„Swoimi słowami” – tak nazwałem felietony, które piszę dla miesięcznika „Kino” od lat dziewięćdziesiątych. One właśnie – choć nie tylko, także teksty z „Gazety Wyborczej” – składają się na tę książkę. Nie są to klasyczne recenzje ani filmoznawcze analizy, choć znajdują się wśród nich portrety wybitnych reżyserów i interpretacje znaczących filmów. Uprzedzam: w tych tekstach pełno jest mnie. Są też ludzie, którzy byli mi bliscy, książki, które czytałem oraz miejsca, które mnie fascynowały, od Nowego Jorku po Indie. Dużo jest tam Polski, historii, polityki, religii i herezji – tego, czym żyliśmy w ostatnim dwudziestoleciu. I coś jeszcze, bardzo własnego. A wszystko to w związku z filmami, choć czasem tylko pod pretekstem filmu.
Fragment rozdziału Krytyka filmowa – racjonalizacja przeżycia
Tadeusz Sobolewski (ur. 1947 w Warszawie), krytyk i prozaik. Po ukończeniu w 1970 polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim krótko pracował w Filmotece, potem – od początku lat 70. – w tygodniku „Film” i odtąd jego twórczość krytyczna jest stale obecna w polskiej kulturze filmowej. Od lat 80. związany z miesięcznikiem „Kino”, którego był redaktorem naczelnym w latach 1990-1994, od 1994 w „Gazecie Wyborczej”; ponadto współ pracował między innymi z „Kulturą”, „Literaturą”, „Odrą”, „Tygodnikiem Powszechnym”, z telewizyjnym magazynem „Kocham Kino” (za co dostał nagrodę PISF). Opublikował książki: Dziennik dziennikarza: stare grzechy (1988), Dziecko Peerelu. Esej dziennik (2000), Malowanie na Targowej (2003), Za duży blask. O kinie współczesnym (2003), Człowiek Miron (2012).
Krytyka filmowa – racjonalizacja przeżycia 9
Zmyślona Polska 17
Pożegnanie z Polską 19
Krzyczcie, bo już kamery ustawili! 24
Kotlet jako chorągiew, lata 90. 27
Interesujący kraj 29
Prowincja 32
Ja i ci młodzi, lata 90. 35
Rozmowy w Lubomierzu 39
Już nikt nie będzie Kuroniem 45
Napij się arizony 49
Arkadia Mikołowska 52
Mickiewicz i zmyślona Polska 56
Świt jak u Wajdy 60
Archiwum Spielberga 63
Prymas 67
Przedwiośnie 70
Dusza blokersa 73
Masłowska pod flagą biało-czerwoną 76
Nasz stan wojenny 79
Tyrmand. Zorro w Warszawie 83
Indie i lista Wildsteina 86
Parę osób, mały czas 89
Szkolni koledzy 92
Dworzec Gdański 95
Trefne tematy 98
Raport tajnych służb 100
Polska Cybulskiego 103
Anarchiczne przedszkole 107
Spotkanie z mistrzem 111
Powrót z Cannes 113
Éric Rohmer. Happy end 116
Jasełka Bergmana 119
Antonioni – prorok nowoczesności 123
Ozu. Cisza po odjeździe pociągu 127
Tarkowski. Walec drogowy i skrzypce 131
Peter Weir. Surprise 134
Has – piewca nieistnienia 137
Mike Leigh. Wszystko albo nic 144
Męstwo Czechów 147
Polański 152
Fellini 161
Herezje 165
Wieczna młodość Pasoliniego 167
Paradżanow – kapłan kina 170
Bellocchio. Koniec ideologii 178
Buñuel. Głos instynktu 181
Jezus ukryty w ludziach 185
Oddajcie mi mojego Jezusa 189
Pani Bovary to ja 192
Nie wierzę pianiście 195
Film z XIII wieku 199
Turysta Hiroshi 203
Titanic niedoceniony 206
Ostatni film Bergmana 209
Koterski. Krzyżowanie 212
Nowy świat 215
Godard. Zobaczyć własne spojrzenie 217
Haneke – pułapka na widza 221
Tarantino: nie wychodzę z kina 229
Diabełmediów 239
Bal „Koniec wieku” 242
Portret podwójny 246
Dyżur w gazecie 249
Docu -soap 253
Parada i procesja 257
Żywioł telewizyjny 260
Globtroter 263
Pożegnanie melodramatu 266
Bawić się jak najdłużej 269
Bohater, który nie zabił 272
Szulkin w Berlinie 276
Nowy Świat. Katastrofa 280
Tsunami informacyjne 285
My, nienormalni 289
Szczęście downa 291
Tristan i Izolda 295
„Pornografia” André Téchiné 299
Not for children 302
My, idioci 306
Koszałka 309
Życie i gra. Pogranicze sztuk 313
Fioletowy notes 315
Wiszący most 319
Psy na trawniku 322
Kino, czyli bezruch 325
Linklater. Czy oni się jeszcze spotkają? 327
Sąsiad pisarza 330
Koszenie trawy 333
Nie kocham kina 337
Deszczowy wieczór w teatrze 339
Komorowska gra Becketta 342
Chwila samotności. Znowu Kieślowski 345
W pracowni Mierzejewskiego 348
Krowy Urszuli Flis 351
Dylewska. Kamera, która oddycha 354
Filmy z podróży 359
Indie. Cukier na dłoni 361
Ameryka po raz pierwszy 364
Nowy Jork w trzy dni 367
Laibach 370
Smutek Jerozolimy 373
Hollywood. Polski bankiet 377
Teheran 381
Samiland 385
Planeta Rosja 389
Indeks nazwisk 393
Nota bibliograficzna 405