Bieżące wyzwania gospodarcze i społeczne stanowią konsekwencję doświadczeń z ostatnich trzech lat i choć stworzono środki zaradcze, to często wciąż są one niedopracowane lub wręcz chybione. Obok doświadczeń pandemii teraźniejsza sytuacja społeczno-gospodarcza jest osadzona w kontekście geopolitycznym, w związku z inwazją Rosji na Ukrainę. Istniejące wyzwania dotyczą przede wszystkim stabilnych finansów publicznych nastawionych na zrównoważony rozwój społeczny i gospodarczy, zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego i ochrony granic, przeciwdziałania zmianom klimatycznym i transformacji gospodarki w trosce o środowisko i człowieka, wzmacniania potencjału przedsiębiorstw i tworzenia nowoczesnej gospodarki cyfrowej, wreszcie, sprzyjania włączeniu społecznemu.
Monografia została poświęcona wielu bieżącym problemom społeczno-gospodarczym, stanowiącym wyzwanie zarówno dla polityki fiskalnej, jak i dla zarządzających przedsiębiorstwami w dobie dynamicznie zachodzących zmian otoczenia. Praca składa się z dwóch części, w których zawarto dziewięć rozdziałów. Osiem z nich napisanych zostało przez studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie należących do Koła Naukowego „Finanse i Podatki”, a autorkami jednego są adiunkci Instytutu Finansów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
Wstęp (Katarzyna Maj-Serwatka, Katarzyna Stabryła-Chudzio)
CZĘŚĆ 1 Realizacja polityki państwa w turbulentnym otoczeniu – wybrane problemy
Rozdział 1 Kompetencje cyfrowe społeczeństwa w Polsce na tle pozostałych państw Unii Europejskiej – wyzwania dla polityki edukacyjnej (Katarzyna Maj-Serwatka, Katarzyna Stabryła-Chudzio)
1.1. Wprowadzenie
1.2. Polityka edukacyjna w odpowiedzi na zmieniające się uwarunkowania społeczno-gospodarcze
1.3. Polityka unijna w kontekście wyzwań w obszarze cyfryzacji
1.4. Źródła danych i metoda badawcza
1.5. Poziom umiejętności cyfrowych w krajach Unii Europejskiej – wyniki badań
1.6. Podsumowanie
Rozdział 2 Rola podatków ekologicznych w realizacji polityki ochrony środowiska w wybranych państwach Unii Europejskiej w latach 2011–2020 (Dominika Żak)
2.1. Wprowadzenie
2.2. Rola podatków ekologicznych w ochronie środowiska
2.3. Podatki środowiskowe w regulacjach polskich i unijnych
2.4. Analiza znaczenia podatków środowiskowych w wybranych krajach UE w latach 2011–2020
2.5. Podsumowanie
Rozdział 3 Konsekwencje Brexitu dla polsko-brytyjskiej wymiany handlowej (Monika Suder)
3.1. Wprowadzenie
3.2. Geneza i etapy wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej
3.3. Konsekwencje Brexitu dla importu towarów do Polski
3.4. Wielka Brytania jako państwo trzecie a wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
3.5. Podsumowanie
Rozdział 4 Prawne i ekonomiczne determinanty zmian wynagrodzeń w Polsce w latach 2021–2022 (Magdalena Pastuszak)
4.1. Wprowadzenie
4.2. Polityka monetarna i fiskalna
4.3. Polski Ład
4.4. Wynagrodzenia w kwotach nominalnych i realnych
4.5. Podsumowanie
Rozdział 5 Zakres samodzielności dochodowej wybranych miast na prawach powiatu w Polsce na przykładzie podatku od środków transportowych (Julia Podobińska)
5.1. Wprowadzenie
5.2. Samodzielność dochodowa jednostek samorządu terytorialnego w Polsce
5.2.1. Istota miast na prawach powiatu
5.2.2. Zasada samodzielności dochodowej jednostek samorządu terytorialnego
5.2.3. Budżet miasta na prawach powiatu jako budżet gminy
5.3. Podatek od środków transportowych jako przykład realizowania samodzielności dochodowej gminy
5.3.1. Dochody podatkowe w budżecie miasta na prawach powiatu
5.3.2. Władztwo podatkowe miast na prawach powiatu w zakresie podatku od środków transportowych
5.4. Porównanie wybranych miast na prawach powiatu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii pod względem wpływów z podatku od środków transportowych
5.4.1. Prezentacja jednostek badawczych
5.4.2. Prezentacja wyników badania
5.5. Podsumowanie
CZĘŚĆ 2. Ekonomiczne i prawne uwarunkowania funkcjonowania przedsiębiorstw
Rozdział 6 Struktury rynkowe w świetle wybranych szkół ekonomicznych (Jakub Piksa)
6.1. Wprowadzenie
6.2. Istota i klasyfikacja struktur rynkowych
6.3. Analiza porównawcza poglądów przedstawicieli wybranych szkół ekonomicznych na struktury rynkowe
6.4. Podsumowanie
Rozdział 7 Odpowiedzialność przebijająca – analiza porównawcza w wybranych systemach prawnych na świecie i w Polsce (Jakub Koczar)
7.1. Wprowadzenie
7.2. Przegląd teorii koncepcji odpowiedzialności przebijającej wspólników w spółce kapitałowej
7.3. Odpowiedzialność przebijająca w polskim systemie prawnym
7.4. Zasada „piercing corporatate veil” w orzecznictwie i ustawodawstwie wybranych państw
7.5. Podsumowanie
Rozdział 8 Zróżnicowanie zakresu występowania i rodzajów oszustw finansowych w zależności od branży – próba oceny (Patrycja Sitarz)
8.1. Wprowadzenie
8.2. Teoretyczne aspekty oszustw finansowych
8.3. Mechanizmy oszustw finansowych
8.4. Źródła danych i metoda badawcza
8.5. Analiza oszustw finansowych w latach 2010–2022
8.6. Podsumowanie
Rozdział 9 Analiza wpływu wybranych czynników na wynagrodzenia kadry zarządzającej na przykładzie spółek notowanych na GPW (Gabriela Strojna)
9.1. Wprowadzenie
9.2. Zakres odpowiedzialności zarządu spółki
9.3. Determinanty wynagradzania kadry zarządzającej
9.4. Zasady wynagradzania członków organów zarządzających
9.5. Analiza wynagrodzeń kadry zarządzającej
9.5.1. Źródła danych i metody badawcze
9.5.2. Wyniki badań
9.6. Podsumowanie
Spis tabel
Spis rysunków