metafizyczna konieczność (Hanna Krall)

Część siódma: Literackość dokumentalizmu
O estetyce literatury faktu
Wykaz źródeł
Krzysztof Mroziewicz
Po
Indeks nazwisk