ZNAK 803 04/2022. Neuronauka i neurobzdury / Opracowanie zbiorowe

Neuronauka i neurobzdury

Co roku ukazuje się w Polsce kilkanaście książek z mózgiem w tytule. Obok prac popularnonaukowych dużo jest też rozmaitych „instrukcji obsługi”: jak usprawnić działanie swego mózgu, przeprogramować go, a nawet „włamać” się do niego. Neuronauka detronizuje psychologię jako dyscyplina, która mówi, jak żyć: podpowiada, w jaki sposób zmniejszyć stres, usprawnić pamięć, efektywniej pracować, osiągnąć szczęście…

Niekiedy jednak zamiast rzetelnych wyników badań mamy do czynienia z marketingowym zabiegiem, który przez dodanie przedrostka „neuro” usiłuje nadać walor naukowości banalnym obserwacjom. Dobrze więc nauczyć się, jak prawdziwą neuronaukę odróżniać od rozpowszechnionych neurobzdur.

Czy nauki o mózgu mogą usprawnić nasze codzienne życie? Jak się bronić przed neuromanipulacjami? Dlaczego Jerzy Vetulani stał się mistrzem w popularyzacji wiedzy o mózgu?

Odpowiadają: Anna Bereś, Paweł Boguszewski, Mateusz Hohol i Katarzyna Kubisiowska


Ponadto w numerze:

Joan Didion. Historia najsłynniejszej reporterki Ameryki

Anne Applebaum: Dlaczego Putin zaatakował Ukrainę?

Opowiedzieć świat obrazami. Shaun Tan i Olga Drenda o powieści graficznej

Ukrainką stałam się w Polsce. Opowieść Żanny Słoniowskiej

Kolejna odsłona cyklu o dawnych malarkach Piotra Oczki

Felietony Olgi Gitkiewicz, Filipa Springera i Janusza Poniewierskiego

Temat miesiąca

Nasza współczesna neuroobsesja - Anna Bereś

Umysł usprawniony? - Neurobiolog Paweł Boguszewski w rozmowie z Krzysztofem Kornasem

Krótka historia poznawania mózgu - Mateusz Hohol

Iluminacja - Katarzyna Kubisiowska o (pop)naukowej karierze Jerzego Vetulaniego

Społeczeństwo Świat

Dlaczego Putin ruszył na wojnę? - Anne Applebaum

Imperium 3.0 - Wojciech Surówka: Jak myśli prezydent Rosji?

Felieton

Kościół – mój dom? - Janusz Poniewierski

Feminatywy Olga Gitkiewicz

Springer z trasy - Filip Springer

Publicystyka

Ukrainką stałam się w Polsce - Opowieść Żanny Słoniowskiej

Idee

Kronikarka Ameryki - Michał Choiński

Joan Didion i przeciwieństwo magicznego myślenia - Esej Zadie Smith

Antwerpska portrecistka - Piotr Oczko na tropie dawnych malarek

Stacja: Literatura

Uśmiechnięty - Opowiadanie Macieja Dobosiewicza

Ludzie Książki Zdarzenia

Powieść w obrazkach - Olga Drenda

Życie to opowieść bez słów - Shaun Tan, ilustrator i zdobywca Oscara, w rozmowie z Eweliną Kaczmarczyk

Jak dobrze ganiać z dyktafonem - Martyna Słowik o biblii historii mówionej

„Jak w jakiejś cholernej baśni” - Marta Duch-Dyngosz o strażnikach żydowskiej pamięci

Ślady, zdjęcia, plamy - Paweł Jasnowski: Annie Ernaux i etnografia klasowego wstydu

Harari świata architektury - Kinga Dawidowicz: Jak wyglądałby świat bez architektów?

Kontrkultura i chrześcijaństwo - Krzysztof Wołodźko: Co łączy Jima Morrisona z Koheletem?

Noty o książkach

Książki zapomniane

Jeż na autostradzie - Julia Fiedorczuk czyta wiersz Brendy Hillman

Kadry – znaki szczególne - Diana Dąbrowska