W 1924 r. Reymont otrzymał za "Chłopów" nagrodę Nobla. Dostrzeżono w niej pełną prawdy epopeję z życia chłopskiego. Przebieg fabularny wyznaczają trzy ciągi. Jeden jest związany z całą różnorodą wiejską gromadą i głównymi bohaterami, drugi z obyczajowo-obrzędowo-liturgicznym rokiem wsi polskiej, trzeci z tokiem prac narzuconych przez pory roku. Wdowiec Maciej Boryna żeni się z piękną Jagną, wchodząc w konflikt ze swym pierworodnym, Antkiem. Ojciec odkrywa romans Jagny i Antka, ale syn staje w jego obronie podczas bójki o las. Idzie do więzienia. Maciej umiera, Jaguś zostaje wygnana ze wsi.