Zniszczyć patriarchat w sobie
Mimo że ostatnie 200 lat to czas emancypacji kobiet, mężczyźni wciąż dominują w życiu społecznym.
Wystarczy spojrzeć na listy najbardziej wpływowych oraz najbogatszych osób w Polsce i na świecie. Dyskryminujące kobiety prawo i język ewoluują, lecz najtrudniej zmienić utrwalone od pokoleń myślowe schematy, poprzez które często nieświadomie pogłębiamy, a przynajmniej utrwalamy, płciowe nierówności. Ich przezwyciężenie w sobie stanowi kluczowe wyzwanie na drodze do równości i szacunku.
Pomóc w tym może uświadomienie sobie, że patriarchat stanowi anomalię w dziejach ludzkości. Antropolodzy argumentują dziś, że trwa on zaledwie przez ok. 2% naszej historii. Symboliczni Adam i Ewa mieli być wobec siebie równi, a dopiero osiadły tryb życia umożliwił podporządkowanie kobiety mężczyźnie. Okazuje się więc, że znacznie bardziej niż biologia określa nas kultura.
Czego boi się patriarchat? Jak odciska na nas swoje piętno? Czy polskie katoliczki bywają sprawcze? Jak zakończy się spór o zaostrzenie prawa aborcyjnego?
Odpowiadają:
Rebecca Solnit, Marta Niedźwiecka, Dorota Kotas, Anna Szwed i Dominika Kozłowska
Ponadto w numerze:
Przemoc po polsku. Historia chłopskiego buntu i podporządkowania
Rasizm i filozofia. Jak dyskryminowali wielcy myśliciele?
Kultura w czasach pandemii i nowe opowiadanie Pawła Sołtysa
Felietony Gitkiewicz, Springera i Poniewierskiego
TEMAT MIESIĄCA
6 Ucieczka z przedmieścia sprzed pięciu milionów lat - Rebecca Solnit (tłum. Barbara Kopeć-Umiastowska)
12 Różnorodność zamiast hierarchii - Psycholożka Marta Niedźwiecka w rozmowie z Urszulą Pieczek
20 Niewidzialna połowa - Kobiece doświadczenie w liczbach
22 Co mi zrobił patriarchat? - Opowieść Doroty Kotas
28 Usłyszeć głos katoliczek - Socjolożka Anna Szwed w rozmowie z Michałem Jędrzejkiem
36 Co dalej z prawem aborcyjnym w Polsce? - Dominika Kozłowska
SPOŁECZEŃSTWO ŚWIAT
42 Prawo do ziemi - Agata Teperek
PUBLICYSTYKA
50 Przemoc po polsku - Adam Leszczyński w rozmowie z Andrzejem Brzezieckim
57 Krótka historia ludowego antyklerykalizmu - Michał Rauszer
FELIETON
62 Gry terenowe - Olga Gitkiewicz
63 Springer z trasy - Filip Springer
75 Ogrody pamięci - Janusz Poniewierski
IDEE
64 Czy należy zburzyć pomnik Davida Hume’a? - Stefan Klemczak
WSPOMNIENIE
76 Ten wielki dar zachwytu. O Marii Ledkiewicz-Wodnickiej - Piotr Oczko
STACJA: LITERATURA
84 Luby - Paweł Sołtys
LUDZIE KSIĄŻKI ZDARZENIA
90 Substytuty obecności - Urszula Pieczek o kulturze w dobie lockdownów
100 Na pandemię Sedaris – Maria Karpińska
103 Wolałbym tak Maciej Stroiński czyta Italo Calvino
104 Postscriptum do historii pewnej grupy - Piotr Kosiewski o Twożywie
108 Polscy Żydzi komuniści. Wykorzenieni i wygnani - Krzysztof Wołodźko
110 Kto zabrał nam przyszłość? Ewa Drygalska o realizmie kapitalistycznym Marka Fishera
112 Lustro historii - Błażej Popławski: Co by było, gdyby Inkowie podbili Europę?
114 Noty książkowe
116 Książki zapomniane - Georgina Gryboś o Eleonorze Kalkowskiej
118 Moi, mistrzowie - Wojciech Bonowicz czyta wiersz Anny Kamieńskiej
120 Znak o znakach - Joanna Guszta