Nic prócz O / Krystyna Rodowska

„Nic prócz O” to wybór wierszy znakomitej poetki, eseistki i tłumaczki literatury francuskiej i hiszpańskojęzycznej, Krystyny Rodowskiej. Obejmuje wiersze z lat 1968–2018, a więc pięćdziesięcioletni dorobek poetki. Autorka kilkunastu tomów wierszy i laureatka wielu nagród poetyckich, uhonorowana srebrnym medalem Gloria Artis, członkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i PEN Clubu oraz Poetas del Mundo [Poeci świata].  Jej wiersze tłumaczone na wiele języków to przykład poezji lingwistycznej, wywodzącej się z poetyckich poszukiwań Paula Valery’ego czy awangardowych wierszy Juliana Przybosia. Sama poetka tak pisze o swojej poezji: "Myślę, że każda indywidualna poezja musi odkryć dla siebie swój język: wydobyć go z języka ojczystego, danego nam wszystkim. To prawdziwe wyzwanie dla poety, ponieważ nie gdzie indziej jak w języku i poprzez język rozstrzyga się jego tożsamość.” Ale poezja Krystyny Rodowskiej to również magia, czary i miłosne zaklęcia. Myślę, że raczej to właśnie ta druga, magiczna, kategoria wierszy Krystyny Rodowskiej sprawia, że poezja ta jawi się jako zjawisko osobne i fascynujące na mapie polskiej poezji współczesnej. Wiersze Rodowskiej są zaklinaniem  i   o s w a j a n i e m  świata w najbardziej etymologicznym sensie tego słowa.

Z tomu Gesty na śniegu, 1968

Dojrzewanie winogron

Cztery przykazania ognia

Ofelia

Czytanie

Balladyna

Własna twarz

Prośba o śmiertelność

W pościeli

Grabarze

Białe noce

Sosnoryt

Znużenie

Ruchome piaski

Przechodzenie

Przemiany

Antyfona powszednia

Z tomu Stan posiadania, 1981

Znaki życia

Z cyklu Rwać księżyc prosto z krzaka

Brzemię

Rączki mojego syna

Nowe oczy

Październik miesiącem oszczędności

Z lęków i marzeń dzieciństwa

Listy do moich sióstr

W języku ognia

Perpetuum mobile

Czerwiec 1976

Seriale

Dobranoc państwu

Z kroniki wypadków wielkanocnych

Do wierzby z arboretum kórnickiego

Z cyklu Przyjrzeć się sobie z najdalszego lustra 1975–1977

Tatuaże

Pocztówki świąteczne z Mazatlán

Przyjrzeć się sobie z najdalszego lustra

Juego de pelota

Noc na Lazurowej

Z cyklu Widzenia

Stary cmentarz w Rzeszowie

Wywoływanie wilka

Między obcięciem języka a sylabą głodu

Urodziny

Zbuntowany cmentarz

Stara poetka

Czy nie jesteś głodna

Ziółko

Łaska

Wiersze przesiane

Pyrrusowe zwycięstwo

Stan posiadania

Z tomu Nuta przeciw nucie, 1968–1992

Ty idziesz

Stwarzanie Adama

Za nago na błąd

Pościg

Świecenie odległości

Szczelina

Kontrapunkt

Schrony

Rozmowy bogów o życiu

Tego listu nie ugasisz

Rocznice

Niebezpieczni zmarli

Odruch

(twoje) mieć znaczy (moje) być

Przemienienie

Zimno dzisiaj

Wezwanie do czynu

Poruszone lecz nietykalne

Krew jak skrzydło

Podszepty i krzyki

Pogoda rozłąki

Bez odwetu

Odkrycie

Święta rodzina

Niepojętna

Z tomu Szelest, półmrok, sens, 1995

Na dole drewno, w górze płomień

Awaria światła

Czarna droga do Obór

Uroda symboli

Kilka zniczy

Zależności

Runy

Szelest, półmrok, sens

Z tomu Na dole płomień, w górze płomień, 1995

Z cyklu Wielką mi uczyniłeś podróż, 1977, 2001

Inskrypcje

Wielką mi uczyniłeś podróż

Czyjaś ciemna dłoń

Miejsce czuwania

Zabawa w którędy

Wiosna 1982

Z cyklu Słyszenia

Droga do Białego

Na burych lazurach

Przebudzenie

Na wiatr

Odlot

Inny głos

Po bitwie

Z cyklu W znaku wnuczki

Rola

W znaku wnuczki

Badacze

Brat mniejszy

Bogowie szukają ludzi

Na dole płomień, w górze płomień

De profundis

Z tomu Bliżej nagości, 2002

Wejść w rytm

Widokówka z pytajnikiem

Tryptyk o cierpliwości

Na włosku światła

Zapiski szpitalne

Bliżej nagości

Czaszka

Święto świateł w Oborach

Małe oratorium wiosenne

Wspólnymi siłami

Kościół dziwnie kosmaty

Kamień wylewny

Święto chwili

Poruszenia

Szczeniak

Fotografia mężczyzny w Ogrodzie Luksemburskim

Czyhanie na epifanie

Na dole jezioro, w górze niebo

Późną nocą rozmowa z cudzoziemcem

Droga do TY

Odcisk

Sztorm

O Czaszce po raz wtóry

Panna młoda w teatrze-kościele

W kręgu

W przejściu

Na dole ziemia, w górze niebo

Ćwiczenia nie tylko z gramatyki

Grymas

Tożsamość

Bezradność odkrywców

Recydywista

Z tomu Miejsce na Feniksa, 2003–2011

Z cyklu Tam i z powrotem

Inkarnacje

Dym

Zwierzyniec

Zaduszki w Xochicoatlán

Ballada o Mostach Wielkich

Pochować Dziadka

Requiem

Olomouc jest kobietą

Trzy przywołania Macedonii

Bezsenność

Te dwie dziewczyny

Widok na anioła

Przez mgłę

Tylko imię?

Pod powieką

Jubilat

Szyba

Gęsie pióra z Windawy

Z cyklu Środki czyszczące

Eks-centryczni, inaczej gminni

Środki czyszczące

Wąż pytajnika

Rozmyślania przy myciu zębów

Autoportret

To

Ciągłość

Epitafium dla nieumarłej

Ciało poety

Zbrodnia doskonała

Miejsce na Feniksa

Człowiek z szelestu

Z tomu Jest się czymś więcej, 2017

Lato przechodzi

OM

Arcanum

Bielmo

Kot Dialogu

Nie ma się głowy

Jest się czymś więcej

Kocie Memento

Paradoks królem

Bez wydruku

Przeciw mitowi

W niedzielne przedpołudnie

Między nami erudytami

W pułapce newsa

Ze snów o wolności

Bezsenność

Gdy rozpocznie się prehistoria

Paryskie Memento

Taki jeden

Porządki

Wyczyn

Głośno i bez głosu

Poeci

Sobie na urodziny

Krotochwila

Z wierszy w języku hiszpańskim i francuskim, 1977–2000

Transparencias

Przeźrocza

Abajo cielo, arriba montaña

Na dole niebo, nad nim góra

Le muet chante

Nieme śpiewa

Nie mieć nic prócz O, Katarzyna Bieńkowska

Przypisy