ZNAK 809 10/2022. Co nam dają algorytmy? / Opracowanie zbiorowe

Co nam dają algorytmy?

Jeszcze do niedawna rzeczywistość zapośredniczona przez komputerowe algorytmy wydawała się scenariuszem rodem z science fiction. Dziś nie możemy się bez nich obejść: pozwalają czuć się zrozumianym, oferują rozrywkę i pomoc w robieniu zakupów czy sprzątaniu domu.

Do rewolucyjnej przemiany doprowadziło upowszechnienie Internetu i mediów społecznościowych. Skrócił się dzięki temu dystans do źródeł wiedzy, rozwinęły się nasze możliwości poznawcze, lecz jednocześnie pogłębiły się istniejące podziały, a tzw. bańki społecznościowe budują nam wypaczony obraz świata. Maszynowe uczenie się preferencji udostępnianych w sieci przez użytkowników przekłada się zarówno na nasze wybory konsumenckie, jak i decyzje polityczne. Związek z algorytmami to historia skomplikowanej przyjaźni, która jak każda relacja zmienia nas samych.

Co zyskaliśmy dzięki algorytmom? W jakim stopniu wpływają one na nasz światopogląd? Kiedy technologia dyskryminuje, a kiedy wyzwala? Czym przyciąga nas TikTok?

Odpowiadają: Jan Jęcz, Michał R. Wiśniewski, Ewa Drygalska, Łukasz Lamża i Dominika Słowik

Ponadto w numerze:

Pułapki geopolityki, czyli biznes zamiast nauk społecznych

Graeber i Wengrow: świat może być lepszy, niż sądzimy

Geniusz, obibok, prorok. David Foster Wallace i potęga literatury

Felietony Olgi Gitkiewicz, Filipa Springera i Janusza Poniewierskiego

Piotr Oczko o malarce, na punkcie której oszalał cały świat w XIX w.

Stacja: literatura – opowiadanie Marcina Oskara Czarnika

Temat miesiąca

6 Życie codzienne z algorytmami Jan Jęcz o długiej historii naszej relacji z maszynami

14 W bańkach rozdzieleni Michał R. Wiśniewski: czy Facebook uczynił nas gorszymi ludźmi?

22 Jak dyskryminują nowe technologie Ewa Drygalska

30 Co zawdzięczamy sztucznej inteligencji? Od czajnika po diagnostykę medyczną. Przewodnik Łukasza Lamży

32 Czy tańczyłam na TikToku? Dominika Słowik

Społeczeństwo ◆ Świat

38 Awatary geopolityki Łukasz Fyderek ogląda YouTube’a Bartosiaka i Zychowicza

46 Na przykład Fotoreportaż Tomka Kaczora i Doroty Borodaj

Felieton

45 Kościół – mój dom? Janusz Poniewierski

84 Feminatywy Olga Gitkiewicz

85 Springer z trasy Filip Springer

Wspomnienie

52 Twarze Kota Jeleńskiego Henryk Woźniakowski

Idee

60 Anarchistyczna historia ludzkości Michał Zabdyr-Jamróz

70 Narodziny przemocy z ducha troski Graeber i Wengrow odkłamują dziejopisarstwo

76 Skandale Angeliki Piotr Oczko

Stacja: Literatura

86 Misterium Opowiadanie Marcina Oskara Czarnika

Ludzie ◆ Książki ◆ Zdarzenia

94 Długi mecz Davida Fostera Wallace’a Michał Tabaczyński

104 Reportaż jako sztuka komunikacji Magdalena Horodecka czyta Fakty muszą zatańczyć Mariusza Szczygła

107 Ostrzeżenie Piotr Kosiewski o murach w fotografii

110 Czy motocykl zabija duszę? Piotr Napiwodzki mierzy się z Guardinim

112 W trybie niedokonanym Ewelina Kaczmarczyk: czy najnowsza książka Wita Szostaka to powieść?

113 Nieskończona łączliwość Aleksandra Byrska o Anne Carson

114 Noty o książkach

116 Książki zapomniane Dariusz Rosiak o Czyż nie dobija się koni?

118 Moi, mistrzowie Wojciech Bonowicz czyta wiersz Zuzanny Bartoszek

120 Kadry – znaki szczególne Diana Dąbrowska o przerażającej symbiozie u Cronenberga