Ksiądz w roku 1839 / Juliusz Verne

Nantes, marzec roku 1839. W podupadłym, chylącym się ku ruinie kościółku Świętego Mikołaja zgromadził się rzadko tu widywany tłum wiernych. Powodem tak gromadnego przybycia jest wizyta kaznodziei, który wracając z pielgrzymki do Ziemi Świętej, pragnie wygłosić kazanie dla mieszkańców Nantes, podzielić się z nimi wspomnieniami z miejsc najświętszych dla chrześcijanina. Czemu na miejsce swego kazania wybrał akurat tę, a nie inną świątynię Nantes, tego nikt z zebranych nie wie. Podczas gdy nieludzko stłoczeni ludzie z rosnącą niecierpliwością oczekują przybycia kaznodziei, urywa się stary dzwon wzywający wiernych na kazanie. Jego upadek wstrząsa starą świątynią, która lada chwila grozi zawaleniem. Wybucha panika, uciekający z ciasnego wnętrza ludzie tratują jedni drugich. Są zabici i ranni. Tak zaczyna się pierwsza powieść Juliusza Verne’a, nad którą początkujący pisarz, wówczas niespełna dwudziestoletni, pracował w latach 1846-1847, a której nigdy nie ukończył. Jej rękopis odnaleziono w zbiorach spadkobierców Verne’a, które zostały odkupione przez Nantes, rodzinne miasto pisarza. Po raz pierwszy ukazała się drukiem w Manuskryptach nantejskich w 1991 roku pod tytułem Ksiądz w roku 1835. Powieść przesycona atmosferą tajemniczości i grozy, w której nie brak mrocznych sekretów z przeszłości, gwałtownych namiętności, zbrodni, zemsty, czarnej magii, w której występuje demoniczny bohater i jego szlachetny antagonista, i oczywiście piękna, niewinna dziewczyna, to w czystej postaci romans grozy, na pierwszy rzut oka zaskakujący w dorobku autora kojarzonego głównie z literaturą podróżniczą i fantastycznonaukową. Gdy jednak spojrzeć na mniej dziś poczytne powieści i opowiadania Verne’a, a nawet na te należące do głównego kanonu jego pisarstwa, można zauważyć, że niektóre wątki i motywy w nich obecne miały swoje zalążki w owym właśnie młodzieńczym Księdzu. Należą do nich bohaterowie opętani chorobliwą żądzą bogactwa i panowania nad światem, którzy dla osiągnięcia tego celu nie wahają się wstąpić w służbę Zła, klarowny podział na ludzi szlachetnych i nikczemnych, wreszcie sposób rysowania postaci kobiecych. Tyle że w dojrzałej twórczości motywy te poddane są pisarskiej dyscyplinie, lepiej umotywowane psychologicznie, oczyszczone z charakterystycznej dla młodości przesady, a miejsce czarnej magii jako narzędzia panowania nad światem zajmuje współczesna technika i potęga ponadprzeciętnego umysłu. Choć sam pisarz nigdy wprost do swojej młodzieńczej powieści nie wrócił, dla miłośników twórczości „Czarodzieja z Nantes” lektura jego wczesnego tekstu będzie z pewnością cennym przyczynkiem do refleksji nad tym, jak rozwijała się obfita i wbrew stereotypowej opinii różnorodna twórczość Juliusza Verne’a.

Seria wydawnicza „Biblioteka Andrzeja” zawiera ponad 50 powieści Juliusza Verne’a i z każdym miesiącem się rozrasta. Publikowane są w niej tłumaczenia utworów dotąd niewydanych, bądź takich, których przekład pochodzący z XIX lub XX wieku był niekompletny. Powoli wprowadzane są także utwory należące do kanonu twórczości wielkiego Francuza. Wszystkie wydania są nowymi tłumaczeniami i zostały wzbogacone o komplet ilustracji pochodzących z XIX-wiecznych wydań francuskich i przypisy. Patronem serii jest Polskie Towarzystwo Juliusza Verne’a.