Wydarzenia 11 września 2001 roku w Stanach Zjednoczonych, zamachy we Francji, Madrycie, Londynie i dramatyczne wydarzenia wojen domowych związane z rozpadem Jugosławii wstrząsnęły światową opinią publiczną. Te godne potępienia zdarzenia, a także wypowiedzi niektórych polityków utożsamiające islam z terroryzmem umacniały niekorzystny obraz muzułmanów. W tej sytuacji pojawiła się potrzeba naukowej dyskusji, opartej na głębokiej analizie i badaniach, która dałaby odpowiedź na pytanie, czy islam zagraża Europie, czy raczej ją wzbogaca. Zakład Islamu Europejskiego Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego w listopadzie 2010 roku zorganizował ogólnopolską konferencję naukową zatytułowaną „Muzułmanie w Europie. Bogactwo różnorodności czy źródło konfliktów?”. W konferencji wzięli udział naukowcy z różnych dziedzin: orientalistyki, historii, socjologii, antropologii, stosunków międzynarodowych i literaturoznawstwa. Ich referaty, zebrane w niniejszej książce, opisują zróżnicowaną pod względem kulturowym, społecznym, politycznym i artystycznym europejską mniejszość muzułmańską, której obecność wpływa na kształt społeczeństw starego kontynentu.
Książka ukazała się pod honorowym patronatem Polskiego Komitetu do spraw UNESCO, Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz Fundacji Uniwersytetu Warszawskiego
Wstęp
Historia Zakładu Islamu Europejskiego
Polska wczoraj i dziś
Jan Tyszkiewicz
Religijność muzułmanów litewsko-polskich
w XVI–XVIII w. w ocenie chrześcijan
Tina Liashchuk
Relacje polsko-muzułmańskie i ich odzwierciedlenie w literaturze
XVI–XVII wieku
Agata S. Nalborczyk
Budowa meczetów w Polsce – historia, liczba i rozmieszczenie, obecny stan
prawny oraz protest przeciw budowie meczetu w Warszawie
Maciej Ząbek
Problemy integracji uchodźców muzułmańskich w Polsce
Historia kontaktów muzułmańsko -europejskich na przestrzeni wieków
Marcin Grodzki
Problem arabsko-muzułmańskich źródeł historiograficznych do wczesnych
dziejów Andaluzji. Alternatywne spojrzenie na pierwsze wieki islamu
na Półwyspie Iberyjskim
Maciej Czyż
Jeńcy muzułmańscy i kariery byłych muzułmanów w Bizancjum za dynastii
macedońskiej w źródłach bizantyńskich
Katarzyna K. Starczewska
Mafometus, Koran i język arabski w tekstach łacińskich
Katarzyna Pachniak
Interpretacja filozofii egzystencjalizmu na arabskim Bliskim Wschodzie
Magdalena Lewicka
Kompromis pomiędzy cywilizacją islamu a cywilizacją Zachodu jako
podstawa myśli reformatorskiej Chajr ad-Dina at-Tunusiego
Bałkan y, Ros ja i Ukraina
Anna Kijewska
Mevlid w tekke. O kobietach-hodżach i muzułmańskim rytuale ofiarniczym
Marko Babić
Dramat tożsamości narodowej. Muzułmanie bośniaccy
Izabela Kończak
Muzułmanie w Rosji – wyzwania współczesności
Oleg Yarosh
Sufickie ruchy odrodzenia islamu w Europie Zachodniej i na Ukrainie
Islam w Europie Zachodniej – współczesność
Stanisław Grodź
Kontakty chrześcijańsko-muzułmańskie we współczesnej Europie.
Wymiar religijny
Adam Wąs SVD
Kształcenie imamów w Europie. Zarys problematyki na podstawie wybranych
krajów europejskich
Ewelina Juszczak
Polityka imigracyjna Unii Europejskiej a państwa muzułmańskie
Radosław Stryjewski
Muzułmanie o muzułmanach – islam, który łączy/islam, który dzieli
Marta Woźniak
Czy muzułmanie mogą być „lagom”? Różne oblicza islamu w Szwecji
Marta Widy-Behiesse
Islam i muzułmanie w laickiej Francji
Anna Paluszek
Niemiecka Konferencja ds. Islamu w kontekście podmiotowości politycznej
muzułmanów
Katarzyna Górak-Sosnowska
Branding Islam. Muzułmańska odzież młodzieżowa
Magdalena Daniłowicz
Włoscy konwertyci – nowi muzułmanie
Magda Zawadewicz
Konwertyci brytyjscy. Religijna fascynacja czy efekt związków mieszanych.