Gyula Krúdy doczekał się miana pisarza pisarzy. Jak wyliczył współczesny prozaik i historyk literatury – ośmiu na dziesięciu pisarzy węgierskich kocha Krúdyego. Światowa recepcja jego twórczości z roku na rok jest coraz szersza. Jego nowele i niektóre powieści przełożono na wiele języków.
Prezentowany polskiemu czytelnikowi tom wspaniałych krótkich próz domaga się uwagi. Uniwersum, jakie wyłania się z tej prozy, współistnieje ze światem Brunona Schulza: oba światy nawadniane są silnym autobiografizmem, znajdujemy tu wątki erotyczne, surrealistyczne przekształcenia, nawraca topos małego miasteczka z jego „drętwiącą nudą” i charakterystycznymi postaciami osadzonymi w zmitologizowanej przestrzeni rynku, gospody, cukierni, szkoły tańca, domu uciech.
Oprócz opowiadań w tomie znalazła się garść tekstów publicystycznych, które pokazują, że Krúdy nigdy nie przestawał być lirykiem, ale też ilustrują tak znamienne dla jego pisarstwa przenikanie się materii rzeczywistości z materią fikcji literackiej.
Towarzysz podróży
Młode lata
O Sindbadzie żeglarzu
Jesienna podróż Sindbada
Tajemnica Sindbada
Zielona woalka
Mój syn Sylwester
Z pieniędzmi na pielgrzymkę
Powrót żeglarza
Ten starzec grudzień
Wspomnienie z Miasta Józefa
Do góry nogami
Sekret szczęśliwego życia
Człowiek, który był ziarnkiem gorczycy
Prolog do porcyjki gulaszu
Ostatnie cygaro w gospodzie Pod Karym Arabem
Żurnalista i śmierć
Jak książę Walii przechodził szkołę życia w Peszcie
Peszt
Listy z Pesztu
Wiejski sen o świcie w Peszcie
Miasto uśpionych kobiet
Elżbieta Cygielska, Posłowie
Źródła tekstów
Przypisy