W publikacji podjęto oryginalną i udaną próbę prezentacji oceny skutków regulacji Bazylei III na działalność sektora bankowego i wzrost polskiej gospodarki w oparciu o zaawansowane modele ekonometryczne. Ta cenna pozycja książkowa jest adresowana do czytelników, którzy interesują się jakością stanowionych regulacji, do studentów studiujących kierunek ekonomicznej analizy prawa na uczelniach ekonomicznych i na wydziałach prawa oraz do osób zajmujących się profesjonalnie opracowaniem projektów ustaw, szczególnie przygotowujących uzasadnienia.
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Stanisława Kasiewicza, SGH w Warszawie
Wstęp (Monika Marcinkowska, Piotr Wdowiński) 9
1. SFORMUŁOWANIE PROBLEMU BADAWCZEGO (STANISŁAW FLEJTERSKI, MONIKA MARCINKOWSKA, PIOTR WDOWIŃSKI) 15
2. REGULACJE SEKTORA BANKOWEGO A WZROST GOSPODARCZY – PODSTAWOWE WSPÓŁZALEŻNOŚCI TEORETYCZNE (SŁAWOMIR BUKOWSKI) 25
2.1. „Płytkie” i „głębokie” determinanty wzrostu gospodarczego 25
2.2. Rozwój finansowy a wzrost gospodarczy 26
2.3. Rozwój i funkcjonowanie sektora bankowego jako instytucjonalnej determinanty rozwoju finansowego i wzrostu gospodarczego 29
2.4. Regulacje sektora bankowego i instrumenty regulacyjne 34
2.5. Skutki regulacji sektora bankowego dla wzrostu gospodarczego – podstawowe współzależności 37
3. BAZYLEA III I PAKIET CRD IV/CRR – CHARAKTERYSTYKA WYMOGÓW KAPITAŁOWYCH I PŁYNNOŚCIOWYCH 41
3.1. Rys historyczny bazylejskich standardów kapitałowych (Monika Marcinkowska) 43
3.2. Charakterystyka regulacji kapitałowych (Monika Marcinkowska) 47
3.2.1. Współczynnik wypłacalności 47
3.2.2. Bufory kapitałowe 66
3.2.3. Wskaźnik dźwigni 73
3.3. Charakterystyka wymogów płynnościowych (Mariusz Zygierewicz) 76
4. REGULACJE SEKTORA BANKOWEGO A WZROST GOSPODARCZY – WYNIKI BADAŃ EMPIRYCZNYCH 93
4.1. Wpływ regulacji kapitałowych i norm płynności na gospodarkę (Monika Marcinkowska) 93
4.1.1. Wpływ norm kapitałowych na gospodarkę 93
4.1.2. Wpływ norm płynności na gospodarkę 100
4.1.3. Podsumowanie 103
4.2. Bazylea III – przegląd wyników badań (Monika Marcinkowska) 104
4.2.1. Wpływ Bazylei III i CRD IV/CRR na banki 104
4.2.2. Wpływ Bazylei III i CRD IV/CRR na gospodarkę 111
4.3. Podsumowanie (Sławomir Bukowski, Monika Marcinkowska, Mariusz Zygierewicz) 117
5. BAZYLEA III A SEKTOR BANKOWY W POLSCE – POTENCJALNE SCENARIUSZE REAKCJI BANKÓW 123
5.1. Wymogi kapitałowe (Monika Marcinkowska) 124
5.1.1. Zwiększenie funduszy własnych 125
5.1.2. Zmniejszenie wymogów kapitałowych na pokrycie ryzyka (aktywów ważonych ryzykiem) 133
5.1.3.Empiryczne dowody realizacji scenariuszy dostosowywania się banków do nowych regulacji kapitałowych 140
5.2. Wymogi płynnościowe (Mariusz Zygierewicz) 150
5.2.1.Kanały transmisji szoków płynnościowych oraz potencjalne scenariusze reakcji banków 150
5.2.2. Wymóg zarządzania płynnością na poziomie jednostkowym 153
5.2.3. Wskaźnik LCR – definicja pozycji zaliczonych do środków płynnych 156
5.2.4. Wskaźnik LCR – niestabilny charakter depozytów od klientów niedetalicznych 158
5.2.5. Ograniczone przypływy środków na potrzeby wskaźnika LCR 161
5.2.6. Klasyfikowanie lokat banków spółdzielczych w bankach zrzeszających na potrzeby norm płynności 162
5.2.7. Wskaźnik NSFR 165
5.2.8. Terminy wejścia w życie nowych norm płynności 166
5.3. Potencjalne scenariusze reakcji polskich banków – podsumowanie (Monika Marcinkowska) 168
5.3.1. Potencjalne działania dostosowawcze banków – synteza 168
5.3.2. Wybór najbardziej prawdopodobnego scenariusza dla Polski 174
6. MAKROEKONOMICZNE SKUTKI REGULACJI KAPITAŁOWYCH I PŁYNNOŚCIOWYCH – WERYFIKACJA EMPIRYCZNA (PIOTR WDOWIŃSKI) 187
6.1. Wprowadzenie 187
6.2. Kanały transmisji regulacji na wzrost gospodarczy 189
6.3. Model panelowy 192
6.3.1. Dane statystyczne 192
6.3.2. Specyfikacja 197
6.3.3. Estymacja 212
6.4. Kwartalny model makroekonometryczny 215
6.4.1. Dane statystyczne 220
6.4.2. Specyfikacja 221
6.4.3. Estymacja 232
6.4.4. Symulacja 245
6.5. Synteza analiz empirycznych 252
7. POLITYKA OSTROŻNOŚCIOWA REGULACYJNO-NADZORCZA – OCENA KORZYŚCI I KOSZTÓW (MARIUSZ ZYGIEREWICZ) 255
7.1. Wprowadzenie 255
7.2. Polityka makroostrożnościowa 256
7.3. System uporządkowanej likwidacji banków 260
7.4. Unia bankowa 264
7.5. Dyrektywa w sprawie systemu gwarantowania depozytów 268
7.6. Raport Liikanena 269
7.7. Płynność śróddzienna 271
7.8. Zmiana ustawy – Prawo bankowe 272
7.9. Projekt ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających oraz ustawy – Prawo bankowe 273
7.10. Zmiany ustaw o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym 274
7.11. Tworzenie odpisów aktualizujących na oczekiwane straty 277
7.12. Rekomendacja T dotyczącą dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych 276
7.13. Zmiana rekomendacji S dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie 279
7.14. Podatek od transakcji finansowych 282
7.15. Podatek dochodowy od osób prawnych i fizycznych 285
7.16. Podatek od niektórych instytucji finansowych 286
8. REKOMENDACJE DLA POLITYKI OSTROŻNOŚCIOWEJ (STANISŁAW FLEJTERSKI, MONIKA MARCINKOWSKA, PIOTR WDOWIŃSKI, MARIUSZ ZYGIEREWICZ) 289
ZAKOŃCZENIE (MONIKA MARCINKOWSKA, PIOTR WDOWIŃSKI, MARIUSZ ZYGIEREWICZ) 299
BIBLIOGRAFIA 303
SPIS TABEL 323
SPIS RYSUNKÓW 325
O AUTORACH 327