Kuszenie świętego Antoniego. La tentation de Saint Antoine. The Temptation of St. Antony / Gustave Flaubert

Edycja trójjęzyczna. Text: Polski / Français / English.

Kuszenie św. Antoniego to powieść Gustave’a Flauberta, która została wydana w ostatecznej wersji w 1874 roku w Paryżu. Opowiada ona o nocy z życia egipskiego pustelnika Antoniego, podczas której jest on wystawiany na różne pokusy – jest to temat często poruszany poczynając od średniowiecza w sztuce i literaturze europejskiej. Flaubert inspirowany w 1835 roku postacią Kaina, z dzieła George Gordon Byron i a Fausta Goethego, podejmuje historię Pustelnika z Teb, który przywołując zbyt żywe wspomnienia ze swojej przeszłości, ponownie przywołuje demoniczne pokusy: pożądanie, moc lub pogoń za przyjemnością. Jeszcze bardziej niepokojące jest pojawienie się jednego z jego uczniów, Ilariona, który prezentuje „wszystkich bogów, obrzędy, modlitwy i wyrocznie” i podkreśla sprzeczności Pisma Świętego. Kiedy wreszcie prezentujący się pod nazwą Nauki, diabeł ujawnia Antonioowi tajemnice wszechświata, anachoreta dąży na chwilę do połączenia się z materiią, w której postrzega niezwykły wzrost; ale w tym miejscu, w tarczy wschodzącego słońca, rozbłyska twarz Chrystusa. To symboliczne dzieło, będące oryginalnym połączeniem wizji grecko-łacińskiego świata czwartego wieku z wypowiedziami współczesnych teorii, zawiera obrazy o wielkim pięknie. Kuszenie św. Antoniego było najukochańszym i najbardziej pracochłonnym ze wszystkich dzieł Flauberta. Zmagania duchowe pustelnika są prawdopodobnie alegorią cierpień pisarza. Prawdopodobnie opisał swoje własne doświadczenia z doznań w atakach psychotycznych, jako wizje św. Antoniego. Warto zauważyć, że Flaubert, opisuje wizje Antoniego w sposób naturalistyczny.