Rachunkowość jednostek oświatowych / Monika Kaczurak-Kozak

Publikacja omawia zagadnienia organizacji rachunkowości w jednostkach oświatowych, pozwalającej na prawidłowe oraz sprawne prowadzenie ksiąg rachunkowych niezależnie od przyjętej formy obsługi finansowej.

Pomaga opracować plan kont dostosowany do potrzeb jednostki oświatowej, a także:
• przedstawia sposoby ewidencji typowych zdarzeń zachodzących w jednostkach oświatowych, umożliwiające szybkie rozwiązanie wątpliwości ewidencyjnej;
• zawiera przykładowy plan kont jednostki oświatowej;
• prezentuje schematy księgowań pogrupowane w poszczególne obszary tematyczne oraz zasady gospodarki finansowej jednostek oświatowych.

W piątym wydaniu uwzględniono zmiany w zakresie klasyfikacji budżetowej, dotyczące m.in. wynagradzania nauczycieli, wykorzystania środków z Funduszu Pomocy na pomoc obywatelom Ukrainy. Omówiono również nowe zasady obliczania podatku dochodowego od osób fizycznych (tzw. Polski Ład) i odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz zmiany przepisów dotyczących sprawozdań operacji finansowych – w zakresie formy przekazywania, wzorów i instrukcji ich sporządzania. Uwzględniono także przepisy Prawa oświatowego dotyczące funkcjonowania jednostek oświatowych (np. wprowadzenie obowiązku zapewnienia przez szkołę jednego gorącego posiłku uczniom).

Opracowanie jest przeznaczone dla księgowych, pracowników działów księgowości jednostek oświatowych: szkół, przedszkoli i innych placówek oświatowych, a także pracowników jednostek obsługujących takie placówki.

Wykaz skrótów | str. 9

Wstęp | str. 11

Rozdział I

Szkoła jako jednostka sektora finansów publicznych | str. 15

1. System oświaty w Polsce | str. 15

2. Jednostka budżetowa jako podstawowa forma organizacyjnoprawna szkolnictwa | str. 27

3. Zastosowanie klasyfikacji budżetowej | str. 30

4. Plany finansowe jako podstawa gospodarki finansowej jednostek oświatowych | str. 38

4.1. Uwagi ogólne | str. 38

4.2. Sposób prowadzenia gospodarki finansowej państwowych jednostek budżetowych | str. 40

4.3. Sposób prowadzenia gospodarki finansowej samorządowych jednostek budżetowych | str. 41

5. Odpowiedzialność za gospodarkę finansową | str. 47

6. Zarys kontroli zarządczej w jednostkach budżetowych | str. 52

Rozdział II

Polityka rachunkowości jednostek oświatowych | str. 57

1. Unormowania prawne rachunkowości jednostek oświatowych | str. 57

2. Ogólne zasady rachunkowości | str. 60

3. Szczególne zasady rachunkowości jednostek oświatowych | str. 65

4. Elementy polityki rachunkowości jednostki oświatowej | str. 69

5. Zasady tworzenia planu kont jednostek budżetowych | str. 78

6. Plan kont jednostek oświatowych | str. 120

Rozdział III

Organizacja rachunkowości w jednostkach oświatowych | str. 126

1. Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych | str. 126

2. Organizacja wspólnej obsługi księgowej jednostek oświatowych | str. 133

3. Wydzielony rachunek dochodów jednostek oświatowych | str. 136

3.1. Uwagi ogólne | str. 136

3.2. Sposób prowadzenia gospodarki finansowej jednostek oświatowych w zakresie dochodów gromadzonych na wydzielonym rachunku | str. 139

Rozdział IV

Ewidencja typowych operacji w jednostkach oświatowych | str. 143

1. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 0 „Aktywa trwałe” | str. 143

1.1. Uwagi ogólne | str. 143

1.2. Rzeczowe aktywa trwałe | str. 145

1.3. Zbiory biblioteczne | str. 160

1.4. Umorzenie i amortyzacja środków trwałych | str. 165

1.5. Wartości niematerialne i prawne | str. 170

1.6. Umorzenie i amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych | str. 175

1.7. Ewidencja szczegółowa środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych | str. 176

2. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 1 „Środki pieniężne i rachunki bankowe” | str. 180

2.1. Uwagi ogólne | str. 180

2.2. Środki pieniężne w kasie | str. 181

2.3. Krótkoterminowe papiery wartościowe | str. 188

2.4. Środki pieniężne na rachunkach bankowych | str. 190

2.5. Środki pieniężne w drodze | str. 206

2.6. Środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi | str. 207

3. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 2 „Rozrachunki i rozliczenia” | str. 210

3.1. Uwagi ogólne | str. 210

3.2. Ewidencja rozrachunków z odbiorcami i dostawcami | str. 212

3.3. Ewidencja wpływów do wyjaśnienia | str. 217

3.4. Ewidencja rozrachunków publicznoprawnych | str. 218

3.5. Ewidencja rozrachunków z pracownikami | str. 223

3.6. Ewidencja pozostałych rozrachunków | str. 232

3.7. Odpisy aktualizujące należności | str. 236

3.8. Rozliczenie jednostki oświatowej z budżetem | str. 240

4. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 3 „Materiały i towary” | str. 245

4.1. Uwagi ogólne | str. 245

4.2. Ewidencja rozliczenia zakupu | str. 248

4.3. Ewidencja materiałów | str. 250

5. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie” | str. 253

5.1. Uwagi ogólne | str. 253

5.2. Ewidencja kosztów według rodzajów | str. 255

5.3. Ewidencja analityczna do kont zespołu 4 | str. 269

6. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 5 „Koszty według typów działalności i ich rozliczenie” | str. 275

6.1. Uwagi ogólne | str. 275

6.2. Ewidencja kosztów według typów działalności | str. 276

7. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 6 „Produkty” | str. 281

7.1. Uwagi ogólne | str. 281

7.2. Ewidencja produktów gotowych | str. 282

7.3. Rozliczenia międzyokresowe kosztów | str. 283

8. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 7 „Przychody, dochody i koszty” | str. 287

8.1. Uwagi ogólne | str. 287

8.2. Przychody i dochody w jednostkach oświatowych | str. 288

8.3. Pozostałe koszty operacyjne i koszty finansowe w jednostkach oświatowych | str. 301

9. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 8 „Fundusze, rezerwy i wynik finansowy” | str. 307

9.1. Uwaga ogólna | str. 307

9.2. Fundusz | str. 308

9.3. Rozliczenia międzyokresowe przychodów i rezerwy | str. 321

9.4. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych | str. 325

10. Zasady ewidencji księgowej na kontach pozabilansowych | str. 334

10.1. Uwagi ogólne | str. 334

10.2. Ewidencja na kontach pozabilansowych | str. 336

Rozdział V

Sprawozdawczość jednostek oświatowych | str. 344

1. Podstawa prawna sprawozdawczości jednostek oświatowych | str. 344

2. Sprawozdawczość finansowa | str. 350

2.1. Uwagi ogólne | str. 350

2.2. Bilans jednostki oświatowej | str. 352

2.3. Rachunek zysków i strat jednostki oświatowej | str. 357

2.4. Zestawienie zmian w funduszu jednostki oświatowej | str. 360

2.5. Informacja dodatkowa | str. 362

3. Sprawozdawczość budżetowa | str. 365

4. Sprawozdawczość w zakresie operacji finansowych | str. 370

Wykaz typowych księgowań w jednostkach oświatowych | str. 377

Bibliografia | str. 405

Akty prawne | str. 407

Spis schematów i tabel | str. 413