Swoboda wypowiedzi osoby przesłuchiwanej w procesie karnym / Radosław Koper

Zachowanie swobody wypowiedzi osoby przesłuchiwanej jest istotne w aspekcie przestrzegania zasady praworządności. Zapewnia ona wiarygodność przesłuchania, prawidłowość orzekania, a także chroni jej godność.

Rozważania zawarte w publikacji ściśle łączą się z potrzebą poszanowania praw obywatelskich, zagwarantowanych przede wszystkim w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Autor zwraca uwagę na niewłaściwą praktykę organów procesowych podczas przeprowadzania przesłuchania, a także przedstawia ocenę poglądów doktryny oraz orzecznictwa sądowego.

W opracowaniu omówiono takie zagadnienia jak:
• pojęcie i istota swobody wypowiedzi,
• zakres obowiązywania tej reguły,
• okoliczności wyłączające swobodę wypowiedzi,
• model orzekania w tej kwestii.

Książka jest przeznaczona dla praktyków – sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych, a także teoretyków prawa, specjalistów z zakresu postępowania karnego i ochrony praw człowieka oraz wszystkich osób zainteresowanych procesem karnym.

Wykaz skrótów9
Uzasadnienie wyboru tematu i tytułu książki13
Rozdział I
Pojęcie i znaczenie przesłuchania w procesie karnym17
1.Uwagi wstępne17
2.W stronę definicji przesłuchania 19
3.Cel a znaczenie przesłuchania28
4.Reguły przesłuchania 32
Rozdział II
Pojęcie i istota swobody wypowiedzi37
1.Swoboda wypowiedzi w polskich kodyfikacjach karnoprocesowych37
2.Definicja swobody wypowiedzi44
3.Swoboda wypowiedzi a wartości konstytucyjne66
4.Swoboda wypowiedzi a aksjologia procesu karnego 71
Rozdział III
Zakres obowiązywania swobody wypowiedzi77
1.Uwagi wprowadzające77
2.Podmiot uprawniony z tytułu swobody wypowiedzi78
2.1.Oskarżony78
2.2.Świadek99
2.2.1.Świadek sensu stricto99
2.2.2.Świadek szczególny106
2.3.Biegły117
3.Przedmiot swobody wypowiedzi123
3.1.Uwagi ogólne 123
3.2.Wyjaśnienia 126
3.3.Zeznania134
3.4.Oświadczenia137
3.5.Uwagi podsumowujące 147
Rozdział IV
Wyłączenie swobody wypowiedzi – ogólna charakterystyka149
1.Uwagi wprowadzające149
2.Podmiot zobowiązany z tytułu swobody wypowiedzi151
3.Wyłączenie a ograniczenie swobody wypowiedzi 163
4.Wyłączenie swobody wypowiedzi a uwarunkowania procesowe 172
5.Wpływ właściwości i warunków osobistych przesłuchiwanego na swobodę wypowiedzi 175
6.Kategoryzacja okoliczności wyłączających swobodę wypowiedzi 187
Rozdział V
Sposoby wyłączenia swobody wypowiedzi191
1.Przymus191
1.1.Definicja przymusu191
1.2.Zakaz stosowania tortur oraz okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania197
1.3.Status procesowy osoby przesłuchiwanej208
1.3.1.Uwagi wyjaśniające208
1.3.2.Prowadzenie równoległego procesu o fałszywe zeznania i skazanie z tego tytułu 209
1.3.3.Przesłuchanie osoby podejrzanej w charakterze świadka212
1.3.4.Odpowiedzialność karna biegłego za nieumyślnie fałszywe opiniowanie216
1.4.Konstrukcja i tryb przesłuchania 216
1.5.Warunki przeprowadzania przesłuchania227
1.6.Jawność przesłuchania 237
1.6.1.Uwagi wyjaśniające237
1.6.2.Jawność zewnętrzna238
1.6.3.Jawność wewnętrzna244
1.7.Stosowanie środków przymusu266
2.Groźba bezprawna 276
3.Pytania sugerujące treść odpowiedzi i inne formy sugestywnego oddziaływania289
4.Podstęp299
4.1.Pojęcie i istota podstępu299
4.2.Wprowadzanie w błąd w kwestiach dowodowych a aspekt podmiotowy podstępu 313
4.3.Reguła udzielania informacji a podstęp324
4.4.Niedozwolone obietnice a podstęp332
Rozdział VI
Środki wyłączające swobodę wypowiedzi341
1.Hipnoza 341
2.Środki chemiczne360
2.1.Narkoanaliza 360
2.2.Alkohol 369
3.Środki techniczne375
3.1.Poligraf (wariograf)375
3.1.1.Istota, cele, uwarunkowania 375
3.1.2.Zakaz stosowania podczas przesłuchania 384
3.1.3.Problem stosowania poligrafu na potrzeby ekspertyzy biegłego403
3.2.Inne środki416
Rozdział VII
Model orzekania w przedmiocie wyłączenia swobody wypowiedzi417
1.Uwagi wprowadzające417
2.Charakter prawny przesłuchania jako czynności procesowej w kontekście wyłączenia swobody wypowiedzi 418
3.Zakaz dowodowy z art. 171 § 7 k.p.k. a regulacja art. 168a k.p.k. 434
4.Problem relatywizacji zakazu dowodowego z art. 171 § 7 k.p.k. 447
5.Problem pośredniej nielegalności dowodu w kontekście zakazu dowodowego z art. 171 § 7 k.p.k.461
6.Tryb postępowania w przedmiocie wyłączenia swobody wypowiedzi 471
Wnioski końcowe 495
Bibliografia 499